Yazıyı icad ederek tarihi başlatan, dünyanın en eski uygarlığı Sümerler Güney Mezopotamya'da yaşadı. (M.Ö. 4000 - 2000)
Sümer kelimesi "Süm" kökünden türemiş bir isimdir. Süm, eski Altay ve Moğolca'da "Şaman / Kam" anlamında kullanılır. Şamanların dinsel boyutta yaşayışı aptal, sersem, uyuşuk, tembel, mıymıntı bir hal alınca bu duruma "Sümsük" derler. Anadolu'da sünepe tembel bir kuşa da Sümsük Kuşu adı verilir. Ayrıca "Süm" Moğol ve Tunguzca'da belirsizlik, bulanıklık, gölge gibi anlamlara da gelir.
Başka coğrafyaların insanları mağara devrini yaşarken Sümerler köyünü kentini kurmuş, giyim kuşamını bulmuş; arabayı, tekerleği, sabanı icad etmiş, öküzleri evcilleştirmiş, mabetlerini dikmiş, toplumsal yasalarını oluşturmuştu.
Ayrıca dört işlemli matematiği bulan, Dicle ve Fıratın taşkın zamanlarını belirlemek için ay ve güneşin dönüşlerine bakarak takvimi icad eden Sümerler, daha sonraları Ortadoğu'da kurulan bir çok medeniyetin temelini oluşturdular.
Mezopotamya çevresinde yaşayan Hint Aryan dil grubunu oluşturan milletler çok evlilik nedeniyle nüfusları baskın gelince Sümerler tarihin derinliklerine kayboldu.
Asur bilimciyle George Smith bölgede bulduğu tabletlerin birinde Gıl - Games Destanı'yla Nuh Tufanı anlatıldığını görünce (1872) Tevrat eksenli Batılı araştırmacılar kendi atalarına ulaştıklarını sandılar.
Ardından Arkeoloğ Nicola Wlassa tarafından (1961) Güney Irak'ta Sümer tabletleri ortaya çıkartılınca bütün dünyada "tarihin sırlarına " yönelik büyük bir heyecan oluştu. Akıllarınca kendi köklerini bulacaklar, medeniyeti ilk başlatanların kendi ataları olduğunu ilan edeceklerdi.
Bilim adamları Sümer Dilinin çözülmesi için büyük çaba gösterdi. Ancak yazılar çözülüp tabletler okunmaya başlanınca Batılıların Sümer sevdası bir anda söndü.
Neden?
Çünkü Sümerce, cümle yapısı, ses ve kavram olarak Antik Türkçenin taa kendisiydi.
Batının sadist mantığı, yazıyı icad eden, tarihi başlatan, uygarlığın temelini atan milletin Türkler olduğunu asla kabul edemedi. Bu yüzden o günden bu güne Sümerleri ve Sümerceyi görmezden geldiler.
Tarihin karanlığındaki ışığa bakarak Antik Dönem Kavimler Göçü'yle, ya da başka dönemlerdeki göçlerle Türklerin Sümerlerden etkikendiği, karşılıklı dil ve kültür kaynaşması olduğu ilk anda akla gelebilir.
O çağlarda kıtalar ötesi uzaklıktan dolayı aralarında etkileşme ihtimali olmayan Sincan Uygur (Doğu Türkistan) Türkçesi'yle Sümerceyi karşılaştırdığımız zaman durumun hiç de öyle olmadığı görülür.
İki toplum aradındaki mesafe 7 bin km. olduğu halde Uygur Türkleri'yle Sümerler aynı dili kullanıyordu. Her ikisi de saf kan Türk'tü.
K A R Ş I L A Ş T I R M A
TÜRKÇE SÜMERCE UYGURCA
-----------------+ --------------------- + ------------------
Ata, baba Adda Ata, data
Ana, anne Ama Ana, apa
Ağabey, aga, aka Aga Aka
Ar, onur Ar Arbay
Akıl Ağ Ekıl
Baba, Ata Baba, ba Ata, data
Bela Bel Bela
Burgu Bur Burgu
Balta Bal Palta
Başkan Bagu Başlık, başçı
Dik, dimdik Dim Tik, timtik
Demek De Demek
Durmak Duru Turmak
Demir Tibir Tömür
Engin, yüce En Engir
Er Ir Ar
Ev Ee Oy
Esmek Es Esi, esmek
Gel Gel Gal
Güleç Güles Külgün
Güçlü Gru Küçlü, kuvatlı
Hava Iva Hava
İp ib Yip
Kıyı Kıya Kır, kırgak
Kol, tutkaç Kol Kol, sap
Kuş Kus Gus
Kan Ka Tan
Koşu, koşmak Koşu Kosumak
Kim Kum Kim
Odun Otun Odun
Parlak Barlak Barlak
Sağ Zağ On, sağ
Sağ, diri Sağ On, dirik
Şişko Gişko şişgo, semiz
Tan, dam Gök, an Dam
Tek, birinci As Asguz, yalguz
Tanrı Dingir Tengri
Uyku Uiku Uyku
Ulu Ulu Uluğ
Uçtu Uttu Uçtu
Yer, yır Yır Yar
Yagı, düşman Yog Yagı, düşmen
İsmail YILMAZ
TEREF