Aşağıdakı freska Etrusk (ETE TÜRK) sarkofaqındandır (şəkil 1).
Etrusklar qəbirlərin üstündə geniş otaqlar tikirdilər. Otağın içinə mərhuma məxsus ev əşyaları da qoyurdular. Fanatik dindar olmasaydılar da, haradasa inam var idi ki, ruh qalxıb onlardan istifadə edəcək.
Tez-tez deşifrə edib türkcə anlamlarını təqdim etdiyim əl güzgülərinin çoxu demək olar ki, Etrusk sarkofaqlarından (məzarüstü otaq deyək) tapılandır. Muzeylərdə, əllərdə saxlanılır.
Bu cür otaqlara alçaq qapılar da qoyurdular ki, u dünyadakılarını ziyarət etsinlər. Evlərin içini mütləq rəngli şəkillərlə bəzəyir, çoxlarında orada yatanların taleləri ilə bağlı xatirə sözləri də yazırdılar.
Bu şəkildə məzarüstü otaq yazı ilə ən zəngin olanıdı. İmkanlı adamın məzardır. Gördüyünüz kimi, tavanı daş qəliblə örtülüb üstünü basmış torpaq mürütdən (örtüyündən) min-, min beş yüz il ərzində süzülən cüzi nəm yazıların bəzi hissələrin yuyub aparıb. Onları bərpa edib oxumaq istəyirəm. Bu gün tapmışam bu obyekti. Hələlik lap altdakı oğlanla, qızın başları yanındakı kəlimələri bərpa edib açmaq nəsib olub.
Şəkildə "AVIC" sözünü görürsünüz. Qadın, oğlanın, şübhəsiz ölmüş ərinin ovcuna kəklik yumurtası boyda yumurtalıq qoyur.
Anun başının yanındakı sözlər 3-cü şəkildə verilib. Orada da 2 söz yazılıb:

LARTHO
VELXT
LARTHO - şübhəsiz Türk dilindəki bu günkü LARVO`dur.
LARVO sürfə deməkdir. Cücülərdə mayalanmadan sonra əmələ gələn mikroskopik embrion. Görünür, etrusk insan embrionuna da LARTHO - lARVO-SÜRFƏ deyib. Insan üçün indi biz döl, ya embrion terminləri işlədirik.
VELXT - kimi oxunmuş söz qəti təsdiqlə demək olar:
VEL[İ]X[E]T - VELIHED `dir - hökmdar öləndən sonra onun taxt-tacına yiyələnəcək oğul övlad.
Gənc qadın - təzəlikdə cavan ölmüş ərinin məzarüstü otağına gəlib ona şad xəbəri yetirməyə tələsir. "SÜRFƏNİ" ərinin ovcuna qoyub deyir:
- QƏM YEMƏ, ƏZİZİM, BAX A/OVCUNA QOYDUĞUM SABAHKI VƏLİƏHDİN SÜFRƏSİDİR (DÖLÜDÜR). SƏNDƏN UŞAĞA QALMIŞAM, TAXT-TACAA YİYƏLƏNCƏYİN DÜNYAYA GƏLİR. TORPAĞIN QU TÜKÜ OLSUN, RAHAT YAT.
Sonrakı müşahidə göstərir ki, AVIC sözünün altında ona bitişik GEN sözü oxunur. Üzü ana olmaq və övladının taxta sahib çıxacaq səadəti ilə boyanmış Qadın deyir:

"AVCII GEN [AÇ], SÜRFƏ VEL[İ]X[E]D [SÜRFƏSİDİR] (DÖLÜDÜR)].
Yəqin ki, faciəli ölümün (bəlkə də döyüşdə həlak olub) u dünyasına vaxtsız götürdüyü mərhumun bu ailəvi yenilikdən xəbər tutmağa anı olmayıb.
Onun başını bəzəyən və adətən imperatorların başlarına qoyduqları qızıl taca bənzər qızıl dəfnə (budağının (şəkil 1 və 3) və qadını müşaiyət edən arxasındakı əlində iri yelpənək tutmuş xidmətçinin varlığı dizi üstündə pişik tutmuş (sol qolunun yanından yuxarı qalxan tünd rəng onun quyruğudur) mərhumun doğrudan da hökmdar olduğuna əlavə dəlildir.
Bütün yazını bərpa edib tam aça bilsək, həm sualların çoxuna cavab tapılar, həm də ETRUSK adlı təzə dünyamızın yeni sirlərini açmış olarıq.
Tariyel Azerturk
TEREF