Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının aktrisası, Xalq artisti Səidə Quliyevanın “Qafqazinfo”ya müsahibəsi:
- Bakılı ailəsində doğulan bir qız üçün aktrisa olmaq çətin olmadı ki?
Dediyiniz bu tendensiya artıq götürülüb. O, əvvəl idi. Sənətə gəldiyim dövrdə qızlar incəsənətə çox meyilli idilər, böyük təbliğat var idi. O vaxt zövqlər də yaxşı idi: bayağı musiqini sevmirdilər, bayağı tamaşalara baxmırdılar. Tamaşalara getmək üçün xüsusi don tikdirirdilər. Mən o dövrdən çıxmış insanam. Həmişə deyirəm ki, bizim ailə albomumuzun birinci səhifəsində SSRİ Xalq artisti Ələsgər Ələkbərovun şəkli olub. Ümumiyyətlə, bizim ailəmiz, o dövrün insanları teatrı çox sevirdi. Atam çox ağlagəlməz dərəcədə incəsənəti sevirdi, amma heç vaxt razı olmazdı ki, qızı aktrisa olsun. Ancaq anam mənə böyük dayaq oldu.
- Kimə baxıb aktrisa olmaq istədiniz?
Çox sənətkarlara baxırdım. Bir sənətkarı gözümün önünə gətirib deyə bilməzdim ki, bu, mənim kumirimdir. O vaxt baxmayaraq ki, xarici filmlər bizə çox nadir hallarda gəlirdi, valideynlərimiz bizi bacardıqları qədər yaşımıza uyğun filmlərə baxmağa aparırdı. Biz, 3 bacı institutda oxuduğumuz illərdə filmlərə artıq kinoteatrda baxırdıq. Ona görə də kiməsə baxıb sənətə gəlmişəm desəm, yalan olar.

- Bu günə kimi bir çox sənətkarlarla tərəf-müqabil olmusunuz. Bilmək istərdim, kimlərlə tərəf-müqabil olduğunuza görə sevinirsiniz və hansı sənətkarla bir səhnəni bölüşmək sizə qismət olmadı?
Bu sualın cavabını heç vaxt fikirləşməmişəm. İstər teatrda, istərsə də televiziya tamaşalarında öndə olan aktyorların hamısı ilə çəkilmişəm: Rafael Dadaşov, Yaşar Nuri, Əjdər Həmidov, qadınlardan Firəngiz Mütəllimova, Şükufə Yusupova. Mən tərəf müqabilini sevməliyəm, onun sənətinə pərəstiş etməliyəm. Görsəm ki, ondan nəsə ala bilmirəm, oynaya bilməyəcəyəm. Bəxtimdən də tərəf-müqabillərim həmişə yaxşı olub. Fuad Poladovla da tərəf-müqabil olmuşam. Mən sizə deyim ki, onunla tərəf-müqabil olmaq çox böyük məsuliyyət tələb edir. İndi də onun üçün “Allah rəhmət eləsin” deməyə dilim gəlmir. Eləcə də Yaşar Nuri. O qədər koloritli aktyor idi ki... Mənim aləmimdə Yaşar Azərbaycanda yox, dünyanın başqa bir ölkəsində yaşasaydı, o, dünya ulduzu olacaqdı. Çox təəssüflər olsun ki, müsəlman ölkəsi olduğumuza görə biz həmişə sıxışdırılmışıq, filmlərimizi necə istəyiblər, elə də yönəldiblər. Nadir hallarda, barmaqsayı filmlərdə, milliyimizi qoruyub saxlaya bilmişik.
- Mən sizi ilk dəfə Şərif Qurbanəliyevin “Bala başa bəla” televiziya tamaşasında görmüşəm, İzzət obrazı ilə tanımışam. Filmin kadrarxası məqamlarından nə danışa bilərsiniz?
Şərif o rolu mənə verəndə ssenarini telefonda danışdı, qəbul etmədim. Amma əsəri oxuyandan sonra, inanın, obrazı necə gördüm, elə də oynadım. Tərəf-müqabillərim də çox yaxşı idi. Cahangir Novruzovla dəfələrlə oynayaram. O qədər böyük potensiyala malik aktyordur. Kadrarxası məqamlara gəldikdə isə, bizim çəkildiyimiz yer çox soyuq idi. 1 ay gecə-gündüz orada çəkilişdə olmuşuq. Baş rolda olduğum üçün bütün səhnələrdə var idim. 4 ay da məşq etmişik. Ona görə o cür uğurlu alınıb.
Bu gün çəkilən filmlərdə, seriallarda məşq etmirlər. Mətni verirlər, o dəqiqə də deyirlər ki, oyna. Orada heç vaxt sənət ola bilməz. “Bala başa bəla”nın çəkilişlərindən hər gün evə gələndə deyirdim ki, səhər getməyəcəyəm. Axşamlar ayağımı isti suya qoyurdum və s. Səhər durub görürdüm ki, hər şey normaldır. Sən demə, bu sənətin qüdrəti, sehrləri var. Allah tərəfindən göndərilən ecazkar bir şey var. O, həddindən artıq böyük qüvvədir. Mən onu sözlərlə sizə çatdıra bilmirəm.
Telefonla danışıb qardaş-bacının yanına gəldiyim səhnə var idi. Orada gəlib onların üzünə baxanda məni gülmək tuturdu. Gülməyimə görə neçə dubl saxlayıblar. Ramiz Həsənoğlu isə tamaşanın prodüseri idi. Pultun arxasından qışqırdı ki, Səidə, bəsdir. Utandım, özümü yığışdırdım. İndi mən gülmürəm. Gəlib bunlara deyirəm ki, əcəb üzdüdürlər bu jurnalistlər. Gördüm ki, bunların gülməkdən ürəkləri getdi.
Əgər kollektiv mehribandırsa, o iş uğurlu alınır. Mən əgər sizi bəyənməsəm, müsahibə verə bilmərəm. Bir də savadsız insanları sevmirəm. Günlərin bir günü bir jurnalist zəng etdi. Çox cavan səsi var idi. Heç tanımırdım. Mənə dedi ki, Səidə xanım, sizdən müsahibə almaq istəyirəm. Fikirləşdim ki, cavan qızdır da, hansısa saytda 3-5 manat qazanar. Dedim ki, gəlin teatrda görüşək. Qayıdıb məndən soruşdu ki, Səidə xanım, hansı teatrda işləyirsiniz? Qıza dedim ki, məni bağışla, amma sənə müsahibə verə bilmərəm. Sən hətta bilmirsən ki, mən hansı teatrda işləyirəm.

- Mənə maraqlıdır, özünüzü hansı film və ya tamaşada daha çox sevdiniz?
Özümü heç vaxt sevməmişəm. İnanırsınız, mənə tərif deyəndə utanıram. “Bala başa bəla”da aldığım qonorar qəpik-quruş idi, amma məni bu günədək gündəmdə saxlayır. Bir aktrisa var, deyib ki, mən 2 filmə çəkildim, özümə “Porsche” aldım. Ona sual vermək istəyirəm ki, hansı filmdir ki, sənə o qədər pul veriblər, özünə “Porsche” almısan? Mən - Xalq artisti, Prezident mükafatçısı, Prezident təqaüdçüsü, illərlə işləyən aktrisa – 50 yaşımda özümə maşın aldım. 2 filmə çəkilməklə “Porsche” alan aktrisaya afərin! Özü bilər. Mən heç kimin şəxsi həyatına qarışmıram, amma deməsin ki, mən avtomobili filmdən aldığım qonorarla almışam. O, təsir edir. Səndən soruşan yoxdur ki…
Bu yaxınlarda “Bala başa bəla”nı göstərirdilər. İzlədim və çox həyəcanlandım. Son dövrlər ona baxmırdım. Ələkbər Hüseynov dünyasını dəyişəndən sonra pis olmuşdum. Çox diqqətlə izlədim və heç nəyə gülmədim. Həyat yoldaşım gülürdü. O kadrarxası əziyyətlər, soyuq, gecə 2-də, 3-də evə getməyimiz... Əzab-əziyyətlə ərsəyə gələn iş olsa da, nəticəsi çox gözəldir. Hərdən fəxr edirəm ki, tamaşaçılar məni sevir, ürəklərində mənə istək var, gözəl sözlər deyirlər. Amma bu mənim işimdir, peşəmdir. Sadəcə, bir onu deyə bilərəm ki, əgər sevimliyəmsə, bu, mənim uğurumdur.
- Sizi televiziya verilişlərində, demək olar, görmürük. Bu, nə ilə bağlıdır?
Siz bir televiziyalardakı verilişlərə fikir verin. O verilişlərdə elə insanlar namusdan, qeyrətdən, vicdandan danışırlar ki, özlərində nəyin ki, yoxdur, bəlkə də 10 kilometr uzaqdır. Ayıbdır axı. Axı biz sağıq. Biz bilirik, sən hansı yuvanın quşusan. Sən durub kimə məsləhət verirsən? Ona görə də mən elə verilişlərə getmirəm. Çünki o verilişlərə gedə-gedə, o söhbətlər içində ola-ola özünü ucuzlaşdıra bilərsən. Bu gün mən özümü nə ucuzlaşdırmaq, nə də xırdalamaq istəmirəm.

- 40 illik sənət fəaliyyəti… Geriyə baxanda nə düşünürsünüz?
Artıq geriyə baxmıram. Əvvəllər baxırdım. Sənətimlə də, həyatımla da bağlı geriyə baxanda fikirləşirəm ki, səhvlərim olub. Səhvsiz bir dənə Allahdır. Bəlkə də, kiminsə qəlbinə toxunmuşam, üzr istəmişəm. Üzr istəməyi bacaran insanam. Burada heç bir qəbahət yoxdur. Çalışıram yaponlar kimi bu günlə yaşayım. Bu yaxınlarda bir məqalə oxudum. Yaponların müdrikliklərinə o qədər vuruldum ki. Bu gün oturub Hüseynə müsahibə verirəmsə, mənə yaxşıdırsa, xoşbəxtəm. Sabah axı bu gün olmayacaq, başqa şey olacaq. Dünən də bu olmayıb. Mən bunu çox gec dərk etdim. Oxuculara da deyirəm ki, bu günlə yaşayın.
- Sənətinizlə bağlı ən böyük arzunuz nədir?
Bu sənətin zirvəsi yoxdur. İndi arzum var ki, sağ-salamat evimə gedib çatım. İnsan ümidlə yaşamalıdır. Elə insanlar var ki, intihar edirlər. O insanların ümidi yoxdur. Bir də depressiya. Son dövrlər görürəm ki, cavanlar daha çox depressiyaya düşürlər. O insanlara bütün gözəllikləri göstərmək istərdim. Görün Allah nələr yaradıb. Biz bir çiçək yarada bilərik? Yox. Biz onu məhv edə bilərik, amma yarada bilmərik. Texnika yaratmışıqsa, bunun hardasa insanlara xeyri olsa da, 90 faiz də ziyanı var. Allah-taalanın yaratdığı hər şeydə xeyir var. İnsan, niyə intihar edirsən? Arzularla yaşa, həyatdan, güldən, gözəllikdən zövq al. Çox ölkələr gəzmişəm, səyahəti çox sevirəm. Bir dəfə Pamir şəhərində idik. Elə gözəl şəlalə gördüm ki, qışqırmaq istədim. Ya rəbbim, sən nələr yaratmısan! Bunları görən insan özünə qəsd edə bilər? Bir dəfə qəzetdə oxudum ki, əgər oğurluğa gedən insan Ü.Hacıbəylinin “Koroğlu” uvertürasını eşitsəydi, yolundan dönərdi. Mənim də oynayacağım rollar hələ qabaqdadır.