TEREF.AZ İsveç Azərbaycanlıları Konqresinin (İAK) sədri Emil Mirzəyevin AYNA-ya müsahibəsini təqdim edir:

Ermənilərə çalışan “xüsusi təyinatlı” jurnalist Azərbaycana qarşı

- İAK-ın 2022-ci il üzrə fəaliyyətinin yekunlarını necə qiymətləndirirsiniz?

- Bu il İAK ermənipərəst jurnalist Rasmus Kanbekin fəaliyyətinə görə böyük çətinliklərlə üzləşdi. O, etnik qruplarla işləyən MUCF (Med fokus på unga och sivilsamhället) dövlət agentliyinə İAK ilə bağlı şikayət edib. O, İAK-ı qeyri-demokratik olmaqda, Azərbaycan hakimiyyəti ilə əlaqələrdə və Azərbaycanın maraqları üçün lobbiçilik etməkdə ittiham edib. Kanbek hətta bu barədə böhtan xarakterli yazı da yazıb və orada “sübut” kimi mənim Heydər Əliyevin büstünün yanındakı şəklimi dərc edib.

Nəticədə MUCF dövlət agentliyi qərara gəldi ki, İAK demokratik təşkilat deyil və mənim Azərbaycan hökuməti ilə əlaqələrim var. İAK bu qərara məhkəmədə etiraz etmək qərarına gəldi. İAK bütün məhkəmə instansiyalarından keçdi və hər yerdə qərardan şikayət verilməsinə imtina aldı. MUCF-nin bu qərarı ilə əlaqədar İsveçdə bir çox ictimai təşkilatlar İAK ilə əməkdaşlıqdan imtina edib.

- Bu Rasmus Kanbek haqqında bizə bir az ətraflı məlumat verin.

- İAK onunla isveçli jurnalistlərin işğaldan azad edilmiş Azərbaycan ərazilərinə səfərinin təşkilini hazırlayarkən qarşılaşıb. İAK bir çox jurnalistlə əlaqə saxlayıb. Səfərin təşkili ilə bağlı məlumat Kanbekə də çatdı. Mənimlə əlaqə saxladı və telefon danışığımız oldu. Həmin an mən bilmədim ki, Kanbek erməni tərəfinin dəvəti ilə bir neçə dəfə o vaxtkı işğal olunmuş Qarabağa qanunsuz səfər edib. İAK İsveçdə Qarabağa səfər etmək üçün 6 tanınmış jurnalistin siyahısını tərtib etdikdən sonra təbii ki, Kanbekin adı bura daxil edilməyib. Kanbeklə ikinci telefon danışığı zamanı dedim ki, Qarabağa qeyri-qanuni səfərlərinə görə onun adı siyahıya salınmayıb.


Sonradan anladım ki, Kanbek çox çirkin adamdır. O, İAK-dan bütün orqanlara şikayət etməyə başlayıb. Təşkilati dəstəyimizlə Azərbaycana səfər edən isveçli jurnalistlərdən birinin Kanbekin yaxından tanışı olduğu üzə çıxıb. Kanbek Azərbaycandan qayıdandan sonra dostuna qarşı da iddialar irəli sürməyə başlayıb. Deyib ki, ermənilər xristian, azərbaycanlılar isə müsəlmandır, guya xristianlara zülm edirlər. Kanbek İsveçdə Azərbaycandan sonra İAK haqqında da böhtan xarakterli yazılar yazmağa başladı. O, sözün əsl mənasında bizim hər addımımızı izləyirdi.

Kanbek haqqında topladığım məlumatlara əsasən onun İsveçdə tanınmış jurnalist olmadığı qənaətinə gəlmək olar. Onun demək olar ki, bütün məqalələri Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinə həsr olunub. Deyərdim ki, bu mövzuda şəxsi monopoliya yaratmaq istəyib. Rus dilini yaxşı bilir. Onun şəxsi gəliri 180.000 İsveç kronudur. İsveç vətəndaşlarının şəxsi gəlirləri haqqında məlumat hamı üçün açıqdır. Deyim ki, bu, kifayət qədər aşağı gəlirdir. İsveçdə hətta tələbələr 280-300 min kron təqaüd alırlar.

Məlumata görə, Kanbekin fəaliyyətini erməni diasporu maliyyələşdirir. 2019-2021-ci illər ərzində o, 4 dəfə Qarabağa qanunsuz səfər edib. Biz öyrənə bildik ki, Kanbek həm də onu maliyyələşdirən Fransanın İsveçdəki səfirliyi ilə sıx əməkdaşlıq edir. Bunu onun təkcə Azərbaycan əleyhinə deyil, həm də Türkiyə əleyhinə yazıları izah edə bilər. O, hətta Ermənistanın maraqlarını fəal şəkildə müdafiə etdiyini də gizlətmir. Onun fəaliyyəti bir çox cəhətdən İAK-ın reputasiyasına böyük zərbə vurdu.

- Son vaxtlar İsveçdə Azərbaycana münasibət nə dərəcədə dəyişib?

- 44 günlük müharibədən sonra İsveç cəmiyyətində Azərbaycana münasibət nəzərəçarpacaq dərəcədə dəyişdi. Azərbaycanın 30 il ərzində işğal altında olan torpaqlarını geri qaytara bilməsi tarixinin müxtəlif dövrlərində oxşar vəziyyətlərlə üzləşmiş ölkələri sevindirməyə bilməz.

Bundan başqa, İsveçdə Rusiya-Ukrayna münaqişəsi səbəbindən Türkiyəyə münasibət də kəskin şəkildə dəyişib. Əvvəllər İsveçdə Ankaraya düşmən münasibət bəsləyən və İsveçdə sığınacaq almış çoxlu sayda kürd fəalın olması səbəbindən İsveç cəmiyyəti Türkiyəyə mənfi münasibət bəsləyirdi. İsveçin NATO-ya qəbulu ilə bağlı gündəmdə olan İsveç cəmiyyətində Türkiyənin xeyrinə nəzərəçarpacaq bir dəyişiklik var. Bu gün təkcə İsveçdə deyil, Avropada da Azərbaycan Türkiyənin müttəfiqi kimi qəbul edilir. Müvafiq olaraq, Türkiyəyə simpatiya avtomatik olaraq Azərbaycana olan münasibətə təsir edir. Bu münasibət İAK-ın fəaliyyətinə çox güclü təsir etdi. Bizə qalib xalq kimi böyük hörmətlə baxmağa başladılar.

- İsveç ölkənin NATO-ya daxil olması prosesini necə qəbul edir?

- İsveç uzun illərdir ki, neytrallıq siyasətinə sadiqdir. Lakin ötən ilin geosiyasi hadisələri ölkəni bu siyasətdən əl çəkməyə məcbur etdi. NATO-nun tərkibində olmağın həm də vergilərin artmasına səbəb olacağına baxmayaraq, İsveç ictimaiyyəti ölkənin Şimali Atlantika Alyansına qoşulmasında qərarlıdır.

Məlum olduğu kimi, Türkiyə İsveçin NATO-ya daxil olması üçün öz şərtlərini irəli sürüb. İsveç hazırda PKK terror təşkilatı ilə əlaqələri olan şəxsləri Türkiyəyə ekstradisiya edir. Əvvəllər bu şəxslər İsveçdə özlərini çox rahat hiss edirdilər. İctimai-siyasi fəaliyyətlə məşğul olublar, çoxları parlamentə seçiliblər. Mitinqlər təşkil etdilər, öz ehtiyacları üçün pul yığdılar, Türkiyənin daxili işlərinə qarışdılar. İndi bütün bunlar adi isveçlilərin gözündə artıq qınaq obyektidir.