Ukraynaya kömək etmək niyə Qərb üçün sərfəlidir?

Oktyabrın 11-də Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski Almaniyaya səfər edib. “Le Monde”un məlumatına görə, siyasətçi Berlində kansler Olaf Şolz və Prezident Frank-Valter Ştaynmayerlə görüşüb.

Nəşr yazır: “Ukrayna liderinin yenidən ABŞ-dan sonra ən böyük hərbi yardım tədarükçüsü olan Almaniyaya daha çox silah, xüsusən də uzaqmənzilli raketlər təqdim etmək istəyi ilə müraciət edəcəyi gözlənilir”.

Bununla bağlı qeyd edim ki, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Almaniya kansleri Olaf Şolzla Ukraynada sülh mövzusunu müzakirə etməkdən imtina edib. “Reuters” agentliyi xəbər verir ki, bunu Almaniyanın xarici işlər naziri Annalena Berbok deyib: “Ukrayna ədalətli sülhə hazırdır. Putin isə, hətta Almaniya kansleri ilə telefonla danışmağa da hazır deyil”.

Berbok Putinin sülh yolu ilə həll yollarını axtarmaqdan imtina etdiyini vurğulayıb: “O, sülhü qəbul etməkdən imtina edir və bu günlərdə o, Almaniya kansleri ilə telefonla danışmağa belə, hazır deyil”.

Xüsusilə, Berbok diqqətə çatdırıb ki, Ukrayna yalnız öz ərazisi hücuma məruz qaldıqda cavab vermək məcburiyyətindədir: “Gələcək hücumların qarşısını almaq üçün qabaqlayıcı tədbirlərin görülməsi zəruridir. Ukraynanın özünümüdafiə hüququ o demək deyil ki, raket özünü müdafiə etməyə icazə verilməzdən əvvəl əvvəlcə sərhədi keçməlidir və ya Xarkov kimi şəhərə girməlidir. Hətta ən yaxşı hava hücumundan müdafiə sistemi də heç də həmişə bunun qarşısını ala bilməz”.

Eyni zamanda Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbəri bəyan edib ki, o, Ukraynanın Rusiya ərazisinə nə dərəcədə dərindən zərbə vura biləcəyini açıq şəkildə müzakirə etmək istəmir.

Hər halda, rəsmi Berlinin Rusiya-Ukrayna müharibəsinə münasibətinin köklü şəkildə dəyişdiyini görürük. Almaniyada, deyəsən, artıq öz təhlükəsizlikləri naminə dəstəyi gücləndirməyin vacibliyini anlayıblar. Bəli, bu, doğrudur.

Bir nümunə: Ukraynada genişmiqyaslı müharibə başlayandan sonra Almaniya səmasında “naməlum” pilotsuz təyyarələr tez-tez uçmağa başladı. Xüsusilə ukraynalı əsgərlərin təlim keçdiyi poliqonların yaxınlığında. Bununla belə, Berlinin bu dronlarla mübarizə aparmaq planları olmadığı görünür.

“Hartpunkt” nəşrinin yazdığına görə, alman deputatlar bu yaxınlarda ölkənin Müdafiə Nazirliyinə problemi hansısa yolla həll etməyi düşündükləri ilə bağlı sorğu göndəriblər. Ancaq cavab məyusedici olub. Almaniya Müdafiə Nazirliyi hesab edir ki, pilotsuz təyyarələr hərbi hədəflər üzərində uçsa belə, onları polis vurmalıdır. Müdafiə Nazirliyi onu da bildirir ki, bu gün Bundesverlə polis arasında onların belə vəziyyətlərdə necə hərəkət etmələri və koordinasiya etmələri ilə bağlı konkret razılaşmalar yoxdur.

“Hartpunkt”un qeyd etdiyi kimi, bu, faktiki olaraq o deməkdir ki, alman hərbçilər hərbi baza üzərində pilotsuz uçan aparat peyda olanda polisə müraciət etməlidirlər. Axı, bir qayda olaraq, kiminsə mülki dronunu təsadüfən orada uçurduğunu düşünməlidirlər.

Eyni zamanda, alman polisinin, təbii ki, pilotsuz təyyarəni məcburi yerə endirmək üçün avadanlıqları (elektron müharibə) yoxdur. Buna görə də pilotsuz uçan aparatın casus missiyası yerinə yetirdiyinə, hətta hərbi obyektə partlayıcı qurğu atmağa hazırlaşdığına əminlik olsa belə, alman polisi və hərbçilərinin edə biləcəyi maksimum şey pilotsuz təyyarəni xidməti tapançalarla və ya pulemyotlarla vurmağa cəhd etməkdir. Ukraynadakı müharibə təcrübəsi göstərdi ki, bu üsul son dərəcə səmərəsizdir.

Beləliklə, nəşr belə qənaətə gəlir ki, Almaniya təhlükəsizlik qüvvələri, xüsusən də Bundesver düşmənin pilotsuz təyyarələri ilə mübarizə üçün nə hazır prosedurlara, nə də texniki vasitələrə malikdir. Və görünən odur ki, hazırda kimsə bu problemi həll etməyə çalışmır.

Ancaq bu da hamısı deyil. Bu yaxınlarda Kiel Dünya İqtisadiyyatı İnstitutu (IfW) “Avropa və Almaniyanın Rusiyaya qarşı yavaş silahlanması” adlı tədqiqat hesabatını dərc etdi. Xüsusilə Almaniya ordusunun uzun illərdən sonra mümkün müharibəyə hazır ola biləcəyi bildirilən hesabatda koalisiya hökumətinin müdafiə xərclərinin Rusiyadan gələn hazırkı təhlükəni nəzərə alaraq, tamamilə yetərli olmadığına işarə edilirdi. Bu templə Almaniyanın iyirmi il əvvəlki hərbi ehtiyatlara çatması 100 il çəkəcək.

Bildirilir ki, hazırkı tədarük tempi ilə Almaniya Ordusu 2004-ci ildəki döyüş təyyarəsi ehtiyatına təxminən 15 ilə, döyüş tankı ehtiyatına 40 ilə yaxın, artilleriya haubitsa ehtiyatına təxminən 100 ilə çata bilər. Hesabatda qeyd edilir ki, Rusiya müharibə başlayandan sonra mühüm silah sistemlərinin istehsal gücünü əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilib, xüsusən də ruslar uzaq mənzilli hava hücumundan müdafiə sistemlərinin istehsalını iki dəfə, tank istehsalını isə üç dəfə artırıb.

Hesabatda Rusiyanın müasir döyüş sistemlərində əhəmiyyətli irəliləyişlər əldə etdiyi və pilotsuz uçuş aparatlarının imkanlarını 6 dəfədən çox artırdığı vurğulanıb, həmçinin Rusiyanın yüksək səsdən sürətli raketləri ilə NATO üçün yüksək təhlükəsizlik riski yaratdığı bildirilib. Onlar effektli dağıdıcı gücdür və özünüzü onlardan qorumaq demək olar ki, mümkün deyil.

Bu hesabat hər şeyi çılpaqlığı ilə ortaya qoydu. Bunu əsas götürərək, bir daha başa düşürsünüz ki, Almaniya və bütün NATO ölkələri üçün sonradan hərbi sahədə geri qalmalarının nəticələrindən dəhşətə gəlməmək üçün Ukraynanı indi lazım olan hər şeylə dəstəkləmək daha sərfəlidir.

Müəllif: Əkbər Həsənov
ayna.az