8'inde Göktürk Hanlığı'nın düşmesinden sonra. Asırlık ve Aşina klanının Uygurların yenilgisi, Aflina klanının bazı üyelerinin hayatta kaldığına dair deliller var, ancak bölgedeki etkisi büyük ölçüde azaldı. Bu hayatta kalanların kaderine işaret eden birkaç teori ve tarihi kayıt var.
Aşina klanından kurtulanlar ve sonraki kaderleri:
1. Muhtemel kaçış ve yasak:
Göktürk Hanlığı'nın düşmesinden ve Uygurlara karşı yenilgisinden sonra Aşina soyunun birçok üyesi sürgüne gitmiş veya başka bölgelere kaçmış olabilir. Kurtulanlardan bazılarının Pers (Sasanid İmparatorluğu) gibi komşu bölgelere veya ordu ya da siyasi görevlerde bulunmuş olabilecek Arap Halifeliğine göç ettiklerine dair raporlar var. Bazı Aşina klan üyeleri de Ostan Anadolu ya da sınır bölgelerinde hayatta kalmış olabilir.
2. Diğer alemlerle bağlantılar:
Bazı raporlara göre, yüzyıllar boyunca çeşitli Türk imparatorluk ve hanedanlıklarına bağlı Aşina soyundan gelen nesiller var. Özellikle dikkat çekici olan Türk hanedanları, aralarında Selçuklular ve Osmanlılar da var. Aşina soyundan gelen bazı nesiller bu alemlere entegre olmuş ya da çeşitli askeri ve siyasi rollerde ortaya çıkmış olduğuna dair deliller var. Bazı kaynaklar Selçuklu ve daha sonra Osmanlıların Aşina hanedanı mirasına bir şekilde baktıklarını öne sürmektedir, ancak bunu doğrulaması tarihsel olarak zor olsa da.
3. Aşina isminin sonraki hanedanlardaki anlamı:
"Aşina" isminin ya da ilgili isimlerin sonraki hanedanlıklarda eski Türk egemenliğinin bir sembolü olarak geçtiğine dair spekülasyonlar da var. Örneğin, isim çeşitli Türk imparatorluklarında doğrudan siyasi güç kaybedilmiş olsa da, bir tür onursal unvan ya da Aşina klanının tarihi öneminin bir sembolü olarak kullanılabilirdi.
4. Uygur bölgesindeki Aşina soyundan gelenler:
Bazı kaynaklar, Göktürk Hanlığı'nın yıkılmasından sonra oluşan Uygur Kağanatı'nın Aşina soyundan gelen ya da hayatta kalanları danışman veya askeri liderler olarak dahil etmiş olabileceğini öne sürüyor. Uygurların Göktürklerin kültür mirasını sürdürdükleri ve Aşina klanının bazı eski üyelerinin Uygur toplumuna kabul edildiğine dair raporlar da var.
Erbe des Aşina-Clans:
Aşina klanı, Göktürk Hanlığı zamanındaki politik olarak aynı güce sahip olmamasına rağmen, mirasları Türkistan tarihindeki ilk büyük Türk hükümdarlarından biri olarak kaldı. Türk kültürü ve tarihindeki önemi, sonraki birçok hanedanı ve geleneklerini etkilemiş olsa da, klanın doğrudan soyundan geleneklerine adım atmıştır.
Sonuç:
Yani Aşina klanının bazı üyelerinin hayatta kaldığına ama Göktürk Hanlığı sırasında sahip oldukları siyasi egemenliği artık kullanmadıklarına dair kanıt var. Onların torunları başka uluslara ve imparatorluklara entegre edilmiş olabilir ama Aşina klanının doğrudan hattı yüzyıllar boyunca tarihi kayıtlardan kayboldu. Ancak klanın mirası Türk halklarının ve sonraki iktidar hanelerinin tarihinde yaşamaktadır.
Hülya Yılmaz
TEREF