Bir qrup tədqiqatçı matsutake göbələyinin genomunu tam ardıcıllıqla tərtib etdiklərini açıqlayıb.

Tokio Universitetinin və Çiba prefekturasındakı Kazusa DNT Tədqiqat İnstitutunun tədqiqatçıları bildiriblər ki, əldə edilən nailiyyət matsutake göbələklərinin süni şəkildə becərilməsi üçün zəmin yarada bilər.

"DogruXeber.az" japannews-a istinadən qeyd edir ki, Matsutake göbələkləri qırmızı şam ağaclarının dibində böyüyən və filamentli miselyumları vasitəsilə qida maddələrini onlarla paylaşan mikorizal göbələklərdir.

Qidalanma mənbəyi kimi ölü ağacdan istifadə edən şitake göbələklərindən fərqli olaraq, matsutake uzun müddətdir ki, süni şəkildə becərilməsi mümkün deyildir.

Yaponiya matsutake göbələklərinin dünyanın ən böyük istehlakçılarından biridir, lakin yerli istehsal 2021-ci ildə 39 tona düşüb, bu da 1941-ci ildə 12.000 tona çatan zamanın 0,3%-ni təşkil edib.

Bu kəskin azalmaya qlobal istiləşmənin səbəb olduğu yüksək temperaturun davam etməsi, matsutakenin böyüməsinə mənfi təsir göstərməsi, eləcə də şam böcəyinin yaşayış sahəsinin genişlənməsi, nəticədə qırmızı şam meşələrinin azalması ilə əlaqələndirilir.

Matsutake həmçinin Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqının Qırmızı Siyahısında nəsli kəsilməkdə olanlar siyahısına salınıb.

Komanda əvvəllər mümkün olduğundan daha uzun ardıcıllıqları oxuya bilən analizatordan istifadə edərək, Naqano prefekturasında yetişdirilən matsutake göbələklərindən toplanmış DNT genomunun ardıcıllığını təxminən iki il sərf edib.

Nəticədə onlar 21 887 gen və onların sırasını müəyyən ediblər. Matsutake tərəfindən istehsal olunan zülalların təhlilinin nəticələri ilə birlikdə süni becərmə üçün lazım olan mədəniyyət şərtlərini müəyyən etmək mümkün ola bilər.

İnstitutdan Kenta Şirasava, "Ardıcıl genomu və torpağın tərkibini müqayisə edərək, nəticələrdən matsutake göbələklərinin asanlıqla böyüyə biləcəyi şam meşələrini qorumaq üçün istifadə edə bilərik" dedi.

Kindai Universitetinin professoru Norifumi Şirasakanın sözlərinə görə, matsutake göbələklərinin ekologiyası sirr olaraq qalır, ona görə də yalnız fraqmentlərdə bilinən genomun aydın olması çox əhəmiyyətlidir.