Astrofiziklər Kainatın əhəmiyyətli hissəsini təşkil edən nəhəng elliptik qalaktikaların necə əmələ gəldiyini müəyyən ediblər.

32gun.az bildirir ki, məqalə "Nature" jurnalında dərc olunub.

Süd Yolu kimi spiral qalaktikalar fırlanan disklərə malikdir, qazla zəngindir və ulduzları əmələ gətirməyə davam edir. Elliptik qalaktikalar isə sferikdir, demək olar ki, yeni ulduzlar əmələ gətirmir və əsasən 10 milyard ildən çox əvvəl yaranmış ulduzlardan ibarətdir.

Elliptik qalaktikaların əmələ gəlməsini kosmologiyanın mövcud modelləri ilə izah etmək çətin olmuşdur. Bu qalaktikalar ulduz əmələ gəlməsinin böyük fırlanan disklərdə meydana gəldiyi bir dövrdə əmələ gəlib və onların sferik formasını necə əldə etdikləri bəlli deyildi.

Alimlər yeni araşdırmada ALMA-nın erkən Kainat dövründə əmələ gələn 100-dən çox uzaq qalaktikada tozun paylanmasına dair məlumatlarını təhlil ediblər. Toz ulduzların doğulması üçün lazım olan qazın mövcudluğunun göstəricisi idi. Nəticələr göstərdi ki, onun bu qalaktikalarda paylanması son dərəcə yığcamdır. Və tozlu bölgələrin üçölçülü həndəsəsinin təhlili sübut etdi ki, bu qalaktikalar müasir elliptik qalaktikaları xatırladan sferik formaya malikdirlər.

Alimlər müəyyən ediblər ki, bu forma qaz və tozu yığcam nüvələrə sıxışdıran qalaktikaların bir-biri ilə toqquşması və birləşməsi ilə əlaqələndirilir. Elliptik qalaktikaların əmələ gəlməsini izah edən bu cür proseslər erkən Kainatda geniş yayılmışdı.

Kəşf qalaktikaların təkamülünü və müasir Kainatın quruluşunu formalaşdıran prosesləri başa düşməkdə mühüm addım ola bilər.