ESKİ TÜRK İNANIŞINDA ALBIZ
Dünən, 16:54

BİR milletin büyüklüğü; kültürel değerlerinin zenginliği, onu yaşama ve yaşatma ülküsü ve arzusuyla ölçülür.
HER toplumda iyiliği ve kötülüğü temsil eden varlıklar söz konusudur. İslâmiyet öncesi Türklerde “ŞEYTAN” ve “İBLİS” gibi kötülüğü simgeleyen “ERLİK” vardır.
TANRI olarak “ERKLİG” biçimiyle ORHON (ORHUN) ve YENİSEY Yazıtları’nda geçen bu sözcük birçok araştırmacı tarafından “güçlü, kudretli” olarak anlamlandırılmıştır.

”ERLİK”, Türk destanlarında “ŞEYTAN” ın kendisidir ve her zaman kendi istek ve yaratılışı gereğince kötü şeyleri seçer ve kötü işleri yapmayı tercih eder.
ALBIZ, İslâmiyet’ten önceki TÜRK ve ALTAY inanışına göre yeni doğum yapan (LOHUSALİ) kadını korkutan bir cadı ya da şeytandır.
Albız, “İBLİS” sözcüğünün “l/b” metatezi geçirmiş biçimidir.
KİRKİ dolmayan çocukların yalnız bırakıldık larında Albız tarafından boğularak öldürül düğüne inanılır.
ALBIZ, “ALBAS, ALPAS” ve MOGOLCA’ da “ALMAS", ANADOLU’ da “ALKARİSİ” olarak da bilinir. Albastı’ya neden olan kızıl renkli kötü bir varlıktır.

TÜRK inancına göre, bütün biçimsel ve tinsel olaylara bu varlıklar neden olmaktadır.
”ALBİZ ALSIN!” deyimi ise, NİHAL ATSİZ' ın “BOZKURTLARİN ÖLÜMÜ” ve “BOZKURTLAR DİRİLİYOR” adlı romanlarında sıkça görülen bir ilençtir (BEDDUADİR) ve “ŞEYTAN ALSIN!” anlamına gelir.
AYKUT VELİ YILDIZ
(28/07/2023 tarihli köşe yazısı)
https://www.kamusonhaber.com.tr/eski-turk-inanisinda...