ERGENEKON DESTANI BAĞLAMINDA DOĞA İDEOLOJİSİ
Bu gün, 10:54
Ergenekon destanı Türk mitolojisi, inancı ve kültürü hakkında önemli bilgiler taşıyan bir diğer destandır. Destan içerisinde çokça mitolojik figür barındırır. Hayvanların insanlara rehberliği önemli yer tutar. Tanrının çeşitli aracıları ile en zor gününde Türklere yardımcı olması söz konusudur.
“Bir dişi geyik gördüler. Arkasından gittiler. Geyik bunları dağların üzerinden düz bir yere götürdü. Orada her yeri iyice yokladılar. Geldikleri yoldan başka yol yok. Biraz ilerlediler. Geniş, çimenlik bir ülke gördüler. Burada akar sular, pınarlar, meyve ağaçları, hayvanlar vardı. Bunları görünce sevindiler. Tanrıya şükür ettiler, buraya yerleştiler. Kışın hayvanlarının etini yer, derisini giyer, yazında sütlerini içerlerdi”.
Dağa sığınma, dağın koruyuculuğuna ve lütfuna sığınma durumu söz konusudur. Dağ kültünün önemli bir sembolüdür bu anlattım. Geyik kültünün bulunması, geyiğin yol gösterici vasfının olması söz konusudur. Demir, demircilik gibi kutsal meslekler ve madenler destanda önemli bir yer tutar. Bir demircinin rehber olup Ergenekon’dan çıkış yolunu söylemesi gibi durum söz konusudur, demircilik mesleğinin Kamlık/Şamanlıkla eş değer bir dini vasfının olduğu da bilinmektedir, bu durum bunun en önemli tasvirlerinden biri olarak kabul edilebilir. Ateş kültü ve Dişi kurtta destanda önemli yer tutar.
Not: Makalede Destanların detaylı olarak anlatımına yer verilmemiş, sadece bazı önemli doğa figürlerine değinilmiştir. Şunu ifade etmekte yarar var, söz konusu destanlar çok geniş bir anlatıya sahiptir ve içlerinde yer alan bilgiler oldukça fazladır. Bu yazıda Türklerin doğa ve doğa varlıklarına yönelik düşüncelerini anlamak açısından sadece bazı figürler ön plana sürülmüştür. Yazıda bahsedilenden daha fazla ve daha ayrıntılı çalışmalar için kaynak olarak gösterilen eserlere bakılabilir.
☪︎ ЋץҐИ ☪︎
Süleyman Efe KOCAZEYBEK
TEREF