“Qərbin Rusiyanın vurduğu ziyana cavabında ehtimal olunan gecikmə Rusiyanı yenidən işğala sövq edə bilər”

Rusiyanın Ukraynaya qarşı, qlobal miqyasda isə Qərbə qarşı müharibəsinin şərti formadan başqa, digər ölçüləri də var. Artıq Rusiya təcavüzünün informasiya komponenti haqqında çox danışılıb. İndi növbə təxribatçı-terrorçulardadır. Ukrayna cəbhəsində istənilən nəticəni əldə etməyən Rusiya ənənəvi terrorizminə üz tutur. Belə ki, bu günlərdə Ukrayna Təhlükəsizlik Xidməti Rusiyanın təxribat şəbəkəsinin bütün zəncirini, o cümlədən kəşfiyyat və döyüş qruplarını, Rusiya ərazisindən Ukraynaya partlayıcı maddələr daşıyan qaçaqmalçıları ifşa edib. Həmçinin terror aktının bilavasitə icraçılarını Kiyevin hipermarketlərindən birində partlayıcı qurğular quraşdırarkən yaxalayıblar.

Ukrayna Təhlükəsizlik Xidmətinin məlumatına görə, partlayıcılar mülki əhaliyə maksimum ziyan vurmaq üçün bir neçə hipermarketdə pik saatlarda işə salınmalı imiş. Bundan əlavə, yanğının tez söndürülməməsi üçün onun tez alışan materiallar arasında yerləşdirilməsi nəzərdə tutulubmuş. Daha bir terror aktı məşhur Kiyev kafesinin yaxınlığında baş verməli imiş - rus agentləri yaxınlıqda dayanmış avtomobilə partlayıcı qurğu yerləşdirmək istəyiblər.

“Rusiya xüsusi xidmət orqanları bu terror aktlarını planlaşdırmaqla öz cinayətkar mahiyyətini bir daha nümayiş etdirdilər. Biz düşmənin planlarını vaxtında görüb, puça çıxarmağa çalışdıq. Cinayətkarların hər addımı sənədləşdirilib - onlar layiqli cəzalarını alacaqlar. Rusiya Federasiyasının xeyrinə işləməyə çalışan hər kəs kimi”, - Təhlükəsizlik Xidmətinin açıqlamasında qeyd edilib.

Bundan əvvəl, 2024-cü ilin əvvəlində də xüsusi xidmət orqanları Rusiyanəın on bir kəşfiyyat şəbəkəsini ifşa edib: “Bunlar müxtəlif şəxslərin iştirak etdiyi müxtəlif çaplı şəbəkələr idi: xalq deputatlarının fəal olduğu, ayrı-ayrı nümayəndələrin olduğu şəbəkələrə qədər. Müdafiə Qüvvələrinin əməkdaşları da bu prosesə cəlb ediliblər”.

"Son xəbərdarlıq"

Maraqlıdır ki, sonuncu epizod Rusiya Federasiyası tərəfindən Avropada genişmiqyaslı təxribat hazırlamaq imkanının müzakirəsi fonunda baş verib. Xüsusilə, “Financial Times”ın yazdığına görə, kəşfiyyatçılar öz hökumətlərinə bu cür hazırlıqlarla bağlı xəbərdarlıq edərək, rusların “mülki əhalinin ölümü ilə bağlı” narahatlıq göstərmədiyini qeyd ediblər.

Ukrayna Vətəndaş Cəmiyyəti Problemlərinin Tədqiqi Mərkəzinin rəhbəri Vitali Kulik UNİAN-a deyib ki, Avropa İttifaqı ərazisində bir neçə dəfə Rusiya tərəfindən terror aktları olub: “Söhbət həm də Çexiyada Ukraynaya verilməli olan silahların olduğu anbarlarda baş verən partlayışlardan, “vətən xaini” adlandırılanların məhv edilməsindən gedir”.

Onun sözlərinə görə, Rusiyanın fərdlərin yerindəcə məhv edilməsindən, kiçik terror aksiyalarından, pilotsuz təyyarələrin hücumlarını hədəfə almağa, infrastrukturu sarsıtmağa, fabrikləri dağıtmağa, istehsal müəssisələrini hədəfə almağa keçə biləcəyi hələlik aydın deyil: “Lakin artıq Aİ-də bu cür təhdidlərə cavab vermək üçün siyasi iradə yoxdur. Kəşfiyyat ictimaiyyətində təhdidlərin anlaşılması var, amma mən cavab vermək üçün siyasi iradə nümayiş etdirməyə hazır deyiləm" deyirlər. Lakin siyasi rəhbərlik onların gözlərini yummağa və buna əhəmiyyət verməməyə üstünlük verir”.

Kulikin fikrincə, Qərbin Rusiyanın vurduğu ziyana cavabında ehtimal olunan gecikmə Rusiyanı yenidən işğala sövq edə bilər.

Terrorçu ölkənin "rekordu"

Əslində ilk il deyil ki, Rusiya Aİ-yə üzv ölkələrin ərazisində təxribat törətməkdə şübhəli bilinir. Məsələn, 2023-cü il dekabr ayının sonunda Ukraynanı silahla təmin edən şirkətə sahib olan bolqar silah maqnatı Emilian Qebrev Rusiya Federasiyası tərəfindən sistematik təxribat elan etdi. Onun sözlərinə görə, rus diversantları onun fabriklərinə və anbarlarına, o cümlədən Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı hücumundan sonra fəal şəkildə hücum ediblər.

Ukraynaya silah tədarükünü artıran ən böyük lobbiçilərdən biri - Çexiya da rus diversantlarının nə olduğunu yaxşı bilir. Bu il aprelin sonunda Çexiya hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları araşdırmanı yekunlaşdırıb və müəyyən ediblər ki, 2014-cü ildə Vrbeticsdəki sursat anbarlarında baş verən partlayışlarda Rusiya xüsusi xidmət orqanları iştirak edib. Bu anbardan sursatların Ukraynaya göndərilməsinin planlaşdırıldığı güman edilir.

Aprel ayında İsveçin nəqliyyat naziri də Rusiya Federasiyasının dəmir yollarında siqnalizasiya sistemlərini məhv etməyə çalışdığını bildirmişdi. İsveç hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları təxribat nəticəsində baş verdiyini güman etdikləri bir sıra qatar qəzalarını araşdırır.

Estoniyanın Daxili Təhlükəsizlik Xidməti bildirib ki, bu ilin fevralında rusiyalı casuslar daxili işlər nazirinin və jurnalistlərin avtomobilinə hücum ediblər.

Almaniya kansleri Olaf Şoltsun rəhbəri olduğu Sosial Demokrat Partiyasına keçən il haker hücumunda "rus izi"nin olduğu ehtimalı çoxdur.

"Qərb ölkələri Rusiya Federasiyasının təxribat törətmək cəhdinin əlamətlərini gördü. Rusiya agentlərinin ifşası halları var. Biz görürük ki, Qərb xüsusi xidmət orqanları onlarla daha əsaslı məşğul olur. Ona görə də düşünmürəm ki, silah-sursat anbarları, hərbi zavodlar, dəmir yolları və ya hava limanları fəaliyyətini dayandıracaq”, politoloq Volodimir Volya qeyd edib.

Onun sözlərinə görə, eyni zamanda, Aİ-nin Rusiya Federasiyası ilə həmsərhəd ərazilərində təxribatların olmasını istisna etmək olmaz. Politoloqun fikrincə, Kreml daha güclü təxribatla məşğul olmayacaq: “Çünki bunda cinayətkarların Rusiya ilə əlaqəsini sübut etmək mümkün olacaq. Axı bu cür hərəkətlərin nəticəsi, gələcəkdə Rusiya Federasiyasının terrorçu dövlət kimi tanınması ola bilər”.

Onun sözlərinə görə, çox güman ki, ruslar müvafiq infrastruktur və logistikaya kiberhücumlar həyata keçirməklə Aİ-nin müdafiə istehsalına və Ukraynaya hərbi yardımın çatdırılmasına ziyan vurmaqda davam edəcəklər.

Öz növbəsində, Milli Strateji Tədqiqatlar İnstitutunun şöbə müdiri Aleksey Yijak xatırladıb ki, Rusiyanın Ukraynaya tammiqyaslı müdaxiləsinin əvvəlində Avropada xeyli sayda casus şəbəkələri məhv edilib: “Altı yüz rus gizli casusu Aİ hüdudlarından kənara göndərilib, ona görə də onları və onların təsirini bərpa etmək çətin olacaq. Lakin buna baxmayaraq, Rusiya Federasiyası Avropanı xaosa qərq etməyə çalışacaq. Rusiyanın ənənəvi kəşfiyyat fəaliyyətindən uzaqlaşdığı və Avropaya xaos gətirəcək tədbirlər hazırladığı barədə məlumatlar və ehtimallar var”.

Onun fikrincə, ruslar müxtəlif fövqəladə vəziyyətlər yaratmaqla (terror aktları deyil), həmçinin təbliğatdan istifadə etməklə, xüsusən də insanları, məsələn, sosial itaətsizliyə sövq etməklə vəziyyəti sarsıtmağa çalışacaqlar. Və bu cür hibrid əməliyyatların Ukraynaya dəstək üçün silahlı koalisiyanı dağıtmaq ehtimalı az olsa da, Rusiya adlanan güclə bağlı Qərbi qorxudan halların davam etməsi mümkündür.

“İnanmıram ki, Rusiya silsilə terror aktları və ya dağıdıcı hadisələr vasitəsilə siyasi qərarların qəbuluna, xüsusən də müharibədə Ukraynaya yardımın göstərilməsinə təsir göstərə bilsin. Rusiya Federasiyasının indi dünyanı nüvə silahı ilə qorxutmaqla məşğuldur. Aİ-yə artan təzyiq isə Rusiyanın potensial təxribatının məqsədidir. Məqsəd Avro-Atlantik birlikdə, ayrı-ayrı ölkələrdə sabitliyi pozmaq, bu dövlətlərin hökumətlərinə təsir göstərmək, Ukraynanı gözdən salmaq və ukraynayönlü koalisiyanı zəiflətmək, bütövlükdə bütün azad demokratik dünyanı zəiflətməkdir”, - ekspert hesab edir. Kim günahkardır? Ukrayna

Nəzərə alınmalı olan digər məqam isə odur ki, terror üsulları ilə hərəkət edən, təxribat əməliyyatları həyata keçirən Rusiya buna görə Ukraynanı günahlandırmağa çalışacaq. Söhbət təkcə “Ukrayna Hava Hücumundan Müdafiə Qüvvələrinin bu raketi Polşa və ya Rumıniyanın hava məkanına düşüb” kimi ittihamlardan getmir. Söhbət həm də ondan gedir ki, Rusiya şərti olaraq Avropa ərazisində istənilən təxribata haqq qazandıra bilər ki, dinc Rusiya neftayırma zavodlarının, hətta yaşayış binalarının “dağıdılmasına məhz Avropa silahları səbəb olub”.

Belə bir nağılı Belqorodda yaşayış binasının çoxmərtəbəli hissəsini dağıdan partlayışın ətrafında artıq müşahidə etmək olar. Baxmayaraq ki, hadisə 1999-cu ildə Rusiya şəhərlərində İkinci Çeçen müharibəsini başlatmaq və Vladimir Putini hakimiyyətdə möhkəmlətmək imkanı verən bir sıra təəccüblü oxşar partlayışları xatırladır. Baxmayaraq ki, hərbi ekspertlər və hətta Rusiya Müdafiə Nazirliyi bunun Rusiya hava hücumundan müdafiə sisteminin uğursuz işinin nəticəsi ola biləcəyini qeyd edib. Belqorod vilayətində Rusiya yaşayış məntəqələrinə "qeyri-müntəzəm" basqınlarının tez-tez baş verməsinə baxmayaraq Rusiya Ukraynanı “terrorçu” kimi təqdim etməyə çalışır. Üstəlik, deyirlər ki, “Qərb Ukraynaya silah verməsəydi, bunların heç biri baş verməzdi”.

“Canlı qayıdış” fondunun analitiki Mariya Kuçerenko Rusiyanın terror əməliyyatlarına keçidinin artıq baş verdiyinə diqqəti çəkib: “Onlar təkcə terrorçu formalaşdırmaqla kifayətlənmirlər. Ukraynaya qarşı terror üsullarından istifadə etməyə çalışırlar. Təhlükəsizlik Xidmətinin terror hücumlarının qarşısını alması bunun təsdiqidir”.

Beləliklə, kəşfiyyat məlumatlarına, Rusiya agentlərinin ifşasına baxmayaraq, çətin ki, Ukrayna və Avropa Rusiyanın bu fəaliyyət növünü könüllü şəkildə məhdudlaşdırmasına ümid etsin. Axı Kreml uzunmüddətli müharibə kursu götürmüş kimi görünür...
Müəllif: Turan Abdulla
ayna.az