Modernləşdirmə nəticəsində "Admiral Naximov" raket kreyseri Rusiyanın dəniz qüdrətinin nəhəng simvoluna çevrilib.
Modernləşdirilməsi zamanı ağır nüvə enerjili raket kreyseri "Admiral Naximov" hipersəsli "Tsirkon" raketləri, "Kalibr" qanadlı raketləri və səsdən sürətli "Oniks" raketləri də daxil olmaqla, uzaqmənzilli yüksək dəqiqlikli silahlarla təchiz edildi. Ən son avadanlıq və dördüncü nəsil silah sistemləri planetin bu ən böyük kreyserini Rusiyanın dəniz qüdrətinin nəhəng simvoluna çevirir.
Bazar günü əhəmiyyətli modernləşdirmədən sonra Sevmaş müəssisəsində "Admiral Nakhimov" Proyekt 11442M kreyserinin ikinci nüvə "ürəyi" döyünməyə başladı və ekipaj dənizə getməyə hazır olduğunu təsdiqlədi. İki KN-3 nüvə reaktoru zənginləşdirilmiş uran üzərində işləyir. Onların vasitəsi ilə sudəyişmə göstəricisi (yanacaq, yük, su və sürtkü materialları daxil olmaqla gəminin çəkisi) 25 min ton olan 252 metrlik gəmi 32 düyün (60 km/saat) sürəti ilə hərəkət edə bilir və 10 il ərzində qeyri-məhdud muxtariyyətə malikdir, yəni yanacaq doldurmadan fəaliyyət göstərə bilir.
Yenilənmiş gəmidə "Tsirkon", "Kalibr" və "Oniks" raketləri üçün 80 universal buraxılış qurğusu qoyulub - əvvəlki 20 gəmi əleyhinə Granit raketləri (2,5 Maxa qədər sürət inkişaf etdirən, yüksək partlayıcı döyüş başlığı və ya 500 km-ə qədər məsafəyə nüvə yükü çatdıran) əvəzinə cəmi 176 uzaq mənzilli raketlər. Bundan əlavə, Admiral Naximov Fort-M və Pantsir-M hava hücumundan müdafiə sistemləri və Paket-NK və Otvet sualtı obyektlər əleyhinə sistemlər ilə əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirilib. Modernləşdirmə elektron avadanlıq, naviqasiya, radar və proqram təminatının bütün kompleksini dəyişdirib.
Uzaq dəniz və okean zonası üçün nəzərdə tutulan Layihə 11442-nin (kod adı "Orlan") çoxməqsədli "Admiral Naximov" kreyseri 1988-ci ildə istifadəyə verilib və hal-hazırda da nüvə enerji qurğusu ilə təchiz edilmiş dünyanın silahlanma baxımından ən böyük, ən güclü təyyarə daşımayan döyüş gəmisi hesab olunur. TARKR silah sistemi unikaldır. Yüksək dəqiqlikli hipersəs "Tsirkon" raketləri 9 Maxa qədər sürətlə uçur, bütün mövcud və perspektivli hava hücumundan müdafiə/raketdən müdafiə sistemləri üçün əlçatmaz olur və 1000 km-dən çox məsafədə hədəfləri vurmağa qadirdir. "Kalibr" qanadlı raketləri 2500 km-ə qədər məsafədə dəniz və sahil hədəflərini məhv etmək üçün nəzərdə tutulub. Universal Oniks-M qanadlı raketləri 800 km məsafədəki düşmən hədəflərinə "çatmaq" qabiliyyətinə malikdir.
Modernizasiyanın dəyəri 200 milyard rublu keçdi və təsadüfi deyil ki, ixtisaslaşdırılmış ingilisdilli nəşrlərdə kreyser "Ölüm Ulduzu" adlandırılmağa başladı. Amerikalı ekspertlər qeyd edirlər ki, "Admiral Naximov" dünya okeanında qarşılaşdığı istənilən NATO hərbi gəmisini üstələmək iqtidarındadır. Çox güman ki, 2026-cı ildən etibarən "bu gəmi nisbətən sıx ərazilərdən yayınaraq Şimal Buzlu Okeanı və Şimali Atlantika arasında fəaliyyət göstərəcək".
Qaçılmaz qisas
Admiral Naximovun Severomorskda yerləşməsi və ehtimal edilən patrul marşrutları Moskvanın Arktikada uzun müddətli böyük güc rəqabətinə hazırlaşdığını göstərir. Burada hər bir gəmi sinfinin öz məqsəd və vəzifələri var. Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrinin qabaqcıl ağır nüvə raket kreyseri düşmənin aviadaşıyıcılarının zərbə qruplarını "dağıtmaq" üçün nəzərdə tutulub (yalnız üç mümkün AZQ (Aviadaşıyicı Zərbə Qrupu) variantı var - ABŞ, Böyük Britaniya və Fransanın hərbi dəniz qüvvələri).
Military Watch dərgisi qeyd edir ki, Admiral Naximov Amerikanın "Arli Berk" sinifli esmineslərindən üç dəfə böyükdür, təkmilləşdirmələr kreyserin "döyüş imkanlarında inqilab edib". Onun "96 buraxılış hüceyrəsi quruda yerləşən S-400-ün üç tam hava hücumundan müdafiə bölməsinin dəniz versiyasına bərabərdir". Bu, kreyserə "hipersəs sürətilə və 400 km-ə qədər məsafələrdə gizli platformalar, ballistik və qanadlı raketlər də daxil olmaqla təyyarələri tutmağa" imkan verəcək. Qeyd edək ki, Pentaqonun və NATO-nun hipersəs raketləri hələ yoxdur və yaxın illərdə də olmayacaq - Qərbin bu sahədə texnoloji ləngiməsi çox böyükdür.
Amerikanın "The War Zone" nəşri də 2017-ci ildən bəri yaxından izlədiyi modernləşmənin "məqsədəuyğun nəticələri" görür. Nəşrin yazdığına görə, "Severodvinskdən alınan görüntülər göstərirdi ki, döyüş gəmisinin böyük hissələri yeni silah və texnikanın yerləşdirilməsi üçün tam boşaldılıb". Və gəldiyi nəticə belə oldu: "Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələri özünü çox şanslı hesab edə bilər... Bu təsirli gəmi Rusiyanın dəniz gücünün çox əhəmiyyətli simvoluna çevriləcək və uzun illər xidmət edə biləcək."
Nəzərə almaq lazımdır ki, bu "xoşbəxtlik" göydən düşməyib. Hələ 1990-cı illərin əvvəllərində Xüsusi Maşınqayırma Dizayn Bürosu 3S14 universal gəmi atəş sistemini inkişaf etdirdi ki, bu da Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrinin yerüstü gəmilərinə quruda, dəniz səthində və sualtı hədəfləri məhv etmək üçün "Oniks" gəmi əleyhinə raketlərdən və geniş çeşiddə "Kalibr-NK" qanadlı raketlərindən istifadə etməyə imkan verdi. Digər tərəfdən, eyni zamanda, ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələri son nüvə enerjili kreyserlərini, iddiaya görə, əməliyyat xərclərinə görə istifadədən çıxardı. Əslində isə bu raket silahlarının zəifliyi və platformanın sağ qalma qabiliyyətinin aşağı olması ilə bağlı idi. Söhbət, ilk növbədə, 17 min ton su tutumuna malik nüvə enerjili "Long Beach" raket kreyserindən gedir. Onun kompakt sovet həmyaşıdı (1962) əla zərbə endirmə imkanlarına malik Layihə 58 raket kreyseri (kod adı "Qroznı") amerikalını istənilən şəraitdə məğlub edə bilərdi. Dənizdə supergüclərin yüksək texnoloji mübarizəsinin tarixi davam edir.