Beynəlxalq Bankla bağlı yeni qalmaqal, yoxsa “qara piar”?; 2014-2015-ci illərdə Beynəlxalq Bankın Moskva filialına çirkli pulların yuyulması ittihamları niyə təzələnib?; sabiq MTN şefi və Cahangir Hacıyev başlarına gələnlərdə yeganə olaraq Samir Şərifovu təqsirli bilirlər və ondan əl çəkmirlər...
Beynəlxalq Bankın İdarə Heyətinin sabiq sədri, ötən ay məhkəmə hökmü ilə 15 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilən Cahangir Hacıyev məhkəmədə “maliyyə nazirinin yeri burada mənim yanımdadır” sözünü gerçəkləşdirmək üçün daha bir həmlə edib. Belə ki, «Beynəlxalq Bank işi» ilə bağlı mediada ortaya çıxan qalmaqal yenə maliyyə naziri Samir Şərifovu hədəfə çıxarmaq cəhdinə çox oxşayır. Amma bu barədə bir qədər sonra...

Noyabrın 22-də “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı” ASC-nin Moskva filialının çirkli pulların yuyulmasında ittiham olunması barədə xəbər yayılıb. AzadlıqRadiosunun məlumatına görə, Sankt-Peterburq şəhərində yerləşən “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı-Moskva” ASC-nin fəaliyyəti ilə əlaqədar Rusiyanın Daxili İşlər Nazirliyi Mərkəzi Bankın Şimal-Qərb Baş İdarəsinin rəhbərliyinə müraciət edib. Məktubda deyilir ki, hüquq-mühafizə orqanları “InTransServis” ASC ətrafında araşdırma apararkən bankın fəaliyyəti ilə bağlı bir sıra qanunsuzluqlar aşkarlayıblar. “Araşdırma nəticəsində üzə çıxarılıb ki, bank cinayət yolu ilə əldə olunmuş vəsaitlərin leqallaşdırılması (çirkli pulların yuyulması), terrorçuluğun maliyyələşdirilməsi ilə mübarizəyə dair qanunlara əməl etmir”.

Məlumata görə, eyni adamların yaratdığı “birgünlük” şirkətlər vasitəsilə ölkədən böyük həcmdə vəsaitlər çıxarılıb. Həmin pul köçürmələrini də “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı-Moskva” gerçəkləşdirib. Məktubda Mərkəzi Bank rəhbərliyindən xahiş olunur ki, “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı-Moskva”ya vəzifə öhdəlikləri, o cümlədən çirkli pulların yuyulmasını əngəlləyən qanunlara əməl olunmasının vacibliyi xatırladılsın, şübhəli əməliyyatlar haqda hüquq-mühafizə orqanlarına məlumat verilsin.

C.Hacıyev məhkəməsində indi yayılmış məlumatları sanki əvvəlcədən də bilirmiş kimi xatırladaraq sensasion sayıla biləcək bir əlavə də etmişdi: “Samir Şərifovun adamları barəsində cinayət işi gedir”.

Beynəlxalq Bankın mətbuat xidməti dərhal açıqlama yayaraq bu məsələnin bankın 2012-ci ildəki fəaliyyət dövrünə aid olduğu bildirib. Qeyd edilib ki, bunu surəti yayılmış məktubun tarixindən və məzmunundan da görmək mümkündür. Belə ki, məktub 12 yanvar 2016-cı il tarixində təqdim olunub. Məzmununda isə 2012-ci ildə aparılmış əməliyyatlardan bəhs edilir.


Mətbuat xidmətindən o da bildirilib ki, “Beynəlxalq Bank-Moskva” ASC-nin fəaliyyəti tam qanunvericilik çərçivəsində qurulub və burada hər hansı şübhəli əməliyyatların aparılması mümkünsüzdür.

“Yeni Müsavat” xatırladır ki, Beynəlxalq Bankın Moskva filialı 2001-ci ilin yanvarında yaradılıb. Onun ilkin nizamnamə kapitalı 2,11 milyard rubl təşkil edib. Bankın yeganə təsisçisi və sahibi Azərbaycan Beynəlxalq Bankıdır. Rusiyadan Azərbaycana həyata keçirilən pul köçürmələrinin yarısından çoxu Beynəlxalq Bank vasitəsilə aparılırdı. Bu köçürmələrin ümumi illik həcmi Rusiyadakı böhrandan əvvəllər 120 milyon dollardan çox olub. Bankın Sankt-Peterburq filialı isə 2003-cü ildə açılıb. Ötən ilin dekabrında Sankt-Peterburq filialında Rusiya hüquq-mühafizə orqanlarının əməliyyat keçirməsi barədə məlumatlar da vardı ki, Beynəlxalq Bank bunu “bir müştəri ilə bağlı əməliyyat olduğunu” iddia edib.

Doğrudan da, internet resurslarında araşdırmamız zamanı məlum oldu ki, 2014-2015-ci illərdə Rusiya Mərkəzi Bankı Beynəlxalq Bankın Moskva filialını çirkli pulların yuyulması haqda qanunu pozmaqda ittiham edib. Məsələn, ötən il yayılan məlumatda bildirilirdi ki, Beynəlxalq Bankın Moskva filialı “Cinayətkar yollarla əldə edilmiş gəlirlərin leqallaşdırılması və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə haqqında” Qanunun 15.27-ci maddəsinin 1-ci hissəsini pozmaqda günahlandırılıb. Bu qanun pozuntusuna görə bank inzibati məsuliyyətə cəlb edilib və ona rəsmi xəbərdarlıq olunub" deyə, məlumatda bildirilirdi.

Beynəlxalq Bankın Moskva filialının o zamankı rəhbərliyinin qanunsuz əməlləri barədə məlumatlar C.Hacıyev İdarə Heyətindən uzaqlaşdırılandan sonra yayılmağa başlamışdı. İddia olunurdu ki, yaradıldığı vaxtdan Rusiyada yaşayan azərbaycanlılara bankın Moskva filialından ya kredit verilməyib, ya da müraciət edənlərə kreditin əvəzində 10-15 faiz həcmində pul verilib. Beynəlxalq Bankdakı filial müdiri Fuad Abdullayev Moskvada özünə var-dövlət qazanıb və oliqarx kimi yaşayıb.

O, Beynəlxalq Bankın pulu ilə Moskvanın Lenin prospektindəki “Forto-Pyano” yaşayış kompleksi üçün azərbaycanlılardan külli miqdarda pul yığsa da, onları aldadıb. Bu işdə isə filialın kreditlər şöbəsinin direktoru, Abbas Abbasovun qardaşı Nadir Abbasovun kürəkəni Fərhad Rüstəmovun adı hallanıb.

Bir neçə ay Bakıda həbsdə qalan N.Abbasov Beynəlxalq Bankdan məhz kürəkəni vasitəsilə 10 milyon kredit götürmüşdü ki, görünür, borcunu ödədiyi üçün azad edilib. Ümumiyyətlə, terrorçuluğu maliyyələşdirmədə günahlandırılan Moskva filialının əvvəlki rəhbərliyinin Abbas Abbasovla yaxınlığı, hətta ona işlədiyi barədə iddialar vardı.

Ötən ilin noyabr ayının sonunda “ABB-Moskva”nın İdarə Heyətinin sədri Fuad Abdullayev işdən çıxarıldı. Onun yerinə indi Samir Şərifovun kadrı deyilən Emin Əfəndiyev təyin edildi.

C.Hacıyevin məhkəmədə deyib ki, “qısa müddət ərzində Samir Şərifovun yarıtmaz siyasəti və səriştəsiz kadrları təyin etməsi nəticəsində digər layihələr kimi, o bankın da (Moskva filialı nəzərdə tutulur-red.) sonuna çıxdılar”. C.Hacıyevin iddiasına inansaq, söhbət bankın ondan sonra təyin edilən rəhbərliyindən gedir: “Samir Şərifov ictimaiyyətə açıqlama versin ki, nəyə görə dövlət adından təyinat alan Beynəlxalq Bankın Moskva bankının rəhbərliyi barəsində ”çirkli pulların yuyulması" ittihamı var? Bəlkə Samir Şərifovun adamı olan şəxslər barəsində açılan cinayət işini də təcridxanadan mən idarə etmişəm? Maliyyə Nazirliyinin rəhbərliyi bu gün leqal yollarla deyil, cinayətkar aləmlə əlbir olub, Beynəlxalq Bankın Moskva bankını ayaqda tutmağa çalışır".

Sənədlərdən və internet resurslarından qısa araşdırma da təsdiq edir ki, ittihamlar məhz C.Hacıyevin rəhbərlik etdiyi dövrlə bağlıdır.

Amma onun yenidən və niyə indi mediada “canlanması” daha ciddi suallar doğurur, üstəlik, hərtərəfli araşdırma tələb edir.

Aydındır ki, Moskva filialının adı xatırlanan kimi, C.Hacıyev də yada düşəcəkdi, onun məhkəmədə dedikləri də, Samir Şərifovu hədəfə alması da... Bu, ləğv edilmiş MTN strukturunda illərlə tətbiq edilmiş və “sınanmış” bir texnologiyadır: “Çamuru at, kimsə bulaşacaq”...

Eldar Mahmudov və onun qudası Cahangir Hacıyev bütün bu başlarına gələnlərdə yeganə olaraq Samir Şərifovu təqsirli bilirlər. C.Hacıyev, bütün məhkəməsi müddətində maliyyə nazirini hər fürsətdə hədəf alması buna sübutdur. Hələ məhkəmədən bir neçə ay əvvəl, konkretləşdirsək, bu ilin martında Ukraynanın “Qordon” agentliyi ABŞ-ın maliyyə analitiki kimi təqdim olunan Yuri Şvetsin müsahibəsini yaymışdı. Yuri Şvets Samir Şərifovun üç ölkənin - Rusiya, Türkiyə və ABŞ-ın xüsusi xidmət orqanları ilə eyni vaxtda əməkdaşlıq əlaqələrinin olduğunu iddia etmişdi.

Mediada ciddi müzakirələrə yol açmış bu “qaralamanın” arxasında Eldar Mahmudovun dayandığı bildirilirdi. İddia olunurdu ki, S.Şərifovun “üçqat agent” olması barədə dosyenin keçmiş KQB zabiti, hazırda ABŞ-da fəaliyyət göstərən Yuri Şvetsə ötürülməsini təşkil edən məhz keçmiş milli təhlükəsizlik naziri E.Mahmudovdur. Səbəb isə sabiq nazirin və yaxın ətrafının qisas hissidir...

Beynəlxalq Bankla bağlı köhnə xəbərlərin “yenilənməsi” indi həm də o versiyanı bir daha gücləndirir ki, E.Mahmudov hələ də düşmənləri ilə “kompromat qovluqları” vasitəsilə danışmağa üstünlük verir. Onun bu vaxtadək həbsdən sığortalana bilməsinin yeganə səbəbi də bu “gücüdür”.