Tibb dünyasından maraqlı faktlar bəzən bizə heyrətamiz sürprizlər təqdim edir. Məsələn, xromosomların nə olduğunu və insana necə təsir etdiyini bilirsinizmi ? Ailə fotoşəkillərinə baxarkən, yəqin ki, eyni ailənin üzvlərinin bir-birinə bənzədiyini görmüsünüz: uşaqlar valideynlərə, valideynlər nənə və babaya bənzəyirlər. Bu oxşarlıq heyrətamiz genetik irsiyyət mexanizmləri vasitəsilə nəsildən-nəslə ötürülür .

Təkhüceyrəli yosunlardan Afrika fillərinə qədər bütün canlı orqanizmlərin hüceyrə nüvəsində xromosomlar var – xromosomlar yalnız elektron mikroskopla görünən nazik, uzun “saplardır”.

Xromosomlar (qədim yunanca χρῶμα – rəng və σῶμα – bədən) hüceyrə nüvəsində irsi məlumatların (genlərin) çoxunun cəmləşdiyi nukleoprotein strukturlarıdır. Onlar bu məlumatı saxlamaq, həyata keçirmək və ötürmək üçün nəzərdə tutulub.

İnsanda neçə xromosom var

19-cu əsrin sonunda elm adamları müxtəlif növlərdə xromosomların sayının eyni olmadığını aşkar etdilər.

Məsələn, noxudda 14, siçovulda 42, insanda 46 (yəni 23 cüt) xromosom var. Qadın orqanizmində bir cüt gonosomda iki X xromosomu (XX cütü), kişi orqanizmində isə bir X və Y xromosomu (XY cütü) olur.

Gələcək uşağın cinsi iyirmi üçüncü cütün (XX və ya XY) xromosomlarının tərkibindən asılıdır. Bu, mayalanma və qadın və kişi reproduktiv hüceyrələrinin birləşməsi ilə müəyyən edilir.

Bu fakt qəribə görünə bilər, lakin xromosomların sayına görə insanlar bir çox heyvanlardan geri qalırlar. Məsələn, bəzi keçilərdə 60, ilbizdə isə 80 xromosom var.

Xromosomlar zülal və ikiqat spiral kimi DNT (dezoksiribonuklein turşusu) molekulundan ibarətdir. Hər hüceyrədə təxminən 2 metr DNT var və ümumilikdə bədənimizin hüceyrələrində təxminən 100 milyard km DNT var.

Ümumiyyətlə, bu mövzu son dərəcə mürəkkəb olsa da, çox maraqlıdır.
AzerVoice