Bəziləri səhvən düşünür ki, kitab oxumaq müasir texnolji dövrdə lazımsız vaxt itkisidir və kitabın faydası haqda formalaşmış fikirlər şişirdilir.

Kitab erasının geridə qalmasını və bunun sadəcə köhnədən qalma bir stereotip olmasını düşünənlər əfsuslar olsun az deyil.

Amma araşdırmalar bunun tam əksini sübut edir. Amerikalı ekspertlər belə qənaətə gəliblər ki, ən azı hərdən əllərində kitab tutan insanlarda oxumayan həmyaşıdları ilə müqayisədə erkən ölüm riskinin dörddə bir dəfə azdır.

Yel Universitetinin alimləri sübut ediblər ki, həftədə ən azı 210 dəqiqə (gündə cəmi yarım saat) kitab oxuyan insanların erkən ölmə ehtimalı 23% azdır. Ən azı bu müşahidə ekspertlərin 12 il ərzində müşahidə etdiyi bir test qrupu üçün doğru çıxdı.

Alimlər mütaliənin sağlamlıq və gözlənilən ömür uzunluğuna niyə belə müsbət təsir etdiyini izah etməyiblər. Amerikanın Huffington Post nəşri bunu onlar üçün edib. Jurnalistlər mütaliənin faydaları ilə bağlı hazırda məlum olan elmi məlumatları ümumiləşdirərək , mütaliənin insanlar üçün yaxşı olmasının səbəblərinin siyahısını tərtib ediblər.

Kitab oxumağın faydaları nələrdir?

Oxumaq insana stresli vəziyyətlərin öhdəsindən gəlməyə kömək edir. Bu onu bir çox məlum xəstəliklərdən qoruyur. Bəzi məlumatlara görə, hər ikinci insult və infarktların 40% -ə səbəb artan stress səviyyəsidir. Bir neçə il əvvəl Sasseks Universitetində aparılan bir araşdırma nəticəsində məlum olub ki, kitab oxumaq bəlkə də dünyada ən sakitləşdirici prosesdir – bu, stressi 68 faiz azaldır. Əsəb sisteminə faydalı təsirləri baxımından kitab oxumağın havada gəzməkdən daha yaxşı olduğu ortaya çıxdı.

Kitablar beyni tonlayır. Mütaliə sayəsində yaşlı insanlar demans (Alzheimer xəstəliyi) kimi xəstəliklərə daha az həssas olurlar. Kitab oxuyan qocalar beyinlərini məşq edir və onların idrak qabiliyyətləri kitabları unudan yaşıdlarına nisbətən daha az dərəcədə azalır.

Yatmazdan əvvəl kitab oxumaq dincəlməyə, daha yaxşı yuxuya getməyə və daha sağlam yatmağa kömək edir. Yeri gəlmişkən, dünyanın əksər tədqiqatçıları hələ də hesab edirlər ki, kağız kitabları oxumaq (və ya ekstremal hallarda elektron mürəkkəb daşıyıcılarından istifadə etməklə) telefon və ya kompüterin ekranından məlumat almaqdan qat-qat yaxşıdır.

Kitablar insana digər insanları daha yaxşı anlamağa kömək edir. Bəziləri mütaliənin real dünyadan qaçmağın bir yolu olduğunu iddia edirlər. Bəlkə də bu qismən doğrudur. Bununla belə, alimlər əmindirlər ki, bunun başqa tərəfi də var: kitab qəhrəmanları oxucular üçün bir növ davranış modelidir. Kitab oxuyan insanın düşüncə tərzi daha çevik olur. Başqalarının ondan tamamilə fərqli düşünə biləcəyini daha yaxşı bilir.

Oxumaq insanı daha ağıllı edir. Kitablar təkcə təxəyyül və sosial bacarıqları deyil, həm də zəkanı inkişaf etdirir. Kitablar lüğətin və ətrafımızdakı dünya haqqında biliklərin zənginləşdirilməsinin tükənməz mənbəyidir.

İmran Kərimli

Tribunainfo.az