Teref.iunfo Türkiyəı saytlarına istiunadən yazır ki, Myanmar’daki Müslüman azınlık Rohingyalar ile Myanmar Ordusu arasında Myanmar’ın batısındaki Arakan eyaletinde 1947’den bu yana yaşanan sıkıntılar son günlerde tekrar gündeme geldi. CNN’in haberine göre geçtiğimiz 5 günde binlerce Arakanlı Müslüman çatışmalar nedeniyle Bangladeş’e göç etti. Göçmenlerden biri CNN’e, Myanmar ordusu ile birlikte hareket eden sivil budistlerin hasır kulübelerini yaktıklarını söyledi.

Sosyal medyada konuyu gündeme getirme amacıyla kullanılan fotoğrafların büyük çoğunluğu ise Arakan’dan değil. Arakan’daki Müslüman katliamını gösterdiği iddiasıyla paylaşılan yanlış fotoğrafları derledik.

1) Fotoğraf, Çin’deki bir deprem sonrasından

2010 yılının Nisan ayında Çin’in Qinqhai bölgesinde gerçekleşen 7.1 şiddetindeki depremin ardından bin 144 kişi hayatını kaybetmişti. Tibetli rahipler, yaralılar için aşevleri oluştururken, hayatını kaybeden 700 kişi dini törenle yakılmıştı. Arakan’dan olduğu iddiasıyla paylaşılan bu fotoğraflar 17 Nisan’daki yakım töreni sırasında çekilmişti.

2) Fotoğraf, 2010’dan Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde gerçekleşen bir kazadan

Arakan’dan olduğu iddia edilen bir diğer fotoğraf 2010 yılında, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin doğusunda bulunan Sange kasabası üzerinden geçen bir akaryakıt tankerinin ters dönüp patlamasının ardından çekilmişti.

210’dan fazla kişinin ölümüne sebep olan kazanın ardından çekilen fotoğraf yıllardır farklı çatışmalara ve olaylara yanlış atıf ile kullanılıyor.

3) Fotoğraf, 2003’ten Endonezya’dan

Bu fotoğrafın da Arakan’dan olduğu iddiası doğru değil. Fotoğraf, 2003 yılında Endonezya’nın Aceh bölgesinde çekilmiş ve ödül almıştı. Fotoğraf, Özgür Aceh Hareketi ile devlet kuvvetleri arasında devam eden çatışmalar sırasında öldürülen bir sivili ve annesini gösteriyor.

4) Fotoğraf, 2010’dan Haiti’den

AFP muhabiri Olivier Laban-Mattei tarafından çekilen ve World Press Photo’ndan 2011 yılında birincilik ödülü alan fotoğraf 2010 yılında Haiti’de çekilmişti. Fotoğrafta 12 Ocak 2010’da gerçekleşen Haiti depreminin ardından Port-au-Prince hastanesinin morgu görülüyor.

5) Fotoğraf, 1994 Ruanda Soykırımı’ndan

Fotoğraf, Albert Facelly isimli Fransız fotoğrafçı tarafından 800 bin Tutsi ve ılımlı Hutu’nun, aşırı uç Hutular tarafından öldürüldüğü 1994 yılında çekilmiş, World Press Photo tarafından ikincilik ödülüne layık görülmüştü.

6) Fotoğraf, Hindistan’dan bir karete gösterisinden

Fotoğrafın Myanmar’ın Arakan bölgesindeki Müslümanlara işkence yapıldığını gösterdiği iddiası doğru değil. Söz konusu fotoğraf 2009 yılında Hindistan’da bir devlet okulundaki karate gösterisi sırasında çekilmişti. Bu fotoğrafla ilgili daha detaylı analize buradan ulaşabilirsiniz.

7) Fotoğraf, 2004’ten Tayland’tan

Tayland’ta Müslümanların yaşadığı Tak Bai bölgesinde 2004 yılının Ocak ayında başlayan gösteriler 500 kişinin ölümüne sebep olmuştu. Bu fotoğraf da Ekim 2004’te aynı bölgede çekilmişti. Fotoğrafta, Tak Bai protestocularının polis tarafından tutuklandığı anı gösteriyor.

8) Fotoğraf, 2008 Nargis Kasırgası’ndan

Suda boğulmuş çocukların görüldüğü bu fotoğraf ise Myanmar’dan olmakla birlikte, 2008 yılında ülkeyi vuran Nargis Kasırgası’nın ardından çekilmişti. Vatandaşlar tarafından çekilen ve CNN’e gönderilen fotoğrafa benzer başka görsellere YouTube’da yer alan videolarda da rastlamak mümkün.

9) Fotoğraf, 2004 yapımı bir filmden

CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Betül Sayan Kaya’nın da Twitter hesaplarından paylaştığı fotoğrafın Arakan’dan olduğu iddiası doğru değil. Fotoğraf, 2004 yapımı Luis Mandoki’nin Voces inocentes isimli filminden bir sahne.

[media=https://www.youtube.com/watch?v=tOjuUO4uJ_o#action=share]
10) Fotoğraflar, Çinli çocukların Olimpiyat eğitimlerinden


Bu fotoğraflar da, Çin’de olimpiyatlara hazırlanan çocukların eğitimlerinde çekilen görüntülere ait. Barcoft Media tarafından servis edilen fotoğraflar 2012’de Çinli çocukların olimpiyatlara nasıl hazırlandığını gözler önüne sermiş tartışmalara sebep olmuştu. Konuyla ilgili hazırlanan “Little Big Dreams” isimli bir belgesele YouTube’dan ulaşmak mümkün.

11) Fotoğraf, 2012’den Tibet’ten

Arakan’dan olduğu iddiasıyla paylaşılan bir diğer fotoğraf ise 2012 yılında Tibet’te kendini yakarak Çin yönetimini protesto eden bir kişiyi gösteriyor. Jampa Yeşi adlı Tibetli genç, Çin yönetiminin politikalarını protesto etmek için kendini ateşe vermiş ve elli metre koştuktan sonra çevredekilerin yardımıyla söndürülmüştü. Fotoğraflar, AFP muhabiri Manish Swarup’a ait.

12) Başsız kalan çocuk görüntüsü Kamboçya’da 2015 yılında gerçekleşen bir kazadan


Arakan’dan olduğu iddiasıyla paylaşılan diğer bir fotoğraf ise 2015 yılında Kamboçya’nın Oddar Meanchey bölgesinde gerçekleşen bir trafik kazasının ardından çekilmişti. Ayrıca fotoğraf daha önce IŞİD’in gerçekleştirdiği bir saldırıdan olduğu iddiasıyla sosyal medyada paylaşılmış, farklı doğrulama çalışmalarıyla yalanlanmıştı.

13) Video, Kamboçya’dan bir çocuğa işkence görüntüsü
http://video.ozelkuvvet.com/vahset-cocuga-elektrosok-tabancasi-ile-iskence-goruntusu-tepki-topladi?fb_comment_id=1067079903402682_1111840605593278#f28c17fabaf209
Arakan’dan olduğu iddia edilen video ise 2016 yılında Kamboçya’da bir çocuğa işkence yapıldığını gösteriyor. Videonun internette paylaşılmasının ardından olayla ilgisi olduğu düşünülen üç kişi tutuklanmıştı. Fransız doğrulama sitesi Observers da 2016 yılında yayınladığı bir analizle videonun Arakan’dan olmadığını belirtmişti.