Letonyalılar Türk müydü ?
1-09-2023, 10:44
Prof.Galine Shuke
‘’...Tarihsel kaynaklardan Avrupa'da çok farklı etnik grupların olduğunu biliyoruz. Bilim adamları Kimmerler , İskitler ve Sarmatlar'ın bugün Avrupa'da yaşayan Türk soylu kabileler olduğunu teyid ediyorlar. (Zakiev/Закиев, 2002).
Bu bölümün amacı sadece Avrupa'da değil, tüm dünyada bulunan Türki yer isimlerinin sonsuz listesine işaret etmektir .
Bu görünüşte insanlığın bir zaman aralığında Türkçeden başka dil konuşmadığını gösterir.’’
‘’From historical sources we know that at the beginning of the Common Era peoples in Europe were polyethnic. Scientists affirm that among Cimmerians, Scythians, and Sarmatians had more Türkic tribes than the tribes of any other ethnic background living in Europe today (Zakiev/Закиев, 2002).
The aim of this chapter is to point to the endless list of the Türkic toponyms we find not only in Europe, but all over the world. This indicates that apparently at some time the humanity didn't speak any other language but Türkic.’’
Galina Shuke
Were the Latvians Türks? – 2010 Kitap-(Rusça/ İngilizce)
***
Rus kökenli olan yazar bu ülkede birçok yer adının Türkçe bağlantılı olmakla kalmayıp dillerindeki kelime ve yapıya bakarak Litvanyalıların Türklerle binlerce yıl öncesinde kök dil zamanından bağlantısını ortaya koymaktadır.
Bunlara kelime sonlarına gelmekte olan takı yapısı da dahildir. Bunlara bir-iki örnek olarak şunları verebiliriz : “gidelim > brauks-im”, “sevişelim > miles-im”, “seni > tev-i”. Paylaşılan kelimelerden örnek ise : “ata > teta, ”arpa > varpa”, “az > maz”, “dip > dibens”, “kök > koks=ağaç”, “yaka > yaka=palto”.
Hatta Rusçayı da içinde barındırdığı binlerce Türkçe sözcükle bu kapsama katmaktadır.
Bu çerçevede yaptığı değerlendirme sonucu “Türkçe, insanlığın beşiğindeki kök dile en yakın olandır” demektedir. Bu anlamda “kap” tan gelen “kapşon” kelimesinin diğer dillerde İng:capuche, Alm:kapuze, Lat:kapuce, Rus:kapushon şeklinde paylaşıldığını söylemektedir.
Bu kısımda Rusça'da bulunan yüzlerce Türkçe kelimelere örnekler vermek isterim :
Türkçe altın aba ağa aksakal alaca ambar araba ark arşın atlas ayran ayva badem bahadır bahçe balçık balta bardak başlık bataklık bey
Rusça altın aba aga aksakal alaca ambar arba arık arşın atlas ayran ayva badma bogatır bahça balçug balda bardak başlık batkak bek
Türkçe bez börü boza bulgur buzluk çadır çaldar çanak çardak çiğbörek cin çınar çörek çuha damga davar divan dolama düdük dükkan duman
Rusça byaz birük buza bulgur bazlıg şatyor çavdar çinak çerdak çeburek cin çinar çurek çoha tamga tovar divan doloman düdük duhan tuman
Türkçe dut elmas eşek esir ferman firuze fındık fıstık gugukkuşu hamsi hazine hazinedar incir kabak kalpak kama karaağaç karga karpuz kase katran
Rusça tut almaz işak yasir firman biruza funduk fistaşka kukuşka kamsa kazna kaznaçey injir kabak klobuk kinjal karagaç karga arbuz kisa katran
Türkçe kayık kaymak kazak kazan kazma kebap keçe kendir kese kımız kırmızı çuha kuşak limon makara mangal maral meydan minder ocak ordu palamut pars
Rusça kayuk kaymak kazakin kazan ketmen kebab koşma kendır kiset kumıs karmazin kuşak limon makara mangal maral maydan minder oçag orda balamut bars
Türkçe patlıcan pay pazar pekmez peri porsuk pul safran şal salı şalvar sandal sandık sazan şeftali sel sepet şerbet sevinç şeytan sirke şişkebap
Rusça baklajan pay bazar bekmes peri borsuk pul şafran şal sal şarovarı sandal sunduk sazan şeptala sel sapetka şerbet seunç şaytan sirka şaşlık
Türkçe sırt sumak süzme tabur tas tasma tavşan torba tüfek tuzlu su ütü üzüm vezir vişne yakut yar yavşan yeşim yük yurt zıbın zümrüt
Rusça sırt sumah süzma tabor taz tesma tuşkan torba tüfyak tuzluk utüg izüm vizir vişnya yahont yarok yevşan yaşma vyük yurt zipun izumrud
Kök+ ek Kelime Arka + lık Buz + luk Yağmur + luk Tuz + luk Kaz + akat Keke + kat Göç + evat Sek + tat
Rusça arhaluk bazluk yemurluk tuzluk kazakat kekat koçevat sektat
Türkçe Anlamı kısa palto buzda takılan altlık yağmurluk tuzlu su kaz gibi bağırmak kekelemek göç etmek sekerek gitmek.
http://s155239215.onlinehome.us/.../ShugeTurkicLatvianEn.htm
Galina Shuke
Were the Latvians Türks? – 2010
Selim Sarısoy 21 Şubat 2021
Teref.az