Atakama Teleskopu sayəsində fiziklər yeni doğulmuş kainatdakı qaranlıq maddənin xəritəsini çıxardılar.

Gununsesi.info xarici mətbuata istinadən həmin maraqlı xəbəri sizə təqdim edir.

Dünyamız gözlə görünməyən və heç bir alət tərəfindən qeyd edilə bilməyən qaranlıq maddədən yaranıb. Yalnız maddəmizlə təsirlənmədə olmur. Ancaq Atakamadakı heyət imkansızı bacarıb. Və xəritə dünyamızın nə qədər əyri olduğunu göstərir. “Son 10 ilin ən başlıca kəşfi”ndən bəhs edirik.

Kimsə heç bir şey bilmirdi…
Kainatın 22%-i bizi sarmaşıq kimi əhatələyən və heç bir şəkildə hiss edə bilməyəcəyimiz qaranlıq maddədir. Cihazların yetəri qədər yaxşı olmaması və gözlərin zəif, məhdud olmasından dolayı deyil, onun “qara”lıq yaymasından dolayı içimizdən sərbəstcə keçə bilir və bunu hiss etmənin tək yolu yerdəki cazibə qüvvəsidir. Qaranlıq maddə bizi (canı maddələrik) özünə çəkər.

Araşdırmaçılar qaranlıq maddənin harada toplandığını Yerin cazibə qüvvəsi ilə ortaya çıxarmaq istəyiblər.

Ancaq dilə asan olsa da, uzun bir işi gerçəkləşdirmək gərəkli idi. Elə isə, indi bu anda oxuduqlarımızdan zövq ala bilməyimiz üçün qaranlıq maddənin nə olması ilə bağlı bir neçə söz yazmaq doğru olar.

“Biq-Bang” gerçəkləşdikdə, güclü işıq yaydı. Bu, anlaşılan durumdur. Bir partlamanın olduğu yerdə işıq var. Bu işıq heç bir yerə getmədi. Uçuş halındadır. İndi bir radio dalğalı olaraq qavranılır – qəbul edilir.

Yazı niyə belə uzunmu oldu?

Adıçəkilən işıq XX əsrin 60-cı illərində fərq edildi. Başlanğıcda göyərçinlərin antennaları çirkləndirdiyi düşünülürdü. Ancaq indi həvəskarlar belə texnikanın irəliləməsini anlayır.

Bəs, qaranlıq maddə?

Qalıntı rasiasiyanı analiz etmək bizi fərqli ip uclarına götürdü. Kainatın kiçik olduğu dönəmlərədə hər şey sıxışdırılmışdı – Qaranlıq maddə qaranlıq enerjimizlə çilənmişdi.

Gəncə və o dönəmlərdə pis görünülü olan qaranlıq maddə qalıntı radiasiyasını çözdü. Yerin cazibə qüvvəsi işığı toplaya bilir. Güclü cazibədən bəhs edirik. Araşdırma ilə dünyanın qocalması da üzə çıxarılıb.

Atakama Teleskopunun köməyi ilə araşdırmaçılar kosmik mikro dalğa arxa plan radiasiyasındakı zəif homogensizlikləri belə, çox və diqqətli şəkildə dəyərləndiriblər. Əsasə, küləksiz böyük su kimidir. Həmin dairələr kimi “balıq” dişləyir, zədələyir. Bu, həmin qaranlıq maddənin burada saxlandığının dəlilidir.

İnanılmaz dərəcədə həssasdır. Araşdırmaçıların siyahısı ilə nəticə kainatın xəritəsi idi. Görünməz kainat – qaranlıq maddə xəritədə sabitləmişdir.

Beləcə, ilk dəfə görünməz olan qaranlıq maddəni görürük. Onun haqqında danışılır, yazılırdı. Ancaq sanki bir boşluqdan bəhs edilirdi. İndi isə xəritədə…

Bəlkə də qaranlıq maddəni işlətdikdə fizikanı dəyişdirəcək. Kabuslar, Naməlum Uçan Obyektlərə səbəb odurmu? Digər ölçülər, paralel kainatlar…

Kainatda kəşf ediləcək çox şeylər var. Elmi dərinliklərində üzməyə davam edəcəyik…