Son illərdə Almaniyada gənələr il boyu aktiv qalmağa başlayıb. Bunun əsas səbəbi isə mülayim keçən qışlar və artan hava temperaturudur. Xüsusilə cənub bölgələrində – Bavariya və Baden-Württemberg kimi ərazilərdə gənə təhlükəsi daha yüksəkdir və bu bölgələr artıq “yüksək riskli” ərazilər hesab olunur.
Gənələr artıq havanın 7 dərəcəyə çatdığı hər an aktivləşə bilər. Onlar rütubətli yerləri sevir və meşələrdə, sahil ərazilərində, hətta park və bağçalarda da tapıla bilər. Gənələr insan və heyvanlara yapışaraq müxtəlif xəstəliklər ötürə bilirlər.
Ən çox yayılan gənə yoluxmaları arasında FSME (erkən yay meninqoensefaliti) və Borrelioz (Lyme xəstəliyi) yer alır. FSME virusu beyin və onurğa iliyi iltihabına səbəb ola bilər və bu xəstəlik üçün peyvənd mövcuddur. Borrelioz isə antibiotiklərlə müalicə edilir, lakin onun üçün hələ təsdiq olunmuş peyvənd yoxdur.
İqlim dəyişikliyi nəticəsində Almaniyada yeni, ekzotik gənə növləri də yayılmaqdadır. Məsələn, “nəhəng gənə” adlandırılan Hyalomma növü artıq ölkədə aşkarlanıb. Bu gənə növü görmə qabiliyyətinə malikdir və insanları izləyə bilir. O, Krım-Kongo qızdırması kimi ciddi xəstəliklər daşıya bilər.
Mütəxəssislər insanlara açıq havada gəzintilər zamanı uzun, açıq rəngli paltar geyinməyi, gənə əleyhinə spreylərdən istifadə etməyi və evə qayıtdıqdan sonra bədənlərini yoxlamağı tövsiyə edirlər. Gənə aşkarlandıqda, onu xüsusi alətlə diqqətlə çıxarmaq və lazım gələrsə, həkimə müraciət etmək vacibdir.
Nəticə olaraq, gənə təhlükəsi artıq təkcə yay ayları ilə məhdudlaşmır və il boyu davam edə bilər. Bu səbəbdən, xüsusilə riskli bölgələrdə yaşayan insanlar üçün FSME peyvəndi əsas qoruyucu tədbirlərdən biri hesab olunur.
Sarvan Səmədoğlu
TEREF