DİQQƏT! BU İNSANLARDA AĞCİYƏR XƏSTƏLİYİNƏ DAHA ÇOX RAST GƏLİNİR facebook
1-11-2023, 09:04

Xərçəng, ən sadə formada, bədən toxumasını məhv edən hüceyrələrin anormal və nəzarətsiz böyüməsi olaraq təyin olunur. Bu gün məlum olan 200-dən çox xərçəng növü var və bunların arasında ağciyər xərçəngi bütün dünyada xərçənglə əlaqəli ölümlərin ən çox yayılmış səbəbi kimi seçilir. Daxili Xəstəlikləri və Tibbi Onkologiya Mütəxəssisi Dos. Dr. Veysel Haksoyler bu xərçəng növünə qarşı əhəmiyyətli xəbərdarlıqlar edib.
Xəstəliyin əmələ gəlməsində ən mühüm faktorlardan biri olan siqaretin olduğu ağciyər xərçəngi erkən mərhələdə aşkar edilərsə müalicə şansının artdığını deyən Daxili Xəstəliklər və Tibbi Onkologiya Mütəxəssisi Dos. Dr. Veysel Haksoyler, 15 ildən çox gündə 1 qutu siqaret çəkən və ya 15 ildir siqareti buraxmayan şəxslərin ildə bir dəfə aşağı dozalı kompüter tomoqrafiyası ilə ağciyər xərçəngi müayinəsindən keçmələrini tövsiyə edərək mühüm məlumatlar verdi.
Siqaret və tütün məmulatlarının istehlakının ağciyər xərçəngi üçün ən böyük risk faktoru olduğunu qeyd edən Haksoyler, “Bu xəstəlik heç vaxt siqaret çəkməyən fərdlərdə də görülür. Ancaq araşdırmalar göstərir ki, gündə 1 qutudan çox siqaret çəkən fərdlər heç vaxt çəkməyənlərə nisbətən ağciyər xərçənginə tutulma riski 25 qat daha çoxdur” deyən o, siqaret çəkməyən, lakin siqaret tüstüsünün təsirinə məruz qalan passiv siqaret çəkənlərin tütün tüstüsünə məruz qaldığını vurğuladı.
Adətən səssiz irəliləyən ağciyər xərçənginin ən əhəmiyyətli əlamətlərindən biri olan öskürək, başqa səbəblərdən qaynaqlandığı düşünüldüyü üçün ümumiyyətlə nəzərə alınmır. Ancaq 2 həftədən çox davam edən davamlı öskürək, getdikcə artan və səbəbi müəyyən edilə bilməyən ağciyər xərçənginin ən bariz göstəricisi kimi tanınır: “Həmçinin bəlğəmdə qan və bəlğəmin tünd qəhvəyi rəngdə olması ağciyər xərçəngini göstərən ciddi əlamətlərdəndir.
Davamlı öskürəklə yanaşı, nəfəs darlığı, qanlı bəlğəm, qızdırma, səsin səsinin çıxması, üz və boyunda şişkinlik, çiyin və qol ağrıları, bel ağrısı və çətinlik kimi simptomların olduğunu izah edir. Bir çox səbəblərdən qaynaqlana bilən sinə ağrısının ağciyər xərçənginin laqeyd edilməməsi lazım olan əhəmiyyətli bir əlaməti ola biləcəyini və bu xəstəliyin erkən diaqnozunun tez-tez qoyulduğunu vurğuladı.
Ağciyər xərçənginin müalicəsinin planlaşdırılmasında ən əhəmiyyətli kriteriyanın xərçəngin növü və mərhələsi olduğunu ifadə edən Haksoyler, “Uyğun xəstələrdə ağciyər və ya ağciyərin xərçəngli hissəsi cərrahi üsullarla çıxarıla bilər. Ancaq cərrahiyyə üçün uyğun olmayan hallarda, kimyaterapiya və şüa terapiyası seçimlər arasındadır.” O, uyğun xəstələrdə immunoterapiya və ağıllı dərmanlar kimi yeni müalicə üsullarının da ön plana çıxa biləcəyinə diqqət çəkdi.