Mühlenberq Kollecində kompüter elmləri tələbəsi inkişaf etdirdiyi bir süni intellekt modeli ilə gözlənilməz bir təcrübə yaşayıb.

Valyuta.az xəbər verir ki, Viktoriya dövrünə (1800-1875) aid London mənbələrinə əsaslanan “TimeCapsuleLLM” adlı dil modeli bir mövzuya verdiyi cavabda, hələ öyrənmədiyi 1834-cü il London etirazlarından bəhs edib: üstəlik, yenə öyrənmədiyi Lord Palmentinin adını çəkərək, öz-özünə siyasi məzmun yaradıb. Bu hadisə modelin, bu hadisələri açıq şəkildə öyrənmədən, təlim məlumatlarındakı dağınıq ipuclarını birləşdirərək, reallığa yaxın bir tarixi əlaqə qura biləcəyini göstərib.

Əslində isə, 1834-cü ildə İngiltərədə Yoxsulluq Qanununda dəyişiklik edildikdən sonra əhəmiyyətli vətəndaş narazılıqları baş vermiş və Lord Parlamentinin həmin dövrdə xarici işlər naziri kimi fəaliyyət göstərmişdi.

Onun modeli, 6,25 GB həcmindəki Viktoriya dövrü ədəbiyyatından toplanan parça-parça məlumatları emal edərək bu reallığa uyğun proqnozu təqdim edə bilmişdi. Model tamamilə həmin dövr mətnləri ilə təlim keçmiş, müasir dövrün lüğət ehtiyatını özündə cəmləşdirən müasir məlumatlar mərhələli şəkildə təmizlənmiş, həmçinin “Seçici Zaman Təlimi” (Selective Temporal Training) metodu tətbiq edilmişdi.

Layihənin mərhələləri də uğuru olduqca aydın şəkildə nümayiş etdirir. Cəmi 187 MB mətn ilə təlim keçən ilk versiya dövrə xas, lakin mənasız ifadələr yaradırdısa, orta mərhələ olan 0.5 nömrəli versiya vizual olaraq dövr dilinə uyğun, lakin tarixən uydurma məzmun yaradırdı.

700 milyon parametrdən ibarət olan son versiya isə tarixi uyğunluğu tutturmağa başladı. Süni intellektin burada ona yüklənmiş məlumatlardan sadəcə “kopyala-yapışdır” cavabları verməkdən əlavə, məntiqi əsaslandırma apararaq, həqiqəti təxmin etməyə çalışan məntiqi nəticələr çıxarması diqqətçəkicidir. Eyni zamanda onun bu gün artıq çox fərqli olan müasir İngilis dilini deyil, həmin dövrün İngilis dilini də istifadə edə bilməsi, süni intellektin keçmiş dövrə aid mətnləri oxuyaraq, həmin dövrün dilini həll etdiyini göstərir.

Paşa Məmmədli