Polşa, ABŞ və Böyük Britaniyadan olan alimlər cəmiyyət arasında yayılmış bir inamı şübhə altına alıblar: gözəl insanların avtomatik olaraq daha əxlaqlı və dürüst hesab olunması fikri bəlkə də tam doğru deyil.

32gun.az bildirir ki, Scientific Reports jurnalında dərc olunan yeni araşdırma göstərib ki, bu təsir daha çox insana qarşı duyulan simpatiya ilə bağlıdır, nəinki onun gözəlliyi ilə.

Uzun illər boyu xarici cazibənin müsbət xarakter xüsusiyyətləri ilə assosiasiya edildiyi güman olunub. Lakin əvvəlki tədqiqatlar bu mövzuda ziddiyyətli nəticələr ortaya qoyub – bəzən gözəllik əxlaqi dəyərlərə təsir göstərməyib, bəzən isə belə insanlar təəssübkeşlik və manipulyasiya meyilləri ilə şübhə doğurublar.

Yeni tədqiqat çərçivəsində üç eksperiment keçirilib. İştirakçılardan fotoşəkillər və qısa təsvirlər əsasında naməlum insanları xarici görünüşlərinə və vicdanlılıq, dürüstlük və əxlaqlılıq səviyyələrinə görə qiymətləndirmələri istənilib.

İlk iki təcrübə göstərib ki, cazibədar qadınlar daha yaxşı insanlar kimi qəbul olunur, lakin bu yalnız simpatiya yaratdıqları üçün baş verir. Simpatik olma amili nəzərə alındıqda, xarici görünüşün əxlaqi dəyərlərə təsiri tamamilə yox olur. Maraqlıdır ki, kişilər üçün belə bir əlaqə aşkar edilməyib.

Üçüncü eksperimentdə isə iştirakçılara oxşar və ya tam fərqli baxışlara malik insanların profilləri göstərilərək simpatiya səviyyəsi süni şəkildə dəyişdirilib. Nəticələr göstərib ki, əsas rol məhz simpatiya səviyyəsi oynayır: orta dərəcədə cazibədar insanlar belə, çox gözəl insanlardan daha əxlaqlı hesab edilib, əgər simpatiya yüksək olubsa.

Əvvəllər güman edilirdi ki, bu əlaqənin arxasında “ədalətli dünya inancı” (yəni insanların həmişə layiq olduqlarını aldıqları düşüncəsi) dayanır, lakin yeni araşdırma bunun təsirini inkar edib.

Tədqiqatın müəlliflərindən biri Konrad Bosyan vurğulayıb:
"İnsanların əxlaqını qiymətləndirərkən, emosiyalar və şəxsi simpatiyalar xarici görünüşdən daha çox təsir edir. Bu anlayış bizi daha ədalətli qərarlar verməyə və qərəzlilikdən qaçmağa sövq edə bilər."