Alimlər brakonyerlərdən qorunmaq üçün kərgədan buynuzlarını radioaktiv ediblər
28-06-2024, 00:08
Cənubi Afrikanın Witwatersrand Universitetinin (WITS) alimləri kərgədanların buynuzlarına radioaktiv birləşmə yeritməklə onları qanunsuz ovdan qorumaq üçün yeni üsuldan istifadə ediblər.
32gun.az bildirir ki, bu barədə Elmi qurumun rəsmi saytında məlumat verilib. Məlumatda bildirilir ki, bu, brakonyerlərin heyvanları buynuzlu materialına görə vurmasının qarşısını almalıdır.
Cənubi Afrika dünyada kərgədanların ən çox əhalisinə malikdir - dövlətin ərazisində təxminən 15 min fərd yaşayır.
Bu, brakonyerləri cəlb edir, çünki qara bazarda kərgədan buynuzlarının dəyəri kokain və ya qızılla müqayisə edilə bilər. Heyvanın bu hissələri ənənəvi tibbdə istifadə olunduğu Asiyada tələb olunur.
Afrika hökumətinin kərgədanları qorumaq səylərinə baxmayaraq, 2023-cü ildə Cənubi Afrika milli parklarında 499 heyvan qeyri-qanuni şəkildə öldürülüb ki, bu da 2022-ci illə müqayisədə 11% artım deməkdir.
“Rhisotop” layihəsinin müəlliflərinin fikrincə, radioaktiv materiallar istehlak edildikdə buynuzları yararsız hala salacaq və hətta insanlar üçün təhlükəli olacaqdır. Eyni zamanda, radionuklidlərin dozası heyvanın özünə və ətraf mühitə zərər verməmək üçün kifayət qədər aşağı olaraq qalır.
Bundan əlavə, radioaktiv birlik nüvə materiallarının qaçaqmalçılığının qarşısını almaq üçün quraşdırılmış sensorlar tərəfindən aşkar ediləcəyi üçün bu cür buynuzların sərhəd keçid məntəqələrindən keçirilməsini qeyri-mümkün edəcək.
Layihə çərçivəsində tədqiqatçılar 20 kərgədana radiasiya mənbələri yeritməyi planlaşdırırlar. Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, bir doza radionuklidlər heyvanı 5 il ərzində brakonyerlərdən qoruyacaq, halbuki bu gün eyni məqsədlə kərgədanlar hər 18 aydan bir buynuzlarını kəsməli olurlar.