Brejnevin Ginnesin Rekordları kitabına düşdüyünü bilirdiniz?
Leonid Brejnevin 5 Qızıl Ulduz medalı olub: o, dörd dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı və bir dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülüb. Bununla belə, onun daha çox Qəhrəman medalı var idi. Onların hamısı ənənəvi dublikatlardan fərqli olaraq, saf qızıldan hazırlanmışdır.
Mükafatların rekordçusu
Heç kimə sirr deyil ki, mükafatlara pərəstiş Leonid İliç Brejnevin dövründə pik həddə çatıb. Və bu təəccüblü deyil: Brejnev özü hər cür orden və medalları çox sevirdi. Baş katib Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçısı olmasına baxmayaraq, mükafatların çoxunu artıq sülh dövründə və artıq hakimiyyətdə olduğu zaman alıb. Onların mənimsənilməsi və çatdırılması hər fürsətdə həyata keçirilirdi: ad günlərində, yubileylərdə və digər tarixlərdə. “Nikita Xruşşov və Leonid Brejnev” nəşrinin müəllifi Olqa Qorşenkovanın sözlərinə görə, ömrünün sonuna kimi Brejnev o qədər mükafat “toplayıb” ki, onun adı Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb. Sözügedən kitaba görə, Leonid İliç yüzlərlə mükafatın sahibi olub: 36-sı sovet, 64-ü isə xarici. Şübhəsiz ki, bütün ordenlər və medallar eyni vaxtda Brejnevin marşal formasına uyğun gəlmirdi. Ən şərəfli yeri belə tapmaq çətin idi. V. V. Moiseevin "Rusiyada dövlət idarəçiliyinin tarixi" dərsliyində yazdığı kimi, Leonid İliçin geyimində onlarla xarici mükafatlar , o cümlədən Bolqarıstan və Çexoslovakiya Qəhrəmanının bir neçə Qızıl Ulduzları, brilyant qaşlı 2 ulduz var idi. Ordu generalı və Sovet İttifaqının marşalı, 18 SSRİ medalı, Qırmızı Ulduz ordeni, 1-ci dərəcəli Vətən Müharibəsi ordeni, 2-ci dərəcəli Boqdan Xmelnitski ordeni, 2 Bayraq Qırmızı ordeni, 2 Oktyabr İnqilabı ordeni, 8 Lenin ordeni, Qələbə ordeni (komandirlərə verilir), “Qızıl Ulduz” medalları.
Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmək müəyyən bir nöqtəyə qədər, yalnız üç dəfə ola bilərdi. Birinci Ulduzu Leonid Brejnev 1966-cı ildə, ikincisini isə 10 il sonra alıb. 1978-ci ildə Leonid İliç üçüncü dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı olub. Belə görünürdü ki, Brejnev dördüncü oxşar mükafatı da alacaydı. Lakin, ölümü imkan verməyib. Çünki, “Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı haqqında Əsasnamə”yə edilən və 1973-cü ildə təsdiq edilən dəyişikliklər Brejnevin daha bir qəhrəmanlıq ulduzunun sahibi olmasına imkan verib.
Aydındır ki, Leonid Brejnev bütün mükafatları, ordenləri və medalları həmişə taxmayıb: bu, sadəcə olaraq mümkün deyildi. Amma o, gödəkçəsinə demək olar ki, həmişə Sovet İttifaqı Qəhrəmanının Qızıl Ulduzlarını taxırdı.
Sov.İKP MK-nın Baş katibi Sovet İttifaqı Qəhrəmanı “Qızıl Ulduz” və Sosialist Əməyi Qəhrəmanı “Oraq və Çəkic”in 34 dublikat medalının sahibi olub. Bu rəqəmi real mükafatlara əlavə etsək, 39 medal əldə edirik. Baxmayaraq ki, dublikatları da yarı real adlandırmaq olar. Fakt budur ki, onlar da orijinallar kimi saf qızıldan hazırlanıb. Vostrışevin sözlərinə görə, bu fakt onunla izah olunur ki, Brejnevin həqiqətən çoxlu mükafatları olub və buna görə də onları bir pencəkdən və ya formadan ayırıb digərinə yapışdırmaq uzun və yorucu idi.
Leonid İliçin mükafatları yalnız ölümündən sonra azalıb.
Rəsmi versiyaya görə, Brejnev “SSRİ Müdafiə Şurasının sədri vəzifəsində Sovet Silahlı Qüvvələrinin gücləndirilməsində əvəzsiz xidmətlərinə görə” ordenin sahibi olub. Orden Leonid İliçdən 1989-cu ildə, yəni ölümündən 7 il sonra götürülüb. Beləliklə, Brejnev nəinki Qələbə ordeninin sonuncu sahibi, həm də bu mükafatı itirən yeganə şəxs olub.
Lakin Brejnevin Qızıl Ulduzlarının dublikatlarının taleyi naməlum olaraq qalıb. Ola bilsin ki, mərhum partiya sədrinin yaxınları medalların qalan hissəsi ilə birlikdə onları da dövlətə təhvil verib.
Есмира Шукурова
TEREF