Allahin insana sevgi və mərhəməti olanda, ona xoşbəxtliyin asanlıqla açılamayacaq qapısını açır. YALNIZ BU QAPINI İSƏ, BACARANLAR AÇIR.
İndi isə, hekayəmizə başlayaq.
“1847-ci ildə 24 yaşlı cəsarətli, irsi zadəgan, istefada olan zabit Sergey Lisitsin Amerikaya getmək məqsədi ilə, Müqəddəs Endryu bayrağı altında üzən gəminin göyərtəsinə çıxır.
Zabitlərin qarmaqarışıqlığına baxmayaraq, o mehribanlıqla qarşılanır, lakin sərxoş halda gəmi komandirinə nalayiq sözlər deyir və dənizçiləri üsyana təhrik etməyə başlayır.
Kapitan təhrikçinin əllərini və gözlərini bağlamağı və bir yazılı qeydlə boş bir sahilə atmağı əmr edir.
Məhbus bağlandığı zəncirdən qurtulub, gözlərinin örtüyünü qoparıb açanda, üfüqdə üzən, həm də onu sahilə atan gəmini görür.
Zadəgan kapitan - Oxot dənizi tropik okean deyil - ona paltar, üç cüt çəkmə, qoyun dərisi olan bir çamadan buraxır: bir cüt tapança, qılınc, xəncər, şəkər və çay ehtiyatı, qızıl cib saatı, qatlanan bıçaq, bir pud suxarı, iki kolba araq, təmiz dəftərlər, ülgüc, çaxmaq daşı, kibrit ehtiyatı və hətta 200 Havana siqarı.
Bütün bunlar 26 qurğuşunla əla silah və gəmi komandirinin qeydi ilə müşayiət olundu:
“Hörmətli Sergey Petroviç! Dəniz Nizamnaməsinə görə, siz ölümə məhkum olunmalı idiniz.
Amma gəncliyiniz və diqqətimi çəkən gözəl istedadlarınız, ən əsası isə, xeyirxah ürəyimə görə sizə yenidən həyat verirəm.
Səmimi qəlbdən arzu edirəm ki, tənhalıq və ehtiyac sizin bədbəxt xarakterinizi düzəltsin.
Zaman və təfəkkür sizə mənim yumşaqlığımı qiymətləndirməyi öyrədəcək və əgər tale bizi yenidən bir araya gətirsə, bu mənim səmimi arzumdur, onda biz düşmən kimi görüşməyəcəyik. A. M.”
Zəhmət çəkməyin necəliyindən xəbərsiz zadəgan Lisitsin heç vaxt öz əlləri ilə heç bir iş görməmişdir:
Əmlakında ona təhkimlilər xidmət edirdi, alayda isə, onun tabeçiliyində əsgər var idi.
Gəminin Oxot dənizindən keçdiyini bildiyindən, elə ümid edirdi ki, onu Aleut və ya Kuril adalarının torpaq hissələrindən birində sahilə atıblar.
Lakin o, tezliklə əmin oldu ki, vəziyyəti bundan pis ola bilməz. Onu taleyini iki dənizin “qarmaqları” tutub saxlayıb.
Qarşısında soyuq Oxot dənizinin və arxasında isə, sıx "tayqanın yaşıl dənizi"nin xışıltısı səslənirdi. “Yaşıl dənizdə” isə ayılar, canavarlar, vaşaqlar, zəhərli ilanlar...
Bir həftə ərzində "Rus Robinson" sobalı bir ev tikir və mebel düzəldir.
Sapand, yay və oxlar da düzəldir ki, silah üçün patronları ehtiyatda saxlaya bilsin.
Artıq qış qapını döyürdü. Bir gün ac canavar sürüsü onun evinə basqın edir. Rus Robinson tapança ilə 8 yırtıcı öldürür.
Bundan əvvəl isə o, özünü isti xəz palto və ayı əti ilə təmin etmək üçün, bir ayı vurmuşdu. Sergey balıq tutur, göbələk yığıb qurudurdu.
Aprelin 12-də Sergey Lisitsyn sahildə gəzərək, dənizin yaz fırtınalarının fəsadlarını hesablamağa çalışırdı. Bu zaman o, sahildə güc və hissləri tükənmiş halda uzanmış bir adam görür.
Məlum olur ki, bu bədbəxt adamın adı Vasilidir və o, Rusiyadan Amerikaya gedən gəmidəndir.
Sən demə gəmiyə su sızdığından, hamı ondan qaçıb, lakin qoca və oğlu unudulubdu. Gəmini yaxınlıqda tapırlar.
Gəmi də 16 yaşlı oğlandan başqa iki çoban iti, pişik, 8 inək, bir öküz, 16 dana, 26 qoyun, ərzaq ləvazimatları, alətlər, arpa və çovdar toxumları, həmçinin silahlar, bir binokl, iki teleskop, bir samovar, bir neçə tikinti və bağçılıq alətləri var idi.
Yeddi aylıq tənhalıq "zabitin" bütün nəcib təkəbbürünü tamamilə silir.
Sergey iki cüt güclü və bacarıqlı əllər ilə yayda nəinki evi və hamamı təmir etdilər, həm də təsərrüfatı genişləndirərək, yağ, xama, pendir və kəsmik hazırlamağı öyrəndilər.
Sahəni şumlayıb arpa və çovdar əkib, məhsul yığdılar.
Dəniz və çay balıqlarının bol ovu təşkil edildi.
Göbələk, giləmeyvə və meşə otlarını toplamağa və emal etməyə başladılar.
Bir sözlə, əmək kommunası kimi yaşamağa başladılar. 10 ildən sonra, 1857-ci ildə yazıçı Nikolay Sibiryakov Amur vilayətindəki mis və qızıl mədənlərinin qonaqpərvər sahibi Sergey Lisitsın ilə görüşür.
O, bir dəfə hələ tək yaşayarkən, mis filizi və qızıl yataqları tapmışdı.
Sonradan, o, həm də hökumət tərəfindən bu torpaqlara müdir təyin edilir.
Bu müddət ərzində Vasili "Cümə" də onunla birlikdə yaşayıb, sonradan öz torpaqlarına gedib.
Vasilinin oğlu Moskva Universitetində oxuyub.
Sankt-Peterburq Universitetində isə, Lisitsın hesabına vaxtilə fəsad törədən zabiti kimsəsiz sahilə çıxaran gəmi komandirinin hər iki oğlu oxuyub.
Varlı adama çevrilən Sergey Lisitsyn qoca Vasilini tapır, onu son səfərində müşayiət edir və övladlarının bütün qayğılarını öz üzərinə götürür.
Esmira ŞÜKÜROVA
TEREF