ABŞ tərəfindən terror təşkilatı kimi tanınan HƏMAS cümə axşamı səhər saatlarında dörd girovun cəsədini Qırmızı Xaça təhvil verdi. Bu addım İsrailin yüzlərlə fələstinli məhbusu azad etməsi qarşılığında atılıb və Qəzza Zolağında atəşkəsin birinci mərhələsinin bitməsinə bir neçə gün qalmış baş verib.

İsrailin təhlükəsizlik rəsmisi təsdiqləyib ki, HƏMAS cəsədləri Qırmızı Xaça təhvil verib. O, rəsmi açıqlama gözlənildiyindən adının açıqlanmasını istəməyib.

Eyni vaxtda, onlarla fələstinli məhbusu daşıyan Qırmızı Xaç karvanı İsrailin Ofer həbsxanasından yola düşüb. Beituniya şəhərində məhbusların ailələri, dostları və dəstəkçiləri avtobusun keçəcəyini görmək üçün toplaşıb və coşqu ilə qarşılayıblar.

İsrail şənbə günündən bəri 600-dən çox fələstinli məhbusun azad edilməsini gecikdirirdi. Buna səbəb kimi girovların HƏMAS tərəfindən qaytarılarkən onlara qarşı “amansız rəftar” göstərilmişdi. HƏMAS isə bu gecikməni atəşkəsin ciddi şəkildə pozulması kimi qiymətləndirmiş və məhbuslar azad edilməyənə qədər ikinci mərhələ ilə bağlı danışıqların mümkün olmayacağını bildirmişdi.

İsrail yüzlərlə məhbusu azad edib
Cümə axşamı səhər saatlarında İsraildən çıxanlar arasında oktyabrın 7-də HƏMAS-ın hücumundan sonra Qəzzada saxlanılan və aylarla heç bir rəsmi ittiham irəli sürülmədən həbsdə qalan yüzlərlə fələstinli də olub. Onların arasında 445 kişi, 21 yeniyetmə və 1 qadın var idi.

Bu mərhələdə yalnız 50-yə yaxın fələstinli Qərb Sahili və Şərqi Qüdsə qaytarılıb. İsraillilərə qarşı ölümcül hücumlara görə ömürlük həbsə məhkum edilənlərin isə Fələstin ərazilərindən çıxarılaraq Misirə, oradan isə üçüncü bir ölkəyə sürgün ediləcəyi bildirilib.

Bu dəyişiklik atəşkəsin birinci mərhələsi çərçivəsində hər iki tərəfin öhdəliklərini tamamlamaq üçün həyata keçirilib. Bu müddətdə HƏMAS 33 girovu, o cümlədən səkkiz cəsədi qaytarıb, bunun əvəzində isə İsrail təxminən 2,000 fələstinli məhbusu azad edib.

Atəşkəsin ilk mərhələsi başa çatır
Atəşkəsin altı həftəlik birinci mərhələsi bu həftəsonu başa çatır. ABŞ prezidenti Donald Trampın Yaxın Şərq üzrə xüsusi elçisi Stiv Vitkoff tərəflərin ikinci mərhələ üçün danışıqlara başlamasını istədiyini bildirib. Bu mərhələdə HƏMAS-ın əlində qalan bütün girovların azad edilməsi və müharibənin sona çatdırılması müzakirə olunacaq.

İkinci mərhələ ilə bağlı danışıqların fevral ayının ilk həftəsində başlaması nəzərdə tutulurdu.

ABŞ, Misir və Qətər tərəfindən vasitəçilik edilən atəşkəs, HƏMAS-ın 2023-cü ildə İsrailin cənubuna hücumu nəticəsində başlayan 15 aylıq müharibəni dayandırıb. Həmin hücumda 1,200-dən çox insan həlak olmuş, 250-dən çox şəxs isə girov götürülmüşdü.

İsrailin hərbi əməliyyatları nəticəsində Fələstin Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, 48,000-dən çox fələstinli həlak olub. Onların yarıdan çoxu qadın və uşaqlardır.

Döyüşlər Qəzzanın əhalisinin təxminən 90%-ni didərgin salıb və ərazinin infrastrukturunu, o cümlədən səhiyyə sistemini məhv edib.