Karyeranız boyunca heç özünüzü işinizə layiq görmədiyiniz, ya da “bu işi təsadüfən əldə etmişəm” kimi hiss etdiyiniz anlar olubmu? Bəlkə də ətrafınızdakıların sizdən daha bacarıqlı olduğunu düşünür və bir səhvinizlə hər şeyin üzə çıxacağından qorxursunuz. Əgər belədirsə, bilin ki, bu hissləri yaşayan tək siz deyilsiniz. Bütün bu sadalananlar imposter sindromunun əlamətləri ola bilər.

İValyuta.az karyera həyatınıza mənfi təsir göstərən imposter sindromu və ondan xilas olmaq haqqında məlumatları təqdim edir.

İmpostor sindromu nədir?

İmpostor sindromu insanın öz nailiyyətlərini mənimsəyə bilməməsi ilə xarakterizə olunan psixoloji haldır. Bu sindromdan əziyyət çəkən şəxslər uğurlarını öz qabiliyyətləri ilə deyil, şansla əlaqələndirir, tez-tez özlərini “saxta” kimi hiss edirlər. Bu, qadınlarda daha geniş yayılıb, lakin kişilər də bu sindromla qarşılaşa bilərlər. Bu sindrom karyera inkişafını ciddi şəkildə ləngidə bilər. Bu sindromu olan İnsanlar yeni layihələrə qoşulmaqdan, yüksəlişlər üçün müraciət etməkdən çəkinir, bacarıqlarını sübut etmək üçün özlərini həddindən artıq yükləyirlər.

Özünüzdə impostor sindromunun olub-olmadığını necə anlaya bilərsiniz

Daima özünüzdən şübhə duymaq

Uğurlarınızı təsadüflə əlaqələndirmək

Uğur qazandıqda sevinmək əvəzinə rahatlama və ya narahatlıq hiss etmək

Öz bacarıqlarınıza deyil, başqalarının fikirlərinə əsaslanmaq

Tənqidi qəbul etməkdə çətinlik çəkmək

Sosial narahatlıq və ya ümumi narahatlıq

İmpostor sindromu ilə mübarizə üçün 12 tövsiyə

1. Yalnız olmadığınızı unutmayın

Bu sindrom çox yayılmışdır və çoxlu sayda uğurlu insan eyni hissləri yaşayır. Bu, sizin tək olmadığınızın göstəricisidir.

2. Bu barədə danışın

Hisslərinizi özünüzdə saxlamaq əvəzinə güvəndiyiniz bir insanla – dost, ailə üzvü, həmkar və ya terapevtlə paylaşmaq faydalı olacaq.

3. İmpostor sindromunu araşdırın

Etibarlı mənbələrdən bu sindrom haqqında məlumat toplayın. Özünüzdə necə təzahür etdiyini anladıqdan sonra onu daha tez müəyyənləşdirə və üzərində işləyə bilərsiniz.

4. Özünüzü başqaları ilə müqayisə etməyin

Sosial mediada və ya xəbər resurslarında başqalarının “mükəmməl” həyatı sizdə yersiz narahatlıq yarada bilər. Ancaq bunlar real həyatı deyil, redaktə olunmuş görüntüləri əks etdirir.

5. “Gərək edərdim” tipli düşüncələri buraxın

“Daha yaxşı olmalıyam”, “daha sürətli işləməliyəm” kimi düşüncələr sizi böyümək əvəzinə tənqid döngəsinə salır. Bunun əvəzinə real məqsədlər qoyun və onlara addım-addım çatın.

6. Nailiyyətlərinizi qeyd edin

Əldə etdiyiniz uğurları, kiçik də olsa, yazın və saxlayın. Özünüzə bu uğurları xatırlatmaq özünüzə olan baxışınızı dəyişəcək.

7. “Bilmirəm” deməyi öyrənin

Bilmədiyinizi qəbul etmək zəiflik deyil, gücdür. Bu, öyrənməyə və inkişaf etməyə açıq olduğunuzu göstərir.

8. Kiməsə kömək edin

Başqasına dəstək olmaq sizi öz tənqidi düşüncələrinizdən uzaqlaşdırır və öz dəyərinizi daha yaxşı hiss etməyə imkan verir.

9. Tərifləri qəbul etməyi öyrənin

Tərifləri inamsızlıqla deyil, həqiqi qiymətləndirmə kimi qəbul etməyi öyrənin.

10. Tənqidi də qəbul edin

Tənqid bir hədiyyədir. Onu inkişaf fürsəti kimi dəyərləndirin və şəxsi hücum kimi qəbul etməyin.

11. İnsanların fikirlərini nəzərə alın

Ətrafınızdakıların sizə olan inamını dəyərləndirin. Sizi aldatmaq mümkün deyilsə, o zaman siz doğrudan da bacarıqlısınız.

12. “Olana qədər elə bil ki, almısan” yanaşmasını sınayın

“Həyatım dəyərlidir”, “mən bacarıqlıyam”, “mən buraya layiqəm” kimi ifadələri özünüzə təkrar edin. Zamanla bu sözlərə inanmağa başlayacaqsınız.