ALTI YARIK TİGİN (KM) (Altı Işık Nasibi, Altın Çiçek Doktrini) (-1517 ile -512) arasında 1000 yıl süreyle kaydedilmiş. BUĞUN TUR'lar, rahipler kurulu tarafından kaydedilmiş BOLTI'ları dinsel kaideleri dolayısıyla, felsefi seviyede düşün celeri, felsefeye ilk adımları gösterdiği gibi, yaşanmış olan tarihi olayları da nakletmektedir. Kısacası, din/felsefe/tarihi birlikte veren belgeler halindedir.
MACAR Türkolog Aurel Stein, 1907'de İçki Türkistan'ın Miran kentinde 3 yaprak kağıt bulmuştur. Bu kağıtlar üzerinde “çok eski bir Türkçe”yle yazılmış metinler vardı. Bu metin lerden, ait olduğu kitabın - emin ve üstün bir ifade şekliyle – varlığımızın sırrını açıkladığı anlaşılmaktaydı. İlk yaprak, yazının 6 maddelik ana bölümünü oluşturan YARLIK BOLTI'lara, onlar da sekiz maddelik BIRİLER'e ayrılmıştır.
2. ve 3. yapraklar ise, Yarlık Boltı'lara göre meydana gelen BOLTI'lara ayrılmıştır. Boltı, “inanç ve onu kaideleştiren doktrin” demektir. ALTI YARIQ, “Tanrı'ya varma, onda erime, onunla özdeşleşme için gerekli 6 fazileti ifade eder. TİGİN ise “bu faziletlere sahip olabilmek için, ona nüfuz edebilme, yani içeriği, felsefesini kavrayabilmek için gerekli ilme sahip olma”yı öğretir. VAROLUŞ'u tek bir esasa, tek bir temele “determinizm”e bağlıyor. OLONI, “Evrenin, alemin kuruluş mekaniğini”, halkın anlayacağı “sembol-söz”lerle anlatıyor.

TARİHTEKİ BU İLK DİN KİTABI NE ZAMAN YAZILMIŞTIR?
AUREL Stein, bu metinlerin “çok, pek çok eski bir Türkçe”yle yazılmış olduğunu kaydetmek tedir. Moğolistan tarih yazarlarına göre, Boltı'lar, yani “dinsel inançlar ve kaideleri” -1517'den -516'ya Daryüs'ün Ür Apa yenilgisine kadar 1000 yıl süreyle kaydedilmiştir. Fakat, ana metin, tarihten süzülerek gelen TEK TANRI kavramına ait İNANÇLAR ve bu inançların çerçevesini oluşturan TÖRE'ler ve KURAL'lar ne zaman yazılmıştır? Aurel Stein ve henüz tarihi konusunda araştırma yapmamış olan tarih yazarları “çok eski”fikrinde birleşmektedirler.
BU konuda Kazım Mirşan'ın kanısı şudur: Miran'da bulunmuş olan metinlerde, ancak, tarihleri 12 binleri gösteren en eski

SINTAŞ' larında (heykel değerindeki yazılı taşlar) görülebilen tamgalara rastlanmaktadır. ÖRNEĞİN, Öge Ke'deki “G” harfi, Üç Yarıq'daki “A” harfi için, ilk ve en eski tamgalar kullanılmak tadır. Ana metni kopya edenler, metini tam okuyamadıkları ve anlayamadıkları için, büyük güçlükler çekmişler ve yanlışlıklar yapmışlardır.

ALTI YARIQ Tigin, herhalde taş üzerine yazılı bir halde, bir mabette saklanmış, bu metne göre rahipler, -1517'den -512'ye kadar Boltı'ları kay detmişler ve -516'da mabetlerin Çin tarafından kontrol altına alınmalarıyla, mabetteki yazıların hepsi kopya edilerek Miran kentine götürül müştür. ALTI YARIK TİGİN, BUDİZM'in kökenini verir ve bu nedenle Ön-Türklerin esas dini Budizm diyebiliriz. Ayrıca, Yunanlılara mal edilen İYİLİK ve KÖTÜLÜK felsefesini, başka felsefi disiplinlerinin kökenlerini bu belgelerde bulmak imkanı vardır.
ÖN-TÜRKÇEDEN Budizm'e geçen ve Sanskritçe sayılan birkaç kelime veriyoruz:

BUDA: ayrılma (buda/mak, budak)
BUDHA: bilgisizlikten ayrılan, bilgisizlik rüyasından uyanan.
Nİ-İRVAN: ilk hale dönüş; NİRVANA: kurtuluş
WAY-NİQİ: talim; VAİNEYİKA: talim vb. (KM)
KAYNAK: KAZİM MİRŞAN
HALUK TARCAN'IN “Evrensel Uygarlıkların Köken Kültürü Ön-Türk Uygarlığı” adlı kitabından alınmıştır.
Sevda Amanova
TEREF