Hintli Matematik Dahisi Srinivasa Ramanujan
1887 yılında Hindistan’ın Madras kentine yakın bir yerde doğar. Ailesi kast sisteminin en tepesinde yer almaktaydı,
fakat maddi durumu pek de iyi değildi.
Genç yaşta matematiğe merak sardı ancak bu tutkusunu çoğunlukla yoksulluk içinde ve yalnız sürdürmek zorunda kaldı Srinivasa Aiyangar Ramanujan, çocukluğundan itibaren matematik yarışmalarında ve okulunda kendini göstermiş.
Matematiğe olan ilgisi, matematiğe ve matematikle ilgili olan derslere merakı üniversiteye girmesine engel olmuş. İki yıl dışarı çıkmadan eve kapatmış kendini.
Bu döneminde zamanının çoğunu özensiz teorilerin ve formüllerin yazıldığı bir kitabı okuyarak ve matematik üzerine düşünerek geçirmiş. Kendince teoriler yazmış, kitapta ispatları yazılmayan bazı formülleri ispat etmiş. Tüm bunları eğitim almadan gerçekleştirmeye çalışmış.
Bir müddet sonra ev bunalımını atlatan Ramanujan evlendi ve geçindireceği bir evi olduğu için bir işte çalışmaya başladı. Yine de, işteyken dahi boş zamanlarında matematik formülleriyle savaşı bırakmıyor, her fırsatta onlarla uğraşıyordu.
Yaptığı çalışmaları ilk kez 21 yaşında İngiltere’ye zamanın ünlü matematikçilerine göndermiş. Bir kaç cevapsız mektuptan sonra Godfrey Hardy‘den cevap gelmiş. Hardy Littlewoodile birlikte Ramanujan‘in gönderdiği bazı formüllerin ispatlandığını, ama diğerlerinin ispatlanamayacak kadar zor olduklarını fark etmiş ve kendisini İngiltere’ye davet etmiş. Brahmanların su üstünden geçme yasağı olduğundan dolayı ilk başlarda ailesini ikna edememiş. Daha sonra ailesini ikna etmeyi başarmış ve 1913 yılında İngiltere‘ye gitmiş. Hardy‘nin yardımlarıyla Trinity Collegede eğitimini en iyi şekilde tamamlar, bir çok formül altına imzasını atar. Ramanujan bulduğu formüllere gece rüyasında kanlı harflerle duvara yazılı şekilde gördüğünü söyler, Hardy‘ye bu formüllere ispatlamak ya da ispatlamaya çalışmak kalır. 18 ay boyunca bir sanatoryumda kalmak zorunda kaldı. Çünkü verem olmuştu.
Ramanujan hasta olur ve hastaneye kaldırılır. Bu olayı duyan Hardy hemen bir taksiye binip Ramanujan’ın yanına gelir. Hardy taksiyi kaçırdığını ve bundan dolayı geç kaldığını söyler. Ramanujan ise kaç numaralı taksi ile geldiğini sorduğunda bu taksi hikayesi tarihe geçer.
Taksinin numarası “1729” ve Ramanujan bu sayının tesadüfi bir sayı olmadığını iki sayının küpleri toplamın olarak yazılan bir sayı olduğunu belirtmiştir. Bu hesaplamayı yapan Ramanujan çok aşırı hasta olup hafızasını bazen kaybettiğini söylenmiştir. Bu sayı daha sonra “Taksici sayısı” olarak bilinmeye başlanmıştır.
Ramanujan belki de Cambridge çağrılmasaydı çok fazla meşhur olmayacak, matematiksel olarak kendini geliştiremeyecekti.
3.000’nin üzerinde teoremi tahmin ettiği ve kanıtladığı tahmin edilmektedir.
Özel çalışma olarak gamma fonksiyonları, modüler formlar, hipergeometrik seriler , asal sayılar teorisi üzerinde birçok çalışma da yapmıştır. Ramanujan 1920 yılında 32 yaşında veremden öldüğünde arkasında formüllerle dolu defterler bıraktı.
Bu defterlerde o formüllerin hiç birinin ispatı yok . Günümüzde sayılar kuramı konusunda çalışanlar bu formüllerin doğruluğunu araştırmakla meşgul. Bu formüllerin doğru olup olmamasından daha önemli bir konu da bu formüllerin olağanüstü derecede özgün olması, muhteşem bir hayal gücü sergilemesi.
Hardy, Ramanujan ile birlikteki çalışmasını "hayatımdaki tek romantik hadise" olarak nitelendirdi.Ramanujan, zamanının birkaç on yıl ötesinde ve bugün bile matematikçiler için ilginç sonuçlar doğuran bir teori geliştirmekle meşguldü. Sadece yayınlayacak kadar uzun yaşamamıştı. Keşif, Ono ve matematikçi Andrew Granville'in Cambridge'teki Trinity Üniversitesi'nin Wren Kütüphanesi'nde tutulan Ramanujan'ın kutusundaki yaprakları karıştırırken geldi. “Kütüphanecinin masasının hemen yanında oturuyorduk, Ramanujan'ın kutusundan müsveddeleri sayfa sayfa çeviriyorduk,” diye anımsıyor Ono. "Üzerinde 1729'un küplerin toplamı olarak iki farklı temsili olan bu sayfayla karşılaştık. Ve o an gülmeye başladık." Fakat iki matematikçiyi kılık değiştiren ünlü sayıyla karşılaşmaktan daha çok sevindiren, aynı sayfada görünen başka bir denklemdi. Ramanujan'ın, 17. yüzyılda kötü şöhretiyle tanınan ve 1990'larda çözümü matematik dünyasında büyük sansasyon yaratan bir problem üzerinde çalıştığını, bu denklem açıkça gösterdi.
Bu problem Fermat'nın son teoremiydi.
Ramanujan'ın sihirli Karesi;
Her satırdaki sayıları topladığınızda sonuç 139 çıkıyor.
Her sütundaki sayılar ayrı ayrı toplandığında da sonuç 139. Köşelerdeki sayıları topladığınızda çıkan sonuç yine 139.
Kare şekline getirilen 4 satırı toplayınca sonuç tekrar 139 çıkıyor.
Sayıları çapraz topladığınızda sonuç 139.
16 karelik alanı 4 kareye böldüğümüzde hepsinin ayrı ayrı toplamı yine 139. Ortasında bulunan 4 karelik alandaki sayıları topladığımızda sonuç yine 139.
Karşılıklı kareleri toplamı 139.
İlk satırdaki rakamları yan yana yazdığınızda ortaya Ramanujan’ın doğum tarihi çıkıyor: 22.12.1887 Matematikçiler arasında şöyle bir inanç varmış ; “Ramanujan söylediyse doğrudur”.
2015 yılı yapımlı yönetmenliğini Matthew Brown’ın yaptığı Sonsuzluk Teorisi filmi Ramanujan’ın hayatını anlatmaktadır.
Dünya Medeniyetler Tarihi
TEREF