Son günlerde bilim dünyasında büyük yankı uyandıran "Ulukurt konusu", yaklaşık 12.500 yıl önce soyu tükenmiş olan Aenocyon dirus adlı köpekgilin genetik mühendislik yöntemleriyle yeniden hayata döndürülmesini içeriyor. İşte bu konunun temel noktaları:
Ulukurt (Dire Wolf) Nedir?
* Geç Pleyistosen ve Erken Holosen dönemlerinde Kuzey ve Güney Amerika'da yaşamış büyük bir köpekgildir.
* Günümüz kurtlarına benzemekle birlikte, daha büyük bir kafatasına, daha güçlü çenelere ve dişlere sahipti. Ortalama bir bozkurttan daha iri ve yaklaşık 70-80 kg ağırlığındaydı.
* Ağırlıklı olarak büyük memelilerle besleniyordu.
* Soyunun tükenmesinin nedenleri arasında iklim değişiklikleri ve av hayvanlarının azalması gibi faktörler gösterilmektedir. Genetik araştırmalar, ulukurtların günümüz kurtlarından ayrı bir cinse ait olduğunu ortaya koymuştur.
Yeniden Hayata Döndürme Olayı:
* ABD merkezli biyoteknoloji şirketi Colossal Biosciences, antik DNA ve gen düzenleme teknolojilerini kullanarak ulukurt görünümünde üç yavru dünyaya getirdi.
* Bu işlemde, günümüzde yaşayan gri kurtların genleri üzerinde, binlerce yıllık ulukurt fosillerinden elde edilen genetik materyal kullanılarak değişiklikler yapıldı.
* Taşıyıcı anneler olarak büyük ırk evcil köpekler kullanıldı ve sezaryen ile üç sağlıklı yavru (iki erkek: Romulus ve Remus; bir dişi: Khaleesi) doğdu.
Bilimsel Tartışmalar ve Görüşler:
* Bazı bilim insanları, bu kadar az sayıda genetik değişiklikle milyonlarca yıl önce ayrılmış farklı bir cinse ait bir hayvanın gerçekten geri getirilmesinin mümkün olmadığını savunuyor. Onlara göre üretilen hayvanlar, dış görünüş olarak ulukurta benzese de genetik ve biyolojik olarak aynısı değil.
* Stockholm Üniversitesi'nden Prof. Love Dalén, yavruların genomunun büyük çoğunluğunun gri kurda ait olduğunu belirtiyor ve bir canlının ne kadar genetik değişiklikle "ulukurt" sayılabileceğinin felsefi bir tartışma konusu olduğunu vurguluyor.
* Ancak genel olarak bu gelişme, nesli tükenmiş türleri geri getirme (de-extinction) çabaları açısından önemli bir ilk adım olarak değerlendiriliyor.
Güncel Durum:
* Doğan yavrular şu anda kamuoyundan gizli tutulan 2.000 dönümlük bir ekolojik koruma alanında yaşıyor ve bilimsel gözlem altında tutuluyor.
* Bu canlıların doğaya salınıp salınmayacağı konusunda henüz bir planlama bulunmuyor. Şirket yetkilileri, günümüzde bile gri kurtların birçok bölgede hayatta kalmakta zorlandığını belirtiyor.
Özetle, "Ulukurt konusu", bilim dünyasında heyecan yaratan ve etik tartışmaları da beraberinde getiren, nesli tükenmiş bir türün genetik mühendislik ile yeniden "yaratılması" olayını ifade etmektedir. Bu gelişme, gelecekte diğer türlerin de geri getirilmesi için umut vadediyor ancak beraberinde birçok bilimsel ve felsefi soruyu da gündeme taşıyor.
Gemini