Çay dünyanın ən qədim içkilərindən biri hesab olunur. Onun tarixi Çin imperatoru Şennunun çay yarpağının qaynar suyuna düşdüyü zaman təsadüfən kəşf etdiyi andan başlayaraq 5 min ildən çox əvvələ gedib çıxır.
Çayın, xüsusilə də tünd qara çayın həddindən artıq istehlakı, yuxu pozğunluğu, narahatlıq, baş ağrısı və başgicəllənmə ilə özünü göstərən kofeinin həddindən artıq dozasına səbəb ola bilər.
Bu barədə "Qazeta.Ru"ya qastroenteroloq Olqa Yevlaşeva məlumat verib.
Həkim qeyd edib ki, çayı normada içmək əksər insanlar üçün təhlükəsizdir, lakin gündə üç-dörd stəkandan artıq (təxminən 710-950 ml) çay içmək bəzi mənfi təsirlərə səbəb ola bilər. Çay yarpaqlarında kofein var və onun hər hansı bir mənbədən həddindən artıq istehlakı narahatlıq hissi yarada bilər. Mütəxəssisin fikrincə, orta stəkan (240 ml) çayın tərkibində 11-61 mq kofein ola bilər ki, bu da çayın növündən (qara rəngdə yaşıldan çox olur) və dəmləmə üsulundan (uzun dəmləmə kofeinin yarpaqlardan ayrılmasına kömək edir) asılıdır.
Tədqiqatlar göstərir ki, gündəlik 200 mq-dan az dozada kofeinin əksər insanlarda ciddi narahatlıq hisslərinə səbəb olma ehtimalı yoxdur. Bununla belə, yatmazdan altı saat əvvəl kofein istehlak edilərsə, bu doza belə yuxu keyfiyyətini poza bilər.
Yevlaşeva vurğulayıb ki, kofein mübadiləsinin sürəti insanlar arasında müxtəlifdir, bu səbəbdən də onun hər kəsin yuxu rejiminə təsirini dəqiq proqnozlaşdırmaq çətindir. Yuxunun keyfiyyəti pisləşirsə, həkim pəhrizdəki kofeinin miqdarına diqqət yetirməyi məsləhət görür. Həddindən artıq kofeinin digər simptomları baş ağrısı və başgicəllənmə ola bilər.
Qeyd edək ki, çay dünyanın ən qədim içkilərindən biri hesab olunur. Onun tarixi Çin imperatoru Şennunun çay yarpağının qaynar suyuna düşdüyü zaman təsadüfən kəşf etdiyi andan başlayaraq 5 min ildən çox əvvələ gedib çıxır. Altı əsas kateqoriyaya bölünən 1500-dən çox çay növü var: qara, yaşıl, ağ, ulun, bitki mənşəli və qırmızı. Hər çeşidin öz emal və dəmləmə üsulu var.