Kazaklar, Türkistan'da yaşayan ve çoğunlukla Kazakistan ve Çin'deki Doğu Türkistan Bölgesi'nin bitişik bölgelerinde yaşayan Türk dilli halk. Kazaklar, MS 15. yüzyılda, MS 8. yüzyılda Transoxiana'ya giren Türk kabilelerinin ve MS 13. yüzyılda bölgeye giren Moğolların bir karışımından ortaya çıktı. Kuzeybatı veya Kıpçak kolunun bir Türk dili olan Kazakça konuşuyorlar ve ağırlıklı olarak Sünni İslam'ı uyguluyorlar. 21. yüzyılın başında, Kazakistan'da yaklaşık 10.000.000 Kazak ve Çin'de (çoğunlukla Sincan'da) yaklaşık 1.400.000 Kazak vardı ve Özbekistan, Rusya ve Moğolistan'da az sayıda Kazak vardı. Kazaklar, Özbeklerden sonra Turkistan'da en çok Türkçe konuşan ikinci halktır.

Kazaklar geleneksel olarak yıl boyunca sökülebilir ahşap çerçevelerden yapılmış, keçe ile kaplı, kubbe şeklindeki taşınabilir çadırlarda (ger veya yurt) yaşayan göçebe çobanlardı. Kazaklar, atlar, koyunlar, keçiler, sığırlar ve birkaç deve de dahil olmak üzere hayvanları için otlak bulmak amacıyla mevsimsel olarak göç ederlerdi. Beslenmeleri büyük ölçüde koyun etiyle desteklenen süt ürünlerinden oluşuyordu. Fermente kısrak sütü (kımız) ve at eti çok değerliydi ancak genellikle yalnızca zenginler tarafından bulunabiliyordu. Keçe çadırın içini ve dışını sıcak tutuyordu ve pelerin olarak kullanılıyordu. Deriler giysi, kap ve kayış sağlıyordu; at kılı ipe örülürken boynuz kepçe ve diğer mutfak eşyaları için kullanılıyordu. Kazaklar, Kazakların ana bölümlerinin doğduğu üç oğlu olan bir atadan geldiklerine inanırlar: Kazak Hanlığı'nın doğu, orta ve batı kısımlarını işgal eden Büyük, Orta ve Küçük ordular (ordalar). Bu ordular daha küçük gruplara ayrılmıştı; temel birim, yalnızca ebeveynleri ve evlenmemiş çocukları değil, birlikte kamp yapan evli oğulları ve ailelerini de kapsayan geniş aileydi. Kabile hiyerarşisindeki çeşitli seviyelerdeki grupların şefleri vardı, ancak Kazak ulusu veya ordulardan biri tek bir şef altında nadiren birleşmişti.
Göçebe yaşamları, meralarda yerleşik tarımın tecavüzüyle yavaş yavaş kısıtlandı. 19. yüzyılda, sınırlar boyunca artan sayıda Kazak bazı ürünler ekmeye başladı. I. Dünya Savaşı sırasında ve yine Sovyet yönetimi altında, birçok Kazak baskılar sırasında öldürüldü veya kıtlıklara kurban gitti; diğerleri ise sürüleriyle birlikte Çin'deki Sincan'a veya Afganistan'a kaçtı ve kalan göçebeler sonunda kolektif çiftliklere yerleştirildi. Kazakların çoğu artık koyun ve diğer hayvanları yetiştiren ve ürün yetiştiren yerleşik çiftçilerdir. Ancak Sincan'da birçok göçebe grup kalmıştır.
Fotoğraf: Sasha Gusov
Hülya Yılmaz