Πυθαγόρας (Milattan Önce 570 - 495)
Filozofların en gizemlisi diyebileceğimiz hatta tarihte kendisine ''filozof'' diyen ilk kişidir. Düşünceleri Platon’u dahi etkilemiş ''Sayıların Babası'' lakaplı ''Samoslu Pythagoras'' ya da ''Pisagor'', maddi evrenin işleyişinin matematiğin terimleriyle ifade edebileceği düşüncesini ortaya atan ilk kişiydi. Evren’e uyum ve düzenden dolayı ''Kosmos'' demiştir Pythagoras. Evrenin bir sayılar uyumuna sahip olduğunu söyledi. Matematiksel mükemmellik hakkındaki düşünceleri Antik Yunan sanatını dahi derinden etkiledi. Matematik alanında ''Bir dik üç­genin dik kenar karelerinin toplamının, hipotenüsünün karesine eşit olması'' fikrini ortaya attı.
Müzikte de harmoniyi sayıların uyumu ile açıklayan Pythagoras, bugün kullandığımız notasyonun da (nota sistemi) temelini atmıştır ve Diatonik skalayı keşfetmiştir.
Pythagoras salt felsefe tarihi açısından değil, bilim tarihi açısından da önemli bir figürdür. Dünya'nın Güneş etrafında döndüğünü ve yuvarlak olduğunu ileri süren ilk kişiydi. Birçok takipçisi olan Pythagoras'a insanlar dehası ve bilgeliğinden ötürü ''Tanrının Oğlu'' lakabını takmıştır.
Ezoterizm'de Pythagoras büyük inisiyelerden biri olarak kabul edilir. Ruh göçü öğretisine sahiptir. Onun sembolizmi erken dönem modern Avrupa ezoterizmi boyunca kullanılmış ve Ovidius'un Metamorfozlarında tasvir edildiği öğretileri; modern vejetaryen hareketi dahi etkilemiştir.
Pythagoras hakkında söylenmiş bazı sözlerle bitirelim.
"Onun ünü diğerlerinin ününü o kadar geçti ki, tüm gençler onun öğrencisi olmayı arzuladı; yaşlı insanlar ise, çocuklarının kendi işlerine bakmasından çok, onunla birlikte olmasından zevk duydular. Kimse onun yargılarına güvensizlik duymadı; şimdi bile, onun öğrencisi olmak isteyenler, sustukları için, daha büyük ün yapmak uğruna konuşanlardan daha çok ün sahibi oluyorlar." - Isokrates
Antik Yunan’da yaşamış bilgelerden biri olarak kabul edilen Pherekydes, Pythagoras için şunları yazmıştır; ‘Her türlü bilgeliğin sonu bende. Daha fazlasını istersen bunu benim Pythagoras’a söyle. Çünkü o Hellen ülkesinde herkesin üstündedir: bu sözüm yalan değil’'
ve Aristoteles’te, Pythagoras hakkında ‘Akıl yürüten bir hayvan vardır ki tanrıdır o; bir başkası da insandır; Pythagoras ise üçüncü bir türe örnektir’ demiştir.
Derleyen: Evren Ulusoy
Antik Yunan