Xərçəngdə arıqlamanın yeni səbəbi müəyyən edildi
16-04-2024, 09:08
Pekin Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, orqanizmdə laktat (süd turşusu) səviyyəsinin yüksəlməsi xərçəng xəstəliyində kaxeksiyaya (səbəbsiz arıqlama) səbəb ola bilər.
32gun.az bildirir ki, Tədqiqatın nəticələri Nature Metabolism jurnalında dərc olunub .
Qeyd olunur ki, kaxeksiya piy və əzələ kütləsinin itirilməsi ilə xarakterizə olunan metabolik sindromdur. Xərçəng xəstələrinin təxminən 50-80% -ində baş verir. Bu vəziyyət həyat keyfiyyətinin pisləşməsinə, xərçəng əleyhinə terapiyanın zəif nəticələrinə və ölüm riskinin artmasına səbəb olur.
Kaxeksiyanın inkişafının mexanizmlərini müəyyən etmək üçün elm adamları insan xərçəng hüceyrələrini laboratoriya siçanlarına implantasiya etdilər. Onlar müəyyən ediblər ki, bədəndə yüksək laktat səviyyələri xüsusi bir reseptor olan GPR81 vasitəsilə ağ piy toxumasının (yağ yataqları), o cümlədən artan qaralma və lipoliz (yağ parçalanması) geniş transformasiyasına səbəb ola bilər.
Laktat toxumalarda qlükoza parçalanması nəticəsində əmələ gələn laktik turşudur. Fiziki fəaliyyət zamanı, məsələn, laktat əzələlərdə istehsal olunur və sonra qan dövranına daxil olur və qaraciyər, böyrəklər, ürək və beyin tərəfindən istifadə olunur. Bədənin laktik turşunu emal etmək və çıxarmaq üçün vaxtı yoxdursa, o, yığılır.
Əlavə tədqiqatlar nəticəsində tədqiqatçılar aşkar etdilər ki, laktat GPR81 reseptoruna bağlana bilər və piy toxumasında metabolik aktivliyi artırmaq üçün hüceyrədaxili siqnalları aktivləşdirə bilər ki, bu da yağ və əzələ kütləsinin və nəticədə ümumi bədən çəkisinin itirilməsinə səbəb olur.
İndi alimlər xərçəngdə orqanizmdə laktatın konsentrasiyasının niyə artdığını öyrənməyi planlaşdırırlar. Tədqiqatçılar həmçinin GPR81 fəaliyyətinin süni şəkildə inhibə edilməsinin kaxeksiyanın qarşısını ala biləcəyini yoxlamaq niyyətindədirlər.