Giuseppe Ferlini, 19. yüzyılda Sudan’daki Meroe piramitlerinde hazine bulma hırsıyla tarihe tartışmalı bir figür olarak geçen İtalyan bir doktor ve kaşiftir. 1830’larda, Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın emrinde çalışırken, Sudan’ın Meroe bölgesindeki antik Nubian piramitlerini hedef aldı. Ferlini, bu piramitlerde altın ve değerli hazineler bulacağına inanarak, yaklaşık 40 piramidi sistematik bir şekilde tahrip etti.
Giuseppe Ferlini (1797-1870), İtalyan bir cerrah ve amatör arkeologtu. 1834’te Meroe’ye yaptığı keşif gezisinde, antik Kush Krallığı’na ait piramitleri inceledi.
Ne Yaptı?: Ferlini, Meroe’deki piramitlerin içindeki mezar odalarına ulaşmak için dinamit ve diğer yıkıcı yöntemler kullanarak 40 civarında piramidi tahrip etti. Amacı, Nubian krallarına ve kraliçelerine ait altın ve mücevherleri bulmaktı. Özellikle Begrawiyah bölgesindeki piramitler bu yıkımdan büyük zarar gördü.
Bulguları: Ferlini, bazı hazineler buldu; özellikle Kraliçe Amanishakheto’ya ait olduğu düşünülen bir mezarda altın mücevherler, yüzükler ve diğer değerli eşyalar ele geçirdi. Ancak, buluntuların çoğu dönemin Avrupa piyasasında satıldı ve bir kısmı kayboldu.
Tepkiler: Ferlini’nin yöntemleri, arkeolojik açıdan büyük bir skandal olarak görüldü. Yıkıcı teknikleri, paha biçilmez tarihi eserlere zarar verdi ve Meroe’nin antik mirasının büyük bir kısmı geri dönülmez şekilde yok oldu. Avrupa’da, buluntularının otantikliği bile sorgulandı, çünkü dönemin bilim insanları Ferlini’nin “hazine avcısı” yaklaşımına şüpheyle yaklaştı.
Sonrası: Ferlini, bulduğu hazinelerle İtalya’ya döndü ve buluntuların bir kısmını müzelere sattı (örneğin, Torino’daki Mısır Müzesi’nde bazı parçalar sergileniyor). Ancak, arkeoloji camiasında itibar kazanamadı ve daha çok bir “yıkıcı” olarak anıldı.
Köksal Bey
TEREF