Son illər ərzində rəsmi açıqlamalarda dəfələrlə əmək haqlarının artdığı vurğulanır. Televiziya ekranlarında, rəsmi saytların statistikalarında rəqəmlər göz oxşayır. Amma real həyat səhnəsi tamamilə fərqlidir: bazarda, aptekdə, kirayə mənzil taparkən bu "artım"dan əsər-əlamət görünmür.

"DogruXeber.az" olaraq bu məsələni araşdırırıq: maaşlar həqiqətən artdı, yoxsa sadəcə kağız üzərində?

Əgər əmək haqqı 100 manat artıbsa, lakin ərzaq səbətinin dəyəri 150 manat bahalaşıbsa, burada real artımdan danışmaq olarmı? Rəsmi olaraq minimum əməkhaqqı artsa da, bu artım inflyasiyanı qarşılamır. Əksinə, bəzi hallarda vətəndaş real olaraq daha az alıcılıq gücünə malik olur.

Məsələn, 2022-ci ildə 300 manat maaşla 20 kq un, 10 litr yağ, 5 kq ət almaq mümkün idisə, indi 400 manat maaşla eyni miqdarda məhsulu almaq çətindir. Bu isə real gəlirin rəqəmlə artması, qiymətlə azalması deməkdir.

Hər dəfə əmək haqqı artımı elan olunanda bazarlarda, xidmət sektorunda, hətta uşaq bağçalarında belə qiymətlər artır. Hökumət bununla mübarizə apardığını bildirsə də, nəticə yoxdur. Qiymət artımı bir mexanizmə çevrilib: maaş artdı = bazar daha çox qazanmalıdır düşüncəsi formalaşıb.

Vətəndaş isə bu iki cəbhənin arasında qalır — artan maaşın sevinci bir neçə gün davam edir, sonra gündəlik xərclər içində yoxa çıxır.

Sosial Ədalət Hardadır?

Əmək haqqı artımları çox zaman dövlət sektoru ilə məhdudlaşır. Özəl sektorda isə bu artım ya hiss olunmur, ya da heç olmur. Hətta bəzi müəssisələr maaş artırmaq yerinə işçilərin sayını azaldır. Bu da əmək bazarında sosial bərabərsizliyi dərinləşdirir. Kimisi maaş artımı ilə nisbətən nəfəs alır, kimisi isə eyni maaşla artan qiymətlər qarşısında əzilir.

Rəqəmlər gözəl görünə bilər, amma boş soyuducu, ödənilməyən kirayə, alınmayan dərman – bunlar reallığın tərs üzüdür. Dövlət qurumları sadəcə statistik artımları deyil, əhalinin real həyat səviyyəsini əsas götürməlidirlər. Əks halda, bu “artım”lar sadəcə vətəndaşın gözünü aldatmaq üçün istifadə edilən rəqəmlərə çevriləcək.

"DogruXeber.az" olaraq çağırış edirik: maaş artımı sadəcə rəsmi göstərici yox, real rifah demək olmalıdır. Əks halda, bu artımlar cəmiyyətin daha da kasıblamasını sadəcə yavaşladacaq, dayandırmayacaq.