ILK ƏHƏMƏNİ LİDERİ AXAMEŞ (HAXAMANEŞ) VƏ TÜRÜKKÜ HÖKMDARI ANŞAR
9-08-2023, 09:49
Nə vaxtdan yarandığı hələlik bilinməyən, lakin ən azı Axameşin oğlu Çişpiş (eradan əvvəl 675-640) dövrünə kimi Türkün İran yaylasında Mannadan sonra, ancaq Midiya ilə yanaşı, Türükkü dövləti də olub. Onun hökmdarə ANŞARIN u yerlərə təzə gəlmiş parsların lideri ilə kəskin münasibətləri elə ilk illərədn başlayıb, bu günə kimi də davam edir.
Luristanın Kəbir Kuh dağındakı türkcə yazının 33-cü xəttində Əhəməni liderinin yerə-göyə sığmayan taazzum (təkəbbürlü) ədasını bu sözlərlə ifadə edilir:
33. qi-rib tabaz se[ri(?) idasu a]-a i-zi -zu-ma
QƏRİB TAAZZUM (TƏKƏBBÜRLƏ) SƏRİR ƏDASUN, [az qalır] ÖZİ AYA CUMA!
With the impudence he showing his arrogance, and races to the Moon!
С такими амбициями проявляет высокомерие свое, что даже претендует на Луну...
***
İlk gəlişindən onu və özü ilə gətirdiyi tayfasını Günəşə, ODA, Şimşək allahı Mərduka təzimə, itaətə, dinə-imana səsləyən Hökmdar ANŞAR-a göstədiyi ədadır yerə-göyə sığmayan əda...
_______________________
Şəkillərdə:
1. Turukku ölkəsi. Hər halda 2650 il öncəsi. Yəni Kəbir Kuhda ANŞAR dövrü qaya səthinə yazı qazılan dövr;
2. Kəbir kuh zirvələrindən biri olan Şikaft-i Qulqul qaya səthində ANŞARIN relyefi və 46 sətrlik türkcə mixi qazısı;
3. Hələlik TÜRÜKKÜ dövlətinin bir şahı ilə tanış olaq:
HÖKMDAR ANŞAR - solda qaya qazısındakı 1960-cı illərdəki halı, sağda - mənim restavrasiyamdan sonrakı vəziyyəti.
Qədim mətndə deyildiyi kimi: Cəsur üzünə, əyilməz başına dik qoyulmuş təzim olnacaq qüdsal papağına - brilyantlar dəsti də mənim əlavəmdir. Deyəsən heç özünün olmayıb yazığın.
Tariyel Azerturk
Teref.az