Türk olmak; çok devletler kurmuş olmak değil, ebedi gücün sancaktarı olup,...
3-01-2023, 11:49
Türklerin tarih boyunca kurduğu:
16 İmparatorluk
38 Devlet
37 Hanlık
33 Beylik
10 Cumhuriyet
4 Atabeylik vardır.
Bunların toplamı 138'dir.
Tarihte bir başka örneği yoktur..
~ Büyük Hun İmparatorluğu~220-45
~ Doğu Hun İmparatorluğu~156-48
~ Batı Hun İmparatorluğu~ 216-48
~ Avrupa Hun İmpartorlğu~375-454
~ Eftalitler İmp. (Ak Hun) ~440-710
~ Touba Türk Hanedanlığı~386-534
~ Kuzey Vey Hanedanlığı~388-535
~ Toharistan Yabguluğu~658-759
~ Sabirler Kağanlığı ~461-465
~ Kidarite Krallığı ~320-500
~ Avar Kağanlığı ~600-823
1- Birinci Göktürk Kağanlığı~552-603
2- İkinci Göktürk Kağanlığı~681-744
3- Karluk Yabgu Devleti ~665-681
4- Türk Şahiler Devleti~665-850
5- Seyento Hanlığı~630-647
6- Türgeş Kağanlığı~699-766
7- Kimek-Kıpçak Birliği~880-1200
8- Uygur Kağanlığı~742-840
9- Oğuz Yabgu Devleti~ 750-1055
10- Kangar Birliği ~840-990
11- Karahanlılar Devleti~ 840-1212
12- Yenisey Kırgız Kağanlığı~840-1207
13- Karahoca Uygur Krallığı~991-1209
14- Peçenek Hanlığı~ 860-1091
15- Kansu Uygur Krallığı~848-1036
16- Kuman Kıpçak Hanlığı~1011-1240
17- Ahmadili Hanedanlığı~1112-1220
18- İldenizli Atabeyliği~1136-1225
19- Salgurlar Hanedanlığı~1148-1286
20- Osmanlı İmparatorluğu~1302-1923
21- Karakoyunlu Devleti~1380-1469
22- Hazar Kağanlığı~651-1048
23- Büyük Bolgar Hanlığı~632-665
24- İlk Bolgar İmparatorluğu~681-864
25- Volga Bolgar Devleti~626 -1236
26- Tulunoğulları~ 868 - 935
27- İhşidiler Devleti ~935-969
28- Böriler Şam Atabeyliği~1104-1154
29- Zengi Devleti~1127-1250
30- Memlük Türk Devleti~1256 - 1517
31- Karamanoğulları Beyliği~1711-1835
32- Delhi Sultanlığı~1206-1526
33- Bengal Sultanlığı~1352-1576
34- Gazneliler Devleti~977-1186
35- Adilşahlar Devleti~1490-1686
36- Kutbşahlar Devleti~1518-1687
37- Babürlüler İmparatorlğu~1526-1858
38- Haydarabad Devleti ~1724-1948
39- Selçuklu İmparatorluğu ~1037-1157
40- Kerman Selçuk Sultanlğı~1041-185
41-Anadolu Selçuklu Devleti~1071-1308
42- Harzemşahlar Devleti ~1077-1231
43- Akkoyunlular Devleti ~ 1378-1508
44- Çağatay Hanlığı ~1227-1347
45- Altın Ordu Devleti ~1242-1502
46- Timur imparatorluğu ~1370-1507
47- Şeybani Hanlığı ~1428-1599
48- Kazan Hanlığı ~1438-1552
49- Kırım Hanlığı ~ 1441-1783
50- Nogay Ordası ~1398-1642
51- Kazak Hanlığı ~1465-1847
52- Büyük Orda ~1459-1502
53- Ejdar Hanlığı ~1466-1554
54- Sibir Hanlığı ~1464-1598
55- Buhara Hanlığı ~1500-1785
56- Hive Hanlığı ~1515-1920
57- Yarkand Hanlığı ~1514-1680
58- Bucak Ordası ~1620-1770
59- Buhara Emirliği ~1785-1920
60- Irak Selçukluları ~1118-1194
61- Hokand Hanlığı ~1709-1876
62- Resüliler Hanedanlığı~1229-1454
63- Safeviler Devleti ~1501-1736
64- Afşar Hanedanlığı ~1736-1802
65- Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ~1983
66- Türkiye Cumhuriyeti ~1923
67- Türkmenistan ~1991
68- Azerbaycan ~1918
69- Özbekistan ~1991
70- Kırgızistan ~ 1991
71- Kazakistan ~1991
72- Tataristan ~1993
73- Çuvaşistan ~1920
74- Yakutistan ~1923
75- Nahçıvan ~1990
76- Gagauzya ~1990
77- Kızılyar Krayı ~1934
78- Kabardey Balkar ~1991
79- Başkurt Cumhuriyeti ~1990
80- Hakasya Cumhuriyeti ~1993
81- Hatay Cumhuriyeti ~1938
82- Tuva Cumhuriyeti ~1944
83- Altay Cumhuriyeti ~1991
84- Batı Trakya Türk Cum ~1913
85- Doğu Türkistan Uygur Devleti
ANADOLU TÜRK BEYLİKLERİ
1- Erbil Beyliği~1146-1232
2- Çaka Beyliği ~1081-1098
3- Eretna Beyliği ~1092-1202
4- Saltuklu Beyliği ~1092-1202
5- Mengüçlü Beyliği ~1072-1277
6- Danişmendli Beyliği ~1092-1202
7- Dilmaçoğulları Beyliği~1085-1192
8- İnaloğulları Beyliği ~ 1098-1183
9- Ahlatşahlar Beyliği ~1100-1207
10- Artuklular Beyliği ~1102-1408
11- Dobruca Beyliği ~1281-1299
12- Tanrıbermişler ~1074-1098
13- Germiyanoğulları ~1300-1423
14- Menteşeoğulları ~1280-1424
15- Sahipataoğulları ~1275-1342
16- Pervaneoğulları ~1277-1322
17- Ramazanoğuları ~1325-1608
18- İnançoğulları ~ 1261-1368
20- Çobanoğulları ~1227-1309
21- Karesioğulları ~ 1297-1360
22- Candaroğulları ~1299-1462
23- Osmanoğulları ~1290-1302
24- Hamitoğulları ~ 1301-1423
25- Karamanoğulları ~1300-1423
26- Saruhanoğulları ~1302-1410
27- Tacettinoğulları ~1303-1415
28- Aydınoğulları ~ 1308-1426
29- Tekeoğulları ~ 1321-1390
30- Eşrefoğulları ~ 1280-1326
31- Çubukoğulları ~1085-1092
32- Dulkadiroğulları ~1339-1521
33- Kadıburhaneddin ~1381-1398
KAFKAS HANLIKLARI
~ Marağa Hanlığı
~ Kuba Hanlığı
~ Bakü Hanlığı
~ Şeki Hanlığı
~ Tebriz Hanlığı
~ Gence Hanlığı
~ Cavad Hanlığı
~ Derbent Hanlığı
~ Erdebil Hanlığı
~ Halhal Hanlığı
~ Zencan Hanlığı
~ Şirvan Hanlığı
~ Karabağ Hanlığı
~ Revan Hanlığı
~ Karadağ Hanlığı
~ Nahçıvan Hanlığı
~ Merend Hanlığı
~ Urmiye Hanlığı
~ Maku Hanlığı
KURUCU HÜKÜMDAR VE HANEDANLAR
✓ Boyar Soyluları ~Moskova / Kiev / Moldovya
✓ Âl-i Cengizhan Giraylar ~ Kırım / Kiev
✓ Basarab Hanedanları ~ Romanya
✓ Arpad Hanedanları ~ Macaristan
✓ Krum Hanedanları ~ Bulgaristan
✓ Dulo Hanedanları ~ Bulgaristan
✓ Asen Hanedanları ~ Bulgaristan
✓ Terter Hanedanları ~ Bulgaristan
✓ Şişman Hanedanları~ Bulgaristan
✓ Tarkhan Hanedanları ~ Pakistan
✓ Argun Hanedanları ~ Pakistan
✓ Haleci Hanedanları ~ Hindistan
✓ Tuğluk Hanedanları ~ Hindistan
✓ Kölemen Hanedanları ~ Hindistan
✓ Bahri Hanedanları ~ Mısır / Memlûk
✓ Karamanlı Hanedanları ~ Libya
✓ Avşarlar Hanedanları ~ İran
✓ Kacar Hanedanları ~ İran
OSMANLI İMPARATORLUĞU
(600 yıl - 3 Çağ - 3 Kıta - 7 Deniz)
✓ Avrupa Kıtası
1. Türkiye (Anadolu)
2. Bulgaristan (545 yıl)
3. Yunanistan (400 yıl)
4. Sırbistan (539 yıl)
5. Karadağ (539 yıl)
6. Bosna-Hersek (539 yıl)
7. Hırvatistan (539 yıl)
8. Makedonya (539 yıl)
9. Slovenya (250 yıl)
10. Romanya (490 yıl)
11. Slovakya (20 yıl)
12. Macaristan (160 yıl)
13. Moldova (490 yıl)
14. Ukrayna (308 yıl)
15. Azerbaycan (25 yıl)
16. Gürcistan (400 yıl)
17. Ermenistan (20 yıl)
18. Güney Kıbrıs (293 yıl)
19. Kuzey Kıbrıs (293 yıl)
20. Polonya (Lehistan) (25 yıl)
21. Rusya güney toprakları (291 yıl)
22. İtalya güneydoğu kıyıları (20 yıl)
23. Arnavutluk (435 yıl)
24. Belarus (25 yıl) - himaye
25. Litvanya (25 yıl) -himaye
26. Letonya (25 yıl) - himaye
27. Kosova (539 yıl)
28. Voyvodina (166 yıl)
✓ Asya Kıtası
29. Irak (402 yıl)
30. Suriye (402 yıl)
31. Israil (402 yıl)
32. Filistin (402 yıl)
33. Ürdün (402 yıl)
34. Umman (400 yıl)
35. Yemen (401 yıl)
36. Suudi Arabistan (399 yıl)
37. Birleşik Arap Emirlikleri (400 yıl)
38. İran batı toprakları (30 yıl)
39. Bahreyn (400 yıl)
40. Kuveyt (381 yıl)
41. Lübnan (402 yıl)
42. Katar (400 yıl)
✓ Afrika Kıtası
43. Mısır (397 yıl)
44. Libya (394 yıl)
45. Tunus (308 yıl)
46. Cezayir (313 yıl)
47. Sudan (397 yıl)
48. Eritre (350 yıl)
50. Somali (350 yıl)
51. Kenya sahilleri (350 yıl)
52. Tanzanya sahilleri (250 yıl)
53. Çad'ın kuzey bölgeleri (313 yıl)
54. Mozambik kuzey toprakları (150 yıl)
55. Nijer'in bir kısmı (300 yıl)
56. Fas (50 yıl) -himaye
57. Batı Sahra (50 yıl) - himaye
58. Moritanya (50 yıl) - himaye
59. Mali (300 yıl)
60. Gine (300 yıl)
61. Senegal (300 yıl)
62. Gambiya (300 yıl)
63. Giné Bissau (300 yıl)
64. Etiyopya'nın bir kısmı (350 yıl)
✓ÇİN'de eriyen Hanedan ve Hun ardılları:
~ Çu Zhou Hanedanları m.ö1122
~ Tang Hanedanlığı (tabgaç kökenli)
~ Birinci Chao Hun Devleti (304-329)
~ İkinci Chao Hun Devleti (328-352)
~ Hsia Hun Devleti (407-431)
~ Lov-lan Hunları (442-460)
~ Batı Wei -535-557 (tabgaç)
~ Kuzey Zhou -557-581(tabgaç)
~ Büyük Yan -756-763 (tabgaç)
~ Hou tang -923-937 (şatuo)
~ Jin Qi Han -936-947 (şatuo)
~ Hou Han -947-951 (şatuo)
~ Kuzey Han -951-979 (şatuo)
✓The Secret History of the Mongols
(M.G.T. -Chengisnâme -Oggedei Khan)
- Cengiz Kağan'ın bağlı olduğu;
✨Böri Tigin (Börijigid) (şatuo)
✨Börte A'chi'na (Börteçino) (şatuo)
? 3 TÜRK KAĞANLIK AİLESİ ?
'Teñgri-teg Teñgride Bolmış Kagan'
'Teñeride Kuday Telekeyde Kagan'
✨ A'shi'na Böri (Gök Böriler - Aşina)
✨ A'shi'de Pars (Arslanlar - Aşide)
✨ Kıpçak Böriler (Ulu Hanlar Ailesi)
? EN ESKİ TÜRK BOYLARI ?
Tu'jue, Ti'ele, Tou'ba, Ta'tar, Türq'eş, Tanq'ut, Tuy'qun, Tele'üt, Tuğ'luk, Tard'uş, Tö'les,Tenq'iz, Tonq'ra, Tai'qa, Te'leng, Ting'ling, Tab'gaç, Al'tai Kiji, Şa'tuo, Ba'urgu, Bol'gar, Sa'bar, Bi'ceneg, Hegu, Kırk'ız, Kar'luk, Kum'uk, Ki'mek, Ki'pçak, Keng'er, Kang'lı, Ong'ut, On-Ok, On-Og'ur, Uz, Og'uz, Ui'gur..
✨OĞUZ KAĞAN✨
(Teñgri'den Kut ve Yarlık verilen Gök Böri)
2 Kol - 6 Oğul - 24 Boy
~ BOZ'OKLAR
Gün Han
-Kayı -Bayat -Alkaevli -Karaevli
Ay Han
-Yazır -Döğer -Dodurga -Yaparlı
Yıldız Han
-Avşar -Kızık -Beydili -Karkın
~ ÜÇ'OKLAR
Gök Han
-Bayındır -Peçenek-Çavuldur -Çepni
Dağ Han
-Salur -Eymür -Alayuntlu -Yüreğir
Deniz Han
-İgdir -Büğdüz -Yıva -Kınık
✨KIPÇAK BOYLARI✨
(Teñgri'den Ok ve Yön verilen Süvariler)
- TÜN BÖRİLER (Ulu Hanlar Ailesi)
- KANGAROGLU
- KARABÖRKLİ
- KULABOĞLU
- ULADJOGLU
- BURDJOGLU
- TOKUZOBALAR
- URANKAYLAR
- SARICALILAR
- YETİOBALAR
- ELİBÖRİLER
- DURUTLAR
- JORTAN
- KOTAN
✨KAZAK - KIRGIZ - ÖZBEK BOYLARI✨
-Kanlı -Sirgeli -Jelayir -Uysun -Ojaktı -Alban -Suvan -Dulat -Argın -Kongrat -Taraktı -Başal -Karakesek -Kete -Törtkara -Şömekey -Bayul -Aday -Altın -Japas -Altıbas -Taz -Baybaktı -Maskar -Esentemir -Isık -Tana -Kızılqurt -Kerderi -Kereyit -Tabın -Jağalbayul -Jolbars -Buçay -Küldenen -Karabalık -Akbora -Arlat -Bularçi -Tamgalı -Törtovul -Kökcarlı -Ergene -Merkit -Matay -Katagan -Şeybani -Nogay -Janibek -Togan -Alpagu -Töregen -Baltalı -Barlas -Bartan -Baganal -Bagatur -Nayman
Tarihin nabzına kırk düğüm atan Türkler;
yaşam biçimleri ve toplumsal özelikleri gereği bir araya gelme ve devletleşme sürecinde diğer uluslara oranla çok daha başarılı olmuşlardır.
Bunun başlıca sebepleri arasında;
- Boy teşkilat yapısına göre ayrılmak
- Zorlu bozkır kültürüne sahip olmak
- Coğrafi şartlara bağlı olarak yaşamak
- Ordu-Millet yapısında hayat sürmeleri
- Üstün ve aktif savaş teknikleri geliştirmek
- Sürüleri için geniş topraklara ihtiyaç duymak
- İtaat altına alınmadan özgür yaşam içgüdüsü
- Yeryüzünde Cihangirlik anlayışına bağlı töreler
- Yüzyıllardr süregelen Devlet kurma gelenekleri
- Türk Hükümdarların kendilerini tüm Türklerin Hakanı olarak görmeleri gibi özellikler yer alır..
"Birçok devlet kurduk fakat bu devletleri yine biz kendimiz yıktık" düşüncesi genel olarak yanlıştır.
Yukarıda mümkün olduğunca tarihsel periyodik sırasıyla yazmaya çalıştığım bu devletlerin biri yıkılıp, yerine bir diğeri kurulmamıştır. Bunların
birçoğu farklı coğrafyalarda farklı yüzyıllarda ve farklı boylar tarafından kurulan devletlerdir.
Bir Hükümdar öldüğünde toprakların kardeşler arasında paylaşılması geleneği de Osmanlı'lara kadar uzun yıllar devam etmiş, bu nedenle tek bir devlet içerisinden birçok yeni devlet ortaya çıkmıştır.
Devlet kuran bir boy, güçten düştüğü anda bir diğer boy tarafından tahakküm altına alınır, bu durumda devletin düzeni ve halkın yaşam şekli değişmez, fakat yeni hakim güç olan boy, yeni devlete kendi adını verirdi.
-Erken Türk tarihinin başlangıcını kesin olarak belirtmek zordur. Ancak yapılan arkeolojik ve antropolojik araştırmalar sonucunda ortaya çıkarılan, geçmişi M.Ö.4000'lere kadar uzanan Orta Asya'nın en eski kültürü olan Anav Kültürü proto-Türklerle doğrudan bağlantılıdır.
-Türk halklarnın anayurdu ve dilleri için öneriler; Transcaspian bozkırlarından, Kuzeydoğu Asya (Mançurya) içlerine kadar uzanan genişliktedir.
-Genetik çalışmalar; Türk etnik kökeninin ilk kez "İç Asya Anavatanı" olarak Güney Sibirya ve Moğolistan yakınlarındaki bölgede ortaya çıkan Doğu Avrasya kökenlerine işaret etmektedir.
-Türkler, genellikle pastoralize et yiyip fermente süt içer, kış aylarında kürklü ve yünlü kumaşlar giyer, deriden ve yünden yapılmış çarıklar kullanırlardı. Savaşlarda hareket kabiliyetlerini ve hızlarını korumak amacıyla üzerlerine çelik zırh giymez, fakat bunun yerine basma deriden yapılan giysileri üstüste giyerlerdi.Geliştirdikleri gem ve üzengi sayesinde atlarının üzerinde çok uzun mesafeli yolculuklar katedebilir, genellikle sol kol serbest bıraklır hâlde yolculuk ederlerdi.
-Geniş coğrafyalarda atlı-göçebe ve yarı göçebe yaşam sürdürdükleri dönemlerde Türk dinamiği farklı özellikler kazandı.
Birçok Türk boyu yüzyıllar boyu temas ettikleri bazı halkları özümsediler. Karşılaştıkları çeşitli toplumları kendi benzersiz boy kültürlerine bir şekilde dahil eden Türk boyları, bu toplumların süratle Türkleştirilmesini sağladılar, bu süreçte kendi aralarında da farklı şekillerde büyüyüp geliştiler.
-Günümüzde her modern ulus, farklı etnik kökenlerin karışımıdır. Türklerin gerçek Türk olmadığını anlatmaya çalışmak umutsuz bir çabadır. Türk halkı da genetik olarak çeşitlidir ancak Türkler; dillerinden, kültürlerinden ve tarihlerinden oluşan ortak bir psikolojiye sahiptir.
Konuya Türkiye açısndan bakacak olursak eğer;
Cumhuriyetin ilanı ile birlikte etnik köken yahut dinden ziyade “ulusal kimlik” kavramı üzerine kurulan devletin sınırları içerisinde yaşayan ve bu topraklarda ayakta kalarak milletin inşasına katılmak isteyen herkes, artık birer Türk'türler..
-Jeopolitik konumların sebep olduğu mesafeler, dilsel etkileşimler ve yıllar içerisinde meydana gelen tarihi ve siyasi değişimler, günümüz Türk halkları arasında bazı farklılıkların oluşmasına neden olsa da, Avrupalı kavimlerin aksine Türk boyları hiçbir zaman kendilerini tamamen farklı kimliklere ayırmadılar. Türk kimliği kalır, dil kalır, kültürün çoğu kalır, yaşadkları coğrafyaya uyum sağlar tüm insanlar, fiziksel olarak birbirlernden farklıdır.
Keza tüm göçebe bozkır kavimleri çeşitliliğe açıktır ve ilgi duyarlar. Yeni gelenlere veya farklı insanlara karşı temkinli değillerdir. Onları kendi kültürlerine ve toplumlarına dahil etmek içinse neredeyse içgüdüsel bir refleks vardır, çünkü boyların ve klanların hayatta kalması büyük ölçüde sayılarının artmasına bağlıdır.
Yeni üyeler eklenir, eklendikçe insanlar değişir ve gelişir, ancak kültür kalır, dil kalır. Sayılarda ve çeşitlilikte güç aramak, Türk kültürünün doğuştan gelen bir parçasıdır.
Bu sebeple yeterli nüfusa ve güce ulaşan her bir boy devlete, her bir devlet de İmparatorluğa dönüşmede dünyanın geri kalanından sayıca fazladır.
Türk halkları asırlar boyunca geniş düzlüklerde özgürce yaşamanın da getirdiği bir bağımsızlık tutkusuna sahiptir. Başka milletlerin hakimiyeti ve boyunduruğu altında yaşamı kabul etmezler.
Etimolojik kökeniyle 'boy, boyun ve boyunduruk' arasındaki bağ, bu anlayışın dilimize yansımış halidir. Tarihsel ve kültürel birçok nedenlerden dolayı Türk halklarında birbirlerine karşı derin bir bağ ve sahiplenme duygusu görülmektedir.
Ruslar ve Ukraynalılar, Yahudiler ve Araplar, Farslar ve Peştunlar, Saksonlar ve Cermenler, Çinliler ve Tibetliler vb birçok örnekte olduğu gibi; birbirinden türeyen, aynı kültürden gelen, aynı dili konuşan fakat birbirlerine düşman toplumların Türkleri anlayamamasının sebebi de budur.
"Türk olmak; çok devletler kurmuş olmak değil, ebedi gücün sancaktarı olup, Baykal gölünden Balkanlara uzanan bu yolculuğunda Atilla'dan Atatürk'e yürüdüğün yolu unutmamaktır.."
ALİ OKAN SARICA
-DENİZLİ -KIRK TATARLAR-2015
-Turcology -Turkic Historia Studies
-Dictionary of Turkic-Mongolic Language
Teref.az