Türkler, süvari birlikleri ile rüzgar gibi gelip giden, cesur ve iyi savaşan Alp'lar yetiştirmiştir ve onlara Sogd döneminde Çakarlar adı verilmiş. Profesyonel asker olarak İpek Yolunun güvenliği için görev yapmışlardır.
Göktürk komutanı Anlu Shan'ın askerlerine de Çakarlar adı veriliyormuş. Ayrıca Çin dilinde Çakar savaşçı anlamına geliyormuş. Çinli keşiş Xuanzang Çakarlar hakkında şöyle yazmış: “Kralın muhteşem bir ordusu vardı, askerlerinin çoğu Çakar-čākar adamlarından oluşuyordu. Bunlar, ölümü akrabalarına geri dönüş olarak gören ve karşısında hiçbir düşmanın duramayacağı ateşli yiğit adamlardı."
Jiu Tangshu ise Buhara'da “Cesur ve güçlü adamlar Çakar-čākar olmak için kaydedilirler. Čākar, Çince 'savaşçı' anlamına gelir” şeklinde kaydeder. 8. yüzyılın ortalarında Türk komutan An Lushan'ın ordusuna ilişkin, An Lushan'ın binlerce cesur askeri evlat edindiği söylenir, ve onlara Çakar Unvanının verildiği yazılıdır.
Çakarlar çok cesur savaşçılar olarak görünmüş ve bu kurum 8. yüzyılın sonunda Abbasi ordusuna da yerleşmiştir. İslam öncesi Göktürk-Sogd Çakarları ile 9. yüzyılın ilk yarısında Abbasi ordusunun šākeriya ya da Şakiriye bölümü arasında doğrudan bir bağlantı vardır. Memun'un askerlerinin çoğu Horasan ve Maveraünnehir'dendi ve bu kurumu yanlarında getirdiler. Maʾmun'un veziri Sehl, 4000 asker ve čākardan oluşan bir muhafız oluşturdu.
Bu kelimenin her ne kadar Farsça bir kökene sahip Köle (ČĀKAR) anlamına geldiği söylense de, Türk kökeni de araştırılmalıdır. Çak kökü Türkçedir. Çakmak vurmak, darp etmek anlamına da gelir. Selam Çakmak ya da Çakı gibi asker Türkçedir. Bu arada resmi, asker, polis arabalarındaki yanan lambalara da Çakar-Çakarlar adı verilir.
Türkler Gulamlar, Memluklar, Kölemenler şeklinde anılsalar da, bu profesyonel askerler sonrasında büyük devletler kurmuştur.
Nuray Bilgili
Teref.az