Niyə ağcaqanadlar sizi başqalarından daha tez dişləyir? - Alimləri səbəbləri açıqladı
9-08-2024, 11:04
Bəzi insanlar bütün yayı ağcaqanad dişləmədən çöldə keçirə bilir, bəziləri isə öz yataq otağında yorğan altında gizlənir.
"Live Science" bunun baş verməsinin səbəblərini mütəxəssislərlə müzakirə edib.
Qeyd olunur ki, ağcaqanadlar havanın kimyəvi tərkibini rəhbər tutur, qurbanlarını insan orqanizminin buraxdığı incə kimyəvi izlərlə izləyir. Xüsusilə qansoranlar nəfəs aldığımız karbon qazına güvənirlər. O dərhal havaya qarışmır, bir növ şleyf şəklində qalır, onun ardınca ağcaqanadlar gəlir, sanki çörək qırıntılarını izləyirlər.
Niderlandın Vageningen Universitetinin entomoloqu Cop van Loon deyib: "Ağcaqanadlar karbon qazının impulslarına istiqamətlənməyə başlayır və küləyə qarşı uçmağa davam edir, çünki onlar normal mühit havasından daha yüksək konsentrasiya hiss edirlər".
Havadakı artıq karbon qazına diqqət yetirən ağcaqanadlar qurbanlarını 50 metrə qədər məsafədə tapa bilirlər. Ancaq bir neçə insan yaxınlıqda olduqda, sinir bozucu həşəratların seçimi var - kimin qanını içmək.
Qurban seçərkən, ağcaqanadlar bir insanı digərindən fərqləndirən bir çox amilləri nəzərə alır. Xüsusilə, dərinin temperaturu, üzərində suyun olması və rəngi. Ancaq ağcaqanadların diqqət yetirdiyi ən mühüm göstərici insan dərisində mikrob koloniyalarının çıxardığı kimyəvi birləşmələrdir.
"Bakteriyalar tər vəzilərimizdən gələn ifrazatları hava vasitəsilə ağcaqanadın başındakı iybilmə sisteminə keçirən uçucu birləşmələrə çevirir", deyə van Loon bildirib.
İştirak edən 300-dən çox müxtəlif birləşmələr var və onlar genetik dəyişkənliyə və ətraf mühitə görə insandan insana dəyişir.
Ağcaqanadların davranışını tədqiq edən Vaşinqton Universitetinin biologiya üzrə dosenti Ceff Riffell deyib: "Ata və qızı eyni ailədə müqayisə etsəniz, mikrobların istehsal etdiyi kimyəvi maddələrin nisbətində fərqlər ola bilər".
Məsələn, PLOS ONE jurnalında 2011-ci ildə edilən bir araşdırma, dəri mikroblarının daha çox müxtəlifliyinə sahib olan kişilərin dəri mikroblarının daha az müxtəlifliyi olan kişilərə nisbətən daha az ağcaqanad dişləməsinə məruz qaldığını müəyyən edib.
Alim qeyd edir ki, insanın dəridəki mikrobiomla edə biləcəyi çox az şey var, lakin ağcaqanadların qara rəngi sevdiyi məlumdur. Buna görə də alimlər növbəti dəfə yay axşamı çölə çıxanda daha yüngül bir şey geyinməyi məsləhət görürlər. \\Qaynarinfo.Az