«Millətçilik Avropanın ən güclü müasir ənənələrindən biridir, amma İkinci Dünya müharibəsindən sonra nüfuzdan düşmüşdü. Son 10 ildə Avropa Birliyini vuran böhranlar, Britaniyanın blokdan çıxmağa səs verməsiylə millətçilik yenidən zühur etməkdədir». Bunu isə «The Financial Times» qəzetində Tony Barber yazır.

Müəllif bugünkü millətçiliyin 1789-cu il Fransa inqilabıyla doğulub, 1945-ci ildə dəfn olunan millətçilikdən fərqləndiyini qeyd edir. Çünki bu günün siyasi və iqtisadi şərtləri bambaşqadır. 19-cu əsr Avropasında milli şüuru yetişmiş millətlərin çoxunun dövləti yox idi. 1918-1939-cu illər ideoloji ekstremizmi – faşizm və kommunizmdən də söhbət getmir.

Müəllif müasir millətçiliyin əsasən iki formada peyda olduğunu vurğulayır: birincisi, hökumətlər AB daxilində milli maraqlarını daha güclü müdafiə etməyə başlayırlar və ikincisi, sağçı populizm yüksəlir.

«Hər iki cərəyan dərin siyasi və sosial trendləri üzə çıxarır. Brüssel və ölkələrdəki siyasi elitalara inamsızlıq artır. Özəlliklə, Avropada mötədil sol mərkəzçilərin seçiciləri 20-ci əsr üslublu sosial demokratiyanın iqtisadi təhlükəsizliyi təmin etmə və mənsubiyyəti qoruma bacarığına inamı itirməkdədir», - müəllif yazır.

Məqalədə qeyd olunur ki, gələn il Fransada prezident, Almaniyada isə parlament seçkilərinədək inteqrasiyaya doğru böyük addım atılmayacaq. Hətta ondan sonra da alınmaya bilər. Fransada prezident seçkisini udmağa iddialı sağ mərkəzçi müxalifət olan respublikaçılar sərhədlərə daha sərt nəzarət tərəfdarıdır, Avropa Komissiyasının rolunun azaldılmasını, AB siyasəti üzərində daha güclü milli nəzarət istəyirlər. Bu mövqe Polşanın mühafizəkar millətçi hökumətinin siyasətinə daha çox uyğun gəlir.

Millətçiliyin digər forması olan radikal sağçı populizmə gəlincə, bu cərəyan, azından, Qərbi Avropada 1890-cı illər Fransası və alman nasizmi dövrüylə müqayisədə daha az antisemitdir. Bu populizm islamofobikdir, miqrantlara qarşıdır. Oktyabrda Avstriyada baş tutacaq təkrar prezident seçkisində belə bir namizəd ölkə başçısı seçilə bilər.

Müəllif bir məqamı vurğulayır ki, sağçı cərəyan cəmiyyətin qəzəbli təbəqəsini öz tərəfini çəkə bilir, bu narazılar multikulturalizm, qloballaşan iqtisadiyyat, liberal dəyərlərdən incik düşənlərdir.

«Amma əsas zəiflikləri ondadır ki, iqtisadi siyasətləri yoxdur, bircə avroya və azad ticarətə qarşı çıxmağı bacarırlar. Yeni millətçilik radikal sağçı rənglərə baxmayaraq, müasir Avropaya etibarlı həll yolları təklif edə bilmir. Müasir Avropa, çətinliklərə rəğmən, qarşılıqlı əməkdaşlığa və açıq dünyaya söykənən daha yaxşı gələcəyə baxmalıdır».