Rusiyanın Ukraynaya qarşı üç ildir davam edən müharibəsi ilə bağlı vəziyyət ABŞ-ın sülhün mümkün olub-olmadığını bilmədiyini bildirməsi, Avropa liderlərinin isə Kyiv qüvvələrinə davamlı dəstək ifadə etmək üçün Londonda görüşdüyü vaxt qeyri-müəyyən olaraq qalır.

Yeni inkişaflar cümə günü Vaşinqtonda ABŞ prezidenti Donald Tramp və Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski arasında olduqca gərgin görüşdən iki gün sonra baş verir. Bunun nəticəsi olaraq, ABŞ lideri həmkarından Ağ Evi tərk etməsini istəyib və ABŞ və Ukrayna arasında nadir təbii ehtiyatlarla bağlı saziş imzalanmayıb.

Bazar günü Londonda Böyük Britaniyanın Baş naziri Kir Starmerin təşəbbüsü ilə Zelenski ilə birlikdə ondan çox Avropa liderinin iştirakı ilə keçən sammitdə ABŞ-ın tərəddüdünə baxmayaraq, ukraynalı döyüşçüləri silahlandırmaq üçün davamlı dəstək veriləcəyi vəd edilib.

Ukrayna və Avropa ölkələrinin bayraqları qarşısında Zelenskinin yanında əyləşən Starmer bunun “Avropanın təhlükəsizliyi üçün nəsildə bir dəfə baş verən bir an olduğunu” bildirib və hamımız hərəkətə keçməliyik” deyib.

“Ümid edirəm ki, siz bilirsiniz ki, bu masa ətrafında biz hamımız nə qədər vaxt lazımdırsa, sizinlə və Ukrayna xalqı ilə birlikdəyik”, – Starmer Ukrayna liderinə deyib.

“Biz hamının xeyrinə güc vasitəsilə sülhü təmin etmək üçün bu görüş nəticəsində hansı addımların atılacağına dair razılığa gəlməliyik”, o əlavə edib.

Lakin Tramp cümə günü Zelenskiyə deyib ki, o, Ağ Evə yalnız “sülhə hazır olduqda” qayıda bilər.

Trampın milli təhlükəsizlik müşaviri Maykl Valz Zelenski haqqında danışarkən CNN tele kanalına deyib: “Onun bu müharibəni bitirməklə bağlı bizim məqsədimizi bölüşüb- bölüşmədiyi bizə aydın deyildi. Onun barışmağa hazır olub-olmadığı bəlli deyildi”.

Valz bildirib ki, son nəticədə Rusiya və Ukrayna sülh razılaşmasına nail olmaq üçün danışıqlarda güzəştə getməli olacaqlar.

ABŞ dövlət katibi Marko Rubio da hər iki tərəfin danışıqlar masası arxasına əyləşməsinin vacibliyini vurğulayıb.

“Biz müharibəni bitirməyə çalışırıq”, Rubio deyib. “Ruslardan başlayaraq hər iki tərəf danışıqlar masası arxasına oturmayana qədər müharibəni bitirmək mümkün deyil. Prezident də məhz bunu nəzərdə tuturdu. Biz onları danışıqlar masasına oturtmaq və bunun mümkün olub-olmadığını görmək üçün əlimizdən gələni etməliyik”, o qeyd edib.

“Mən sizə söz vermirəm ki, bu, mümkündür”, Rubio bildirib.

“Mən sizə demirəm ki, bunun 90 faiz ehtimalı var. Mən deyirəm ki, biz onları danışıqlar masasına gətirməsək, bunun 0 faiz ehtimalı var. Və burada hamı nə qədər tez böyüyüb başa düşsə ki, bu, ölüm və dağıntı və daha geniş münaqişəyə çevrilə biləcək hər cür təhlükə ilə pis istiqamətdə gedən pis müharibədir, insanlar bir o qədər tez böyüyüb başa düşsələr, məncə, bir o qədər çox irəliləyiş əldə edə bilərik”, o əlavə edib.

Starmer bildirib ki, Britaniya, Fransa və Ukrayna ABŞ-a təqdim etmək üçün atəşkəs planı üzərində işləmək barədə razılığa gəliblər.

Bir sıra Avropa ölkələri potensial sülh sazişinin həyata keçirilməsinə kömək etmək üçün Ukraynaya sülhməramlı qüvvələr göndərməyə hazır olduqlarını, lakin prezident Vladimir Putin in atəşkəslə razılaşdığı və sonra onu pozduğu və ya yeni müdaxiləyə başladığı halda Rusiyanın qarşısını almaq üçün ABŞ-ın dəstəyinə ehtiyacı olduğunu bildirib.

Tramp ABŞ tərəfindən belə bir dəstək göndərilməsini rədd edib və Putinin müharibənin qəbul etdiyi istənilən həllinə hörmətlə yanaşacağına inandığını bildirib.

Avropalı həmkarları ilə müzakirələr ərəfəsində Starmer deyib ki, o, “ritorikanı gücləndirmək” əvəzinə Tramp, Zelenski və Fransa prezidenti Emmanuel Makronla yenidən əlaqə yaratmağa çalışmağa diqqət yetirir.

“Biz indi razılaşdıq ki, Böyük Britaniya, Fransa və bəlkə də bir və ya iki başqa ölkə ilə birlikdə Ukrayna ilə döyüşlərə son qoymaq planı üzərində işləyəcəyik və sonra bu planı ABŞ-la müzakirə edəcəyik”, Starmer BBC-yə deyib. Starmer və Makron cümə günündən bəri Trampla danışıblar.

Starmer Putinə güvənmədiyini, lakin Trampa güvəndiyni deyib.

“Donald Tramp davamlı sülh istədiyini deyəndə ona inanırammı? Bunun cavabı bəlidir”, o bildirib.

Starmer davamlı sülhün bir neçə komponentindən biri kimi ABŞ tərəfindən təhlükəsizlik qarantiyalarının təmin edilməsi ilə bağlı “intensiv müzakirələrin” aparıldığını deyib.

London sammitində Fransa, Almaniya, Danimarka, İtaliya, Niderland, Norveç, Polşa, İspaniya, Kanada, Finlandiya, İsveç və Çexiya liderləri də iştirak edir.