Azərbaycanda narazılıq artır. Yerli sakinlər ekoloji və sosial problemlərə görə kortəbii aksiyalara çıxırlar. Lakin insanların qanuni tələblərini hakimiyyət cavabsız saxlayır.

Xəritədə qaynar nöqtələrdən biri – Söyüdlü kəndidir. Onun yanında “Gədəbəy” yatağı yerləşir, hansını 2009-cu ildən Böyük Britaniyanın Anglo Asian Mining qızıl mədən şirkəti işlədir. Kəndlə sərhəddə, birbaşa otlaq torpaqlarında, qərb mədənçiləri qızıl filizinin kimyəvi təmizlənməsindən sonra qalan təhlükəli tullantılar üçün ikinci süni gölü yaratmaq istəyirlər. Təbii ki, bu planlar yerli sakinlərdə narazılıq yaradıb.

20 iyunda kənd sakinləri açıqcasına su gölünün tikintisinə qarşı çıxış ediblər. Lakin onların dinc mitinqipolis tərəfindən sərt dərəcədə dağıdılıb. Silahsız insanları, o cümlədən qadınlar və qocaları dəyənəklə döyürdülər, rezin güllələrlə onlara tərəf atəş edirdilər, gözyaşardıcı qazla zəhərləyirdilər. Etiraz aksiyasının dağıdılması zamanı təxminən 10 insan yaralanmışdır, daha altı yerli sakin saxlanılmışdır.

Demək olmaz ki, ölkə rəhbərliyi bu hadisələrə sadəcə olaraq göz yumdu. Söyüdlüdə olan vəziyyəti araşdırmağı ekologiya və təbii sərvətlər naziri Muxtar Babayevin başçılığı ilə xüsusi yaradılmış komissiyaya tapşırıq verilib. Lakib hər şey boş söhbətlərlə məhdudlaşmışdır.

Hakimiyyətə azərbaycanlıların hüquqlarını müdafiə etməyə cəsarəti çatmadı, çünki bu, qərb investorları ilə münaqişəyə gətirə bilərdi. Bunun yerinə bəzi deputatlar günahkarları axtarmağa başladılar. Parlamentarilər digər ölkələri, o cümlədən İran, Rusiyanı etirazların təşkil edilməsində və öz sənaye maraqlarının lobbiçilik etməsində təqsirləndirdilər. Və bu mövqenin nə üçün təhlükəli olduğunu hətta düşünmədilər.

Laçın ekoloji fəallarının susqunluğu da çox parlaqdır, hansılara vaxtında heç kim öz aksiyalarını keçirməyə maneəçilik törətmirdi. Ətraf mühitin bu cəsur müdafiəçiləri Britaniya şirkətinə qarşı çıxışları əhəmiyyətsiz bir şey kimi saydılar.

Yeri gəlmişkən, qızıl – Azərbaycanın xarici ticarətində ən gəlirli qeyri-neft məhsullarından biridir. Keçən il ölkə onun ixracından $185 milyondan çox qazanıb.

Gədəbəy rayonu milli qızıl hasilatının 43 %-ni təmin edir. Sanki onun sakinləri firavan yaşamalıdırlar. Amma belə deyil: qiymətli metalın satışından gələn pulla yerli problemləri həll etmək olardı, lakin qazanılan pullar Britaniya investorlarının və Azərbaycan məmurlarının cibinə axır. Gec və ya tez belə ədalətsizlik sosial partlayışa gətirəcəkdir.

Tək Söyüdlüdə deyil, paytaxtda da sakit deyil. Bakının Müşfiqabad kəndində etirazçılar yolu bağlayıblar: artıq bir neçə gündür ki, insanlar onunla narazılıqlarını bildirirlər ki, onların evlərinə içməli su vermirlər.

Bu zaman dövlət KİV özlərini elə aparırlar, sanki bu onlara aid deyil. Azərbaycan telekanalları Fransada və digər ölkələrdə baş verən etirazları həvəslə dadırlar, amma burunlarının dibində baş verənlərə fikir verməkdən imtina edirlər.
/az-ge.thesouthcaucasus.org/
* material Telegramdan götürülüb. Müəllifin fikri redaksiyanın mövqeyi ilə üst-üstə düşməyə bilər