Londonda teraktın məsuliyyətini üzərinə götürən “İslam dövləti” Avropaya ayaq açır; politoloq: “Onlar yalnız İraq və Suriya ilə məhdudlaşmadılar”

İŞİD, deyəsən, yenidən “xortlayır”. Özü də bu dəfə “qoca qitə”yə ayaq basmağa başlayıb. Söhbət İŞİD-in Londonda baş vermiş terror aktının məsuliyyətini öz üzərinə götürməsindən gedir.

Qeyd edək ki, terror aktı nəticəsində 3 nəfər yaralanıb. Polis hücum edən şəxsi zərərsizləşdirib. Daha sonra araşdırma zamanı məlum olub ki, hadisəni törədən şəxs Sudeş Amman terrorizmə və ekstremist materialalrın yayılmasına görə məhkumluq həyatı yaşayıb.

Lakin İŞİD Avropada ilk dəfə terrora əl atmır. Onlar Fransada, Belçikada terakt törədiblər. Suriya və İraqda mövqeləri kifayət qədər sarsılan, ələ keçirdikləri şəhərləri bir-bir geri qaytarmalı olan, qüvvələrini arxaya çəkməyə məcbur olan İŞİD-in indi pərən-pərən düşdüyü deyilir.

Özəlliklə də Əbubəkr əl-Bağdadinin ələ keçməmək üçün özünü partlatmasından sonra İŞİD-in də “Əl-Qaidə” taleyi yaşayacağı gözlənirdi. Məlumdur ki, Əmir Məhəmməd Səid Abdel Rəhman əl-Maulə adlı biri silahlı birləşmənin başına keçib. Onu qısaca Abdullah Qardaş kimi tanıyırlar. Qərb mediası yazır ki, onun gəlişi İŞİD-i yenidən fəallaşdırır.

Abdullah Qardaş 1976-cı ildə İraqın Mosul vilayətinə bağlı türkmən şəhəri olan Telaferdə dünyaya gəlib.

İŞİD-in aktiv fazaya keçidi Azərbaycan üçün də xoş xəbər deyil. Bir az əvvəl Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FTX) direktoru Aleksandr Bortnikov MDB ölkələrinin təhlükəsizlik və xüsusi xidmət orqanları rəhbərləri Şurasının iclasında bildirmişdi ki, İŞİD MDB ölkələrində fəaliyyətini genişləndirməyi planlaşdırır. Onun sözlərinə görə, MDB xüsusi xidmət orqanları Əfqanıstanda İŞİD bölmələrinin fəallığının artdığını müşahidə edirlər.

Politoloq Ramiyə Məmmədovanın “Yeni Müsavat”a dediyinə görə, Nitsa, London, Berlin, Stokholm və Barselona kimi şəhərlər oxşar terrorun qurbanına çevriliblər.

Onun fikrincə, Avropada İŞİD kabusu davam edəcək və qruplaşmanın içindəki nəzarətsiz qruplar vaxtaşırı terrora cəhd göstərirlər. Ekspert hesab edir ki, Qərb ölkələri də Yaxın Şərq kimi sabitliyi əldən verməyə başlayıb.

“İŞİD indi dünyanın hər yerinə səpələnib. Əfqanıstandan tutmuş Tacikistana qədər, Pakistandan Almaniyaya qədər genişləniblər. Bu gün Orta Asiya ölkələrində İŞİD simpatizanları daha çox narahatlıq doğurur. Onlar yalnız İraq və Suriya ilə məhdudlaşmadılar, qlobal terror xəttini götürdülər. Bu da istər-istəməz bir mərkəzdən idarəçiliyə çətinlik yaradır, hansısa kiçik qruplar lokal teraktlara səy göstərirlər. Diqqət etsək, Avropa şəhərlərində terror hadisələri əsasən tək adam tərəfindən törədilir. Yəni İŞİD qarşısıalınmaz bir dövrəyə girib, artıq müsəlman Şərqi ilə yanaşı xristian dünyasını da silkələməyə başlayıb” – deyə, o bildirib.

Siyasi şərhçinin sözlərinə görə, İŞİD-in Suriyada sıxışdırılması, özünə paytaxt elan etdiyi Raqqa şəhərindən çıxarılması, İraqdakı mövqelərinin sarsıdılması, ardınca əl-Bağdadinin məhv olunması bu təşkilatı aktivləşdirdi: “Amma demək olmaz ki, bundan sonra biz əvvəlki İŞİD-i görəcəyik. Onlar ağır məğlubiyyətlər alıblar, işğal etdikləri yerləri itiriblər, onlara qoşulmaq istəyənlər azalıb. Xatırlayırsınızsa, 2011-2014-cü illərdə çox populyar idilər, dünyanın hər nöqtəsindən onlara qoşulanlar var idi. Hətta Avropadan gedib onlarla bir yerdə döyüşənlər olmuşdu. Elə Azərbaycandan da gedənlər var idi. Bu gün axın dayanıb. Sosial şəbəkələrdə baş kəsmək, işgəncə ilə öldürmək videoları da yoxdur. Sadəcə, ara-sıra terrora cəhd edirlər”.

R.Məmmədova Azərbaycanda güc strukturlarının, xüsusi xidmət orqanlarının peşəkar, ayıq-sayıq olduğunu düşünür: “Heç bir ölkə terrordan sığortalanmayıb. Amma Azərbaycan öz sərhədlərini qoruyur, xüsusi xidmət orqanları dəfələrlə keçirdikləri əməliyyatlarla İŞİD, ”Taliban" kimi qruplarda döyüşmüş, ölkəmizdə terror planlaşdırmış şəxsləri zərərsizləşdiriblər".

Emil SALAMOĞLU,

“Yeni Müsavat”