“Regionu və dünyanı araşdırmalı, strategiyamızı ona uyğun qurmalıyıq”
Prezident İlham Əliyev fevralın 6-da Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin yaradılması haqqında fərman imzalayıb.

Fərmana əsasən müəyyən edilir ki, Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzi dünyada və regionda baş verən prosesləri təhlil edən, Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin müxtəlif aspektləri, beynəlxalq münasibətlər və təhlükəsizlik məsələləri ilə bağlı fundamental araşdırmalar aparan, bu məsələlərə dair ölkəmizin mövqeyinin beynəlxalq ictimai, siyasi və akademik dairələrə çatdırılmasında iştirak edən, Azərbaycanın dövlət orqanlarını həyata keçirdiyi elmi-analitik təhlilin nəticələri ilə təmin edən publik hüquqi şəxsdir.

Qeyd edək ki, yaradılan yeni qurum (“beyin mərkəzi” də demək olar-C.A.) daha çox ötən ayın ortalarında ləğv edilən Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin funksiyalarını yerinə yetirəcək. Ekspertlər belə bir qurumun yaradılmasına ehtiyacın olduğunu bildirirlər.

Politoloq Nəzakət Məmmədova yeni mərkəzin yaradılmasındakı məqsədlərdən danışdı: “Bu mərkəzin yaradılmasının məqsədi prezidentin müvafiq fərmanında dəqiq izah olunub. Belə bir ”beyin mərkəzinin" yaradılması çox doğru bir qərardır. Müasir dünyada çox şeyi ağıl, intellekt, texnologiyalardan düzgün istifadə həll edir. Böyük ərazisi, ordusu, nüvə silahı olan dövlətlərlə Yaponiya kimi kiçik, amma elmi-texnoloji cəhətdən üstün, yenə də İsrail kimi kiçik, amma strategiyasını ağılla quran dövlətlər eyni sırada dayanır. Hazırkı dünyada şərait çox mürəkkəbdir. Yeni dünya nizamının qurulması prosesinə təkan verilib, bir çox dövlətlər və xalqlar yaşamaq uğrunda mübarizə aparırlar. Belə bir şəraitdə vəziyyətdən o xalqlar, dövlətlər uğurla çıxacaq ki, onlar şəraiti düzgün qiymətləndirib ağıllı, məntiqli çıxış yolu tapsınlar. Azərbaycan özü də mürəkkəb geosiyasi mövqeyi olan, dünya güclərinin diqqət mərkəzində olan dövlətdir. Dünya siyasətində ən fəal, dinamik siyasət yeridən ölkədir. Bu baxımdan bizdə belə bir mərkəzin olması normaldır, dünyanın bir sıra ölkələrində belə qurumlar var, hətta onların sayı onlarla, yüzlərlədir. Bizdə ayrı-ayrı nazirliklərin, komitələrin nəzdində təhlil mərkəzləri var, lakin onların fəaliyyətinin nə dərəcədə səmərəli olduğunu deyə bilmərəm. Çünki bir çoxlarının fəaliyyətləri barədə məlumatsızam.

Bəziləri təhlil yox, statistika ilə məşğul olurlarsa, internetdən məlumatları köçürüb təhlil kimi qələmə verirlərsə, bu, yolverilməzdir. Təhlil elə bir sahədir ki, burada təsadüfi adamlara yer olmamalıdır. Təhlilçi həmin sahədə müvafiq ali təhsili olan, yaxud keyfiyyətli baza biliyi olan, ağıllı, vəziyyəti düzgün qiymətləndirməyi bacaran, təhlil olunan situasiyanın bir neçə ağlabatan inkişaf ssenarisini, versiyasını irəli sürüb onu tutarlı şəkildə əsaslandırmaq qabiliyyəti olan xüsusi istedadı olan şəxslər olmalıdır. Biz Ermənistanla müharibə şəraitindəyik, ona qarşı təkcə döyüş meydanında yox, həm də ağıl, zəka, intellekt meydanında savaş halındayıq. Belə bir şəraitdə bütün aidiyyəti dövlət orqanlarının təhlil strukturları bu işdə yaxından, vicdanla iştirak etməli, dövlət başçısına dəstək verməlidir.

Azərbaycanın ən böyük siyasi analitiki elə İlham Əliyevdir. Çünki regional və beynəlxalq siyasət barədə onun qədər məlumatlı, onun qədər dərin təhlil edən ikinci şəxs yoxdur. O, Ali Baş Komandan, baş diplomat, neft strategiyasını həyata keçirən, bu proseslərin bilavasitə önündə gedən şəxsdir. İlham Əliyev nəinki Azərbaycanın, hətta dünyanın ən savadlı prezidentlərindən biridir, Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun məzunu, müəllimi olub, SSRİ XİN-də çalışıb. Dünyada heç də bütün prezidentlər savadlı olmur. Məsələn, Amerikada, Rusiyada bir çox prezidentlər olub ki, beynəlxalq siyasətdən qətiyyən anlayışları olmayıb. Onlara müşavirləri məsləhət veriblər. İlham Əliyevin isə buna ehtiyacı yoxdur, çünki o, düzgün qərarlar qəbul edən siyasi strateqdir. Heç bir mərkəz də prezidentə onun bildiyindən daha artıq tövsiyə verə bilməyəcək. Ancaq qeyd etdiyimiz kimi, dünyada araşdırma, tədqiqat mərkəzləri var və işlərini düzgün, səmərəli qura bilsələr çox lazımlı qurumlardır. ABŞ SSRİ kimi qüdrətli rəqibini sovetşünasların, elmi-tədqiqat institutlarının hesabına çökdürdü. Ermənistanda Azərbaycanı, Türkiyəni araşdıran mərkəzlər var. Onlar düşmən hesab etdikləri dövlətləri daha yaxşı öyrənirlər ki, onun zəif yerlərini öyrənib o cür vursunlar. Biz də eyni cür etməliyik. Regionu və dünyanı araşdırmalı, strategiyamızı ona uyğun qurmalıyıq".