“Başçının müavini mənə dedi ki, bas bayıra!” - Sabirabadın “betonlaşmış” problemləri
5-09-2023, 11:17
Sovet dönəmində Sabirabad Azərbaycanın ən varlı rayonlarından biri olub və Sabirabadı “çörəkli rayon” adandırıblar. Pambıq yarışında Bərdə ilə dabanqırma gedirdi. Hətta rayon ağsaqqalları deyirlər ki, bu səbəbdən də Sabirabadda katib, prokuror, polis rəisi və digər vəzifələrdə işləmək istəyənlərin sayı həddən artıq çox olub. O vaxtlar rayonda iki növbəli işləyən beton zavod, trestlər, “Sokzavod”, pambıq zavodu və digər müəsissələr fəaliyyət göstərib. “Sokzavod”un məhsulları o qədər keyfiyyətli olub ki, digər postsovet ölkələrinə də ixrac olunurdu və bu məhsullara təlabat böyük idi. Rayonda nəinki işsiz var idi, hətta insanlar iki növbəli işləyərək ailələrini normal təmin edirdilər.
Amma indi Sabirabad problemlərin çox olmasına, iqtisadi durumun ağırlığına, işsizliyin səviyyəsinə görə az qala rayonlar arasında liderdir. Bu gün rayonda bir müəssisə, zavod, fabrik belə yoxdur. Ara-sıra “filan zavod fəaliyyətini bərpa etdi” xəbəri yayılsa da, sonradan yalan çıxır. Ailələr yaşlı üzvünün pensiyasına, sosial yardım ümidinə qalıblar. Pensiyaçı, müavinət alan stutusu qazanmağa da hər adamın gücü, məmurlara tələb olunan rüşvəti verməyə gücü çatmır. Yenə kənd yerlərində yaşayanlar əkin-biçinlə, mal-heyvan, toyuq-cücə saxlamaqla birtəhər başlarını dolandırırlar. Rayon mərkəzində də icra strukturları, təhsil və səhiyyə qurumlarındakı məhdud sayda yerlərdə işləyənlər çörək tapırlar. Lakin çox sayda vətəndaş işsizdir. Oğurluq, dələduzluq, narkotik alveri, fahişəlik halları artır.
Rayonun Qalaqayın kəndində “beton zavodu” deyilən ərazidə (keçmiş Dəmir-Beton Zavodunun həndəvərində) yerləşən köhnə tikili ikimərtəbəli binalarda yaşayan sakinlərin isə vəziyyəti birmənalı olaraq ağırdır. Bu ünvanda yaşayırsansa, demək güzəranın kasıblıq səviyyəsindən də aşağıdır. Evlər özü qəzalı vəziyyətdədir. Az hiss olunan yaraltı təkanlar belə oradakı mənzillərin divarlarına çat salıb. Ailələrin gəlirləri yoxdur deyə mənzillərini təmir etdirə bilmirlər. Bəzi mənzillər tərk edilib, boş olsalar belə pis vəziyyətdə olduqlarından məskunlaşan yoxdur. Hər tərəfi zir-zibil, kol-kos basıb.
Həmsöhbət oilduğumuz sakinlərdən Zəhra Məmmədova, Kərim Həsənov, Raifə Qurbanova və başqaları deyirlər ki, kanalizasiya xətti yoxdur, sakinlər özləri torpağı qazıb çirkli suyu yerin altına axıdırlar. Bu da bir müddətdən sonra dolur, başqa yerdən qazmalı olurlar. Ətrafı pis qoxu bürüyür. Yayda üfunətdən, ağcaqanaddan, qışda palçıqdan, istiliyin olmamasından yaşamaq qeyri-mümkündür. Uşaqların oynaması üçün bir park, əyləncə yeri yoxdur. Əraziyə zibil yeşikləri, konteynerılər qoyulmur. Zibilliklərdə ilan-çiyan, küçə itləri dolaşdığından uşaqları həyətə buraxmağa qorxurlar. Elektrik sayğaclarının qutu qapaqları yoxdur, naqillər sallanıb təhlükə törədir.
Kərim Həsənov: “Yaşayış yerindən arayış istəyirsən, pul istəyirlər. Amma bu evlərin abadlığı, infrastrukturu ilə maraqlanan yoxdur. Bələdiyyə sədri deyir ki, məscidlərə getməyə benzini maşına nisyə alıram. Deyirəm sənin işin bəyəm məscidləri gəzməkdir? İcra nümayəndəsi müharibə veteranıdır, təcrübəsizdir, vəzifəni sanki imtiyaz kimi alıb. Mənzil fondunun təmiri-abadlıq işləri adı altında yazıb-pozub basıb yeyirlər. Yalnız rayonun mərkəzini bəzəyirlər. Rayonun keçmiş memarı Ağarəhim qaçdı, yerinə təyin etdikləri Müşfiq də korrupsiya üstündə həbs olundu”.
İsmayılova Səidə Ağasalah qızı mənzilin olmayan döşəməsini göstərib deyir: “Torpağın içində yaşayıram. İşıq idarəsi gəlib sayğacımı söküb aparıb. İndi də deüyirlər itirmişik. Müraciətlərimizə əhəmiyyət vermirlər. İcra başçısının müavini Həsən müəllimin qəbuluna düşmüşdüm. Mənə nə desə yaxşıdı?: “Bas bayıra! Get, necə pul qazanırsan-qazan, evini təmir elətdir”.
Sakinlərin şikayətlərinin qeydə alındığı videogörüntüləri təqdim edirik.
İbrahim Hümbətov //azerinfo.info//