Miçiqan Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, 66 milyon il əvvəl dinozavrların kütləvi yox olması təkcə flora və faunaya deyil, həm də planetimizin landşaftlarına təsir göstərib.

32gun.az xəbər verir ki, tədqiqat Communications Earth & Environment (CE&E) jurnalında dərc olunub.

Asteroidin düşməsi nəticəsində baş verən Kretase-Paleogen sərhədindəki faciəyə qədər dinozavrlar «ekosistem mühəndisləri» rolunu oynayırdılar: onlar bitkiləri tapdalayır və çıxarır, açıq sahələrdə nadir ot bitkilərinin qalmasına şərait yaradırdılar. Bu şəraitdə çaylar sərbəst axır, geniş döngələr əmələ gəlmirdi.

Dinozavrlar yox olduqdan sonra meşələr sıxlaşdı və torpaqları sabitləşdirdi. Bu isə çayların geniş döngələr yaratmasına və daşqınların sayının azalmasına səbəb oldu. Geoloji qatlarda isə bu, selik və gil yerinə, çay döngələrinə xas olan zolaqlı qumsaq qatlarının əmələ gəlməsi ilə özünü göstərdi.

Dəyişikliklərin dinozavrların yox olmasından dərhal sonra baş verdiyini göstərən əsas sübut isə iridiumla zəngin gil qatının tapılmasıdır — bu element asteroiddən gəlib. Bu incə qat, dinozavr qalıqlarını ehtiva edən təbəqələrlə ilk məməliləri əks etdirən təbəqələr arasında dəqiq üst-üstə düşür.

Tədqiqat müəllifi, paleontoloq Lyuk Uiver bildirib:
"Biz göstərdik ki, həyat yalnız iqlim və tektonikaya reaksiya vermir, həm də özü landşaftları dəyişə bilər. Dinozavrlar ekosistemlərə böyük təsir göstərib, onların yox olması isə çayları və torpaqları dərhal dəyişdi."

Alimlər bu qədim dönüş nöqtəsini indiki dövrdə insan fəaliyyətinin yaratdığı dəyişikliklərlə müqayisə edirlər: kütləvi növ itkiləri və iqlim dəyişiklikləri hazırda da geoloji tarixdə qalıcı və görünən izlər buraxa bilər.