BUZUL ÇAĞLARI
Bu gün, 12:04
Yeryüzünün 4,6 milyar yıllık geçmişinde bir çok buzul çağı yaşanmıştır.
Günümüzden yaklaşık 10.000 veya 14.000 yıl öce sona eren son buzul çağı insanlığın gördüğü tek buzul çağıdır.
Bu dönemde 3 ile 4 km. arasındaki kalınlığa ulaşan buz katmanları deniz seviyesinin yaklaşık - 120 m. düşmesine yol açmıştır.
Son buzul çağının bitiminden önce Dünya‘da harika bir memeli mega faunası yaşıyordu. Yiyecek bol olduğu için hayvanlar muazzam boyutlara ulaşmıştı ve büyüdükçe soğuktan daha iyi korunuyorlardı. Üstelik buzul çağında yaşayan hayvanların hepsi gezegenin en soğuk bölgelerinde yaşamıyordu. Yer tembel hayvanı ve kılıç dişli kedi gibi çoğu hayvan güneydeki daha sıcak ve ılıman bölgelerde yaşamayı tercih ediyordu.
Öte yandan, gerçekten buzlar arasında yaşayan tüylü mamut, misk sığırı ve korkunç kurt gibi hayvanlar da vardı. Bu hayvanların tıknaz vücutları deriden ısı kaybını en aza indiriyor, yağ ve tüy katmanları yalıtım sağlıyordu.
Yaklaşık 13.000 yıl önce, yünlü mamutlar, mastodonlar, kılıç dişli kaplanlar ve dev ayılar da dahil olmak üzere büyük Buz Devri hayvanlarının dörtte üçünden fazlası öldü. Bilim insanları, bu türlerin yok olma sebebini yıllardır tartışıyor.
"BUZUL ÇAĞLARI"NIN SEBEPLERİ NELERDİR?
Buzul çağları, bilimdeki önemli gizemlerden biridir. Dünya'nın neden buzul çağlarına girdiği konusunda 30 kadar farklı kuram bulunuyor.
DÜNYA'NIN YÖRÜNGESİNDEKİ DEĞİŞİM: MİLANKOVİÇ DÖNGÜLERİ
Buzul ve buzularası dönemlere yol açan en önemli faktör, Dünya'nın yörüngesel değişmeleridir. Milankoviç Döngüleri adı verilen bu değişmelerin ilki, 100 bin yıllık bir döngü içinde, Dünya'nın Güneşçevresindeki yörüngesinin daireye yakın bir şekilden, elipse benzer bir şekle dönüşmesidir.
İkincisi, Dünya’nın dönme eksenin eğikliğinin yaklaşık 41 bin yılda 22,1° ile 24,5° arasında değişmesidir
GÜNEŞLEKELERİ
Bir yıldız olarak Güneş'in uzaya yaydığı radyasyonun şiddeti, jeolojik çağlar boyunca değişkenlik göstermiştir
Güneş lekeleri ve bu lekelerin çevresinde oluşan güçlü manyetik alanlarda gerçekleşen Güneşpatlamaları sırasında, Güneş çok daha fazla morötesi (ultraviyole) ve görünür dalga boyunda radyasyon yayar. Bu durum iklim koşullarını etkileyerek bazı bölgelerde sıcak-kurak bazı bölgelerde soğuk-nemli koşullara yol açar.
SERA GAZLARI
Atmosferde bulunan sera gazları ile katı parçacıkların (aerosol) miktarında meydana gelen değişmeler, Dünya'nın enerji bilançosunu belirlemesi açısından iklim değişiminin diğer nedenlerinden biri sayılabillir.
VOLKANİK PATLAMALAR
Büyük miktarlarda katı maddenin ve gazların açığa çıktığı volkanik faaliyetler, iklim koşullarını küresel ölçekte değiştirme potansiyeline sahiptir.
LEVHA TEKTONİĞİ
Dünya tarihinde levha tektoniğine bağlı olarak gerçekleşen orojenik olaylar(dağ oluşumu) ve karaların coğrafi dağılışlarında meydana gelen değişmeler, küresel iklim sistemini büyük ölçüde etkilemiştir.
İbrahim Uğur Gençay
TEREF