İllər əvvəl Bakı metrolarındakı ticarət obyektlərinin sökülməsi ümid yaratmışdı ki, ölkə metrolarının görünüşündə xüsusi özünəməxsusluq yaradılacaq. Lakin 2014-cü ildə görülən işlər tamamlanmadığı üçün paytaxtın görünüşündəki yarımçıqlıq da özünü qabarıq şəkildə gösstərməkdədir.

Avtosfer.az xəbər verir ki, uzun müddətdir, Bakının binaları, park və yaşıllıq əraziləri ilə bağlı müsbətə doğru işlər görülür. Hələ COP29 beynəlxalq tədbirinin Azərbaycanda keçirilib-keçirilməyəcəyi belə bəlli deyilkən, açılışında Prezident İlham Əliyevin də iştirak etdiyi və əhalinin istifadəsinə verilən parklar ölkə rəhbərliyinin bu məsələyə nə qədər diqqətli yanaşmasının göstəricisidir.

Dövlət paytaxtda və regionlarda abadlığa hər il milyonlarla manat vəsait ayırdığı halda, uzun illərdir, həllini tapmayan məsələlərlə rastlaşdıqda, görülən işlərə hansı ölçüdə kölgə salındığının təsəvvürünü yaratmaq olur.

Yerin üstündəki abadlıq işləri, qanunsuzluqlarla mübarizə, nəqliyyat, yol infrastrukturu və ümumlikdə şəhərsalmaya ayrılan diqqət yerin altına heç də ayrılmır. Uzun illərdir, müzakirə mövzusuna çevrilən ərazilərdən biri də Bakının şimal girişi hesab edilən Yasamal rayonu ərazisində yerləşən “20 Yanvar” metrosunun dəhlizləridir. Bu dəhlizlərdə fəaliyyət göstərən obyektlər paytaxt üçün həm ekoloji, həm də sabitlik baxımdan ciddi təhlükə mənbəyidir. Bu obyektlərə satış üçün yeni məhsullar gəldikdə, malın üzərindəki paket və qutuları zibil olaraq metronun dəhlizinə atırlar, divarda “siqareüt çəkmək qadağandır” işarəsi və yazısı olmasına baxmayaraq, obyekt sahibləri sanki “kurilka”da imişlər kimi, siqaretin hər qullamından xüsusi zövq alırlar. Dəhlizlərdə foto və video çəkilişi qadağan edildiyi halda, bu şəxslər gün boyu “TikTok”da canlı yayımdadırlar. Hələ bu azmış kimi, obyektlərinin metronun dəhlizində olduğunu unudan həmin satıcılar, insanların hərəkət etdiyi hissələrdə bəzən ayaqüstü, bəzən də oturaq vəziyyətdə rahat söhbətlər edir, zarafatlaşır, günəbaxan tumunun qabığını dəhlizin divarları boyu su axması üçün nəzərdə tutulan hissəyə atır və s. Sanki Azərbaycanın Lahorudur “20 Yanvar” metrosunun dəhlizləri.

Bəli, indiyə qədər hər kəs bu mövzuya metroda təmizlik, səliqə, satıcıların özünü aparması, dəhlizlərin genişliyi və əhalinin rahat hərəkəti baxımdan yanaşıb. Lakin hamının gözündən yayınan dövlət əhəmiyyətli ən vacib məsələ - bu ticarət obyektlərinin əhalinin həyat təhlükəsinə ciddi mane olmasıdır. Əldə etdiyimiz məlumatlara əsasən, 20 Yanvar metrosunun dəhlizlərindəki ticarət obyektlər özəlləşdirilib, hətta onların fəaliyyətini rəsmiləşdirən “rəsmi çıxarış”ları belə var. Yəni metronun divarları həmin obyektlərin sahiblərinə satılıb. Bu satışdan kim xeyir götürürsə, götürsün, əhalinin, eləcə də , dövlətin zərər çəkəcəyi dəqiqdir. Bilməyənlər üçün qeyd edək ki, metrolar və onların bu cür dəhlizləri mühribə və fövqəladə hal zamanı əhali üçün bunker, yəni sığınacaq funksiyası daşıyır.

Yaranmış vəziyyətlə əlaqədar, ilkin olaraq Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinə müraciət etdik. Qurumun mətbuat katibi Mətin Hüseynov Avtosfer.az-a açıqlamasında bildirib ki, problem birbaşa Yasamal Rayon İcra Hakimiyyətinə aiddir və həmin obeyktlərin fəaliyyətinə yalnız yerli icra orqanı nəzarət edir.

Mövzu ilə əlaqədar Yasamal Rayon İcra Hakimiyyətinin münasibətini öyrənməyə çalışsaq da, nümayəndə sorğumuza cavabında bildirdi ki, metro ərazisində hər hansı fəaliyyətə icazənin verilib-verilməməsi məsələsi yalnız “Bakı Metropoliteni”nə bağlıdır. Yasamal Rayon İcra Hakimiyyəti yalnız ərazidəki təmizlik və digər nəzarətləri yerinə yetirir.
Məsələ ilə bağlı “Bakı Metropoliteni” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin mətbuat katibi Bəxtiyar Məmmədov saytımıza açıqlamasında bildirib ki, qeyd edilən məsələ ilə bağlı metropolitenin heç bir əlaqəsi yoxdur və qurum stansiyaların giriş və çıxışlarında, eləcə də, dəhlizlərdə hər hansısa fəaliyyətə icazə və çıxarış vermək səlahiyyəti yoxdur.
Əmlak Məsələləri üzrə Dövlət Xidmətindən isə obyektlərin çıxarışları ilə bağlı gün ərzində hansısa cavab ala bilmədik (əgər sorğumuza bu məsələ ilə əlaqədar cavab verilərsə, yazıya əlavə edəcəyik).

Bu problemin həlli istiqamətində iş görülməsinə gəlincə, sanki qurumlar ümumiyyətlə məsələyə yaxın da durmaq istəmir. Metronun dəhlizlərində fəaliyyətinə icazə verilən obyektlərin əsas sahibnin Kəmaləddin Heydərov olması da uzun illərdir, iddia edilən nüansdır. Bəlkə də, “çörəkverən kişi”nin obyektlərinin fəaliyyətinə müdaxilə etməyə çəkindikləri üçün hər qurum məsələni digərinin üstünə atmağa çalışır.

Təbii ki, məsələdə cibi pulla doldurub, əhalinin həyatına qarşı etinasız yanaşama əsas düşündürücü məqamdır. Dövlət qurumlarının mövzudan ya həqiqətən bixəbər olması, ya da özlərini bixəbər aparması onların əhalinin sığınacaqlarının satılması mövzusunda yaxalarını kənara çəkmələrinə mane olacaq.
Bu məsələni yenidən aktuallaşdırmaqdakı məqsədimiz, hansısa obyekt sahiblərini gəlirsiz, “qul bazarı”nda fəhlə növbəsi gözləməyə sürükləmək deyil. Ərazidə sahibkarlıq fəaliyyəti göstərmək üçün “Park 20Yanvar” adlı ticarət mərkəzi də açıldı. Bununla yanaşı Müzəffər Həsənov küçəsində “Azərsu” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin binası ilə üzbəüz hissədə də xaotik tikilən iaşə obyektlərinin yerində hündürmərtəbəli və həmçinin yeraltı parkinqi olan iri ticarət mərkəzi də inşa etmək olar.
Bununla da həm Bakının şimal girişində yaranan xaosun qarşısınıə almaq mümkün olacaq, həm də COP29 ərəfəsində paytaxtı böyük yükdən qurtarmaq və şəhərin Baş planını həyata keçirmək asanlaşacaq.