Etibar ƏLİYEV, millət vəkili

Ümummilli Lider Heydər Əliyev: "Nəyin bahasına olursa-olsun, elm inkişaf etməlidir".

27 mart Elm Günüdür. Bu münasibətlə xeyli maraqlı yazılara rast gəldik. Azad Mirzəcanzadə başda olmaqla dünyasını dəyişmiş nəhəng alimlərimizi xatırladıq. İndi əməkdə olan tanınmış alimlərimizin (ifadə Aziz Sancara məxsusdur) adlarını sadaladıq.

Elmimizin indiki durumu qənaətbəxşdirmi? Ayaqlaşa bilirikmi? Ayaqlaşa bilmərik...

İlk növbədə elmə ayrılan vəsait çox azdır və bu vəsaitlə laboratoriyalar yaratmaq, cihaz və avadanlıqlar almaq mümkün deyil. Ayrılan vəsaitin fonunda elm sosial funksiyanı yerinə yetirir. Dünyasını dəyişmiş alimlərimiz elmi məktəblər yarada bilmədilər. A. Mirzəcanzadə istisna olmaqla onların kitablarına rast gəlmirik. Pakistanlı Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı Əbdüs Salam bütün vəsaitini pakistanlı gənclərin elmə cəlb olunmasına xərclədi və 300-dən çox fizik və riyaziyyatçı yetişdirdi. Ötən gün Aziz Sancarın tələbələri ilə bir fotosunu paylaşmışdım. Tələbələrindən 6 nəfəri çinli idi. Bir nəfər azərbaycanlı tələbənin olması bizə böyük sevinc bəxş edə bilərdi. Xaricdə çalışan istedadlı alimlərimizin Vətənə dönməsi ilə bağlı proqram işlənməlidir. Onların təqaüdə çıxmalarını gözləməməliyik. Mənim tanıdığım, kifayət qədər sanballı alimlər elmə töhfələr vermək üçün nəzərə alınmırlar. Onları küsülü görürük.

Ölkənin gələcək elmi potensialının gücləndirilməsi üçün nə etməliyik?

- Təbiət və fundamental elmlər sahəsində İstedadları seçib dünyanın məşhur universitetlərində təhsil almalarına şərait yaradılmalıdır;

- Onların məzun olduqdan sonra ölkəyə qayıdışı və yüksək əməkhaqqı ilə təmin olunması çox vacidbir;

- Ölkədə İnfomasiya Texnologiyaları istiqamətində "Silikon vadisi"nin yaradılması günün tələbi olmalıdır;

- Ölkəyə qayıdan və universitetlərdə işləyən tanınmış alimlərimizin gənclərlə mütəmadi görüşləri təşkil olunmalıdır, televiziyalar qapılarını onların üzünə açmalıdır;

- Elmin populyarlaşdırılması istiqamətində ciddi işlər görülməlidir;

- Elmi ədəbiyyatların "Tərcümə mərkəzi" yaradılmalıdır;

- "İstedadlıların heç biri kənarda qalmamalıdır!" Dövlət proqramı qəbul olunmalıdır.

- Aparıcı ali məktəblərin birinin nəzdində gələcəyin ixtisaslarının təhlili mərkəzi yaradılmalı və tədris proqramlarına yenidən baxılmalıdır;

- İnformasiya texnologiyaları sahəsində məkrli qonşularımıza uduzmaq haqqımız yoxdur. Bu istiqamətdə səfərbərliyə böyük ehtiyac var və bu iş dövlətin birbaşa diqqət mərkəzində olmalıdır.